رضوانشهر
رضوانشهر ( نام پیشین : رضوانده ) مرکز شهرستان رضوانشهر در استان گیلان ایران است. در رضوانشهر زبانهای تالشی و گیلکی رایج است.
رضوانشهر | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | گیلان |
شهرستان | رضوانشهر |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | رضوانده |
نام(های) پیشین | رزوند |
مردم | |
جمعیت | ۱۹٬۵۱۹ نفر(۱۳۹۵) |
رشد جمعیت | ۲۸٪+ (۵سال) |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۷۱۴ کیلومترمربع |
اطلاعات شهری | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۱۳ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۵۶ ن |
کد آماری | ۱۱۲۲ |
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۱۹٬۵۱۹ نفر (۶٬۲۱۲ خانوار) بودهاست.
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۶۵ | ۶٬۵۸۰ | — |
۱۳۷۰ | ۷٬۲۲۴ | ۹٫۸٪+ |
۱۳۸۵ | ۱۲٬۳۵۵ | ۷۱٪+ |
۱۳۹۰ | ۱۵٬۲۶۷ | ۲۳٫۶٪+ |
۱۳۹۵ | ۱۹٬۵۱۹ | ۲۷٫۹٪+ |
تاریخچه
نام پیشین رضوانشهر رضوانده و در گذشته دورتر رزوند بودهاست که بعداً به صورت رضوانشهر درآمد. این محل تا سالهای ۱۳۰۰ خورشیدی چندان رونقی نداشت. در دوران انقلاب جنگل، جادهٔ موسوم به شاهعباسی بازسازی و بهرهبرداری دوباره شد. .
پیرامون سال ۱۳۱۵ نیز جاده بندر انزلی به آستارا ساخته شد و درست در محل کنونی رضوانشهر جاده شاهعباسی را قطع نمود. چهارراهی که به اینصورت پدید آمد محلی شد برای ایست مسافران و حمل بار و بنهٔ آنان و شهرتی پیدا کرد. زمینهای این محل هماینک نیز با نام چهارراه شهرت دارند. با گذر زمان چهارشنبهبازار روستای بیگزاده که در سه کیلومتری شمال تالشدولاب تشکیل میشد به این چهارراه منتقل شد و این امر باعث شد این محل به سرعت گسترش یافته به صورت شهر کنونی درآید و بعد از آن به سمت توسعه جمعیتی و داری بافت مدرن شهری شد، این شهر مکان مناسبی برای زندگی از جهت امکانات، زیر ساختها میباشد، آب و هوای بسیار مناسب تابستان و زمستان کمی سرد، این شهر یکی از زیباترین طبیعتهای ایران را دارا میباشد و با داشتن همزمان کوه، دریا و جنگل مکانی مناسب برای تفریح و سرگرمی سالم میباشد. این شهر مردمی بسیار مهمان نواز، خونگرم و مهربان دارد. شهرستان رضوانشهر به علت نزدیک بودن به دریا و جنگل و همچنین کوهستان دارای شرایط اقلیمی متفاوتی میباشد و همچنین به علت قرار گرفتن در شاهراه ارتباطی محل مناسبی برای سرمایهگذاری و ایجاد بازار کار و درآمد میباشد.
نام تالش
در اسناد و منابع پیش از اسلام کلمهٔ تالش دیده نشدهاست. برخی از پژوهشگران، تالش را با قوم «کادوس» که از آن بارها در منابع یونان و روم باستان یاد شدهاست، یکی میدانند. در منابع سدههای نخست هجری از این قوم با نام «طیلسان» یاد کردهاند. یاقوت ذیل مادهٔ طیلسان، به نقل از اصمعی میگوید که طیلسان با تالشان یکی است. واژهٔ طیلسان ظاهراً از اواسط سدهٔ ۷ق متروک، و به جای آن کلمهٔ «تالش» تدریجاً وارد منابع تاریخی و جغرافیایی ایران شد. نام طیلسان معرب واژه تالشان (طالشان) میباشد.
سرزمین بَبَر در اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی، میان گیلان و تالش از یک سو و تالش و دیلم از سوی دیگر قرار داشت. نیز آن را نزدیک دیلم، گیلان، تالش و مغان آوردهاند. سرزمین بَبَر محدودهٔ خلخال و منطقه مرزی تالش و گیلان را شامل میشود. برخی واژه «تالش» را برگرفته از طَیلَسان به معنی روپوش بلند پشمی میدانند و بر این باورند که مردم تالش را به دلیل جامه شان این چنین نامیدهاند. طَیلَسان معرَّب تالسان، نوعی از ردا که مردم بر دوش اندازند.
به نظر میرسد واژه «تالش» که تالشان آن را تِوِلِـش یا تِـوِلیش تلفظ میکنند، از واژهٔ «تول» و «تِـوِل» به معنی «گِـل» گرفته شده. مارسل بازن فرانسوی میگوید: «واژه تالش که خود آن را تالیش یا تِـوِلِش تلفظ میکنند، هم برای نامیدن دامنه خاوری رشته کوه و هم مردمانی به همین نام به کار میرود». واژه تُول tūl و تِوِل tevel در زبان تالشی به معنی گِل میباشد و در زبان مازندرانی واژه تیل til به معنای گِل میباشد و در زبان گیلکی واژه گیل gil به معنای گِل میباشد. واژه طیلسان معرب واژه تالشان و تولشان میباشد.
محمد معین با ارجاع به کسروی مینویسد: «تالش به قول برخی مبدَّل و محرَّف «کادوس» است و آن قومی بود که در زمان باستان بس انبوه بودند و در کوهستان شمال غربی ایران جایگاه داشتند و چون بارها به گردنکشی برخاستند و با پادشاهان هخامنشی از در نافرمانی درآمدند از اینجا نام ایشان در تاریخ آمده و امروز مترجمان «کادوش» را که تلفظ صحیح آن است، «کادوس» نویسند. جایگاهی که برای «کادوشان» در تاریخ یاد کردهاند امروز منطبق با جایگاه تالشان میباشد.»
احمد کسروی بر این باور است که بی گمان تالشان امروزی فرزندان و بازماندگان همان کادوسان میباشند و واژه «تالش» از «کادوس» است. او میگوید: «نخست باید دانست که رویه درست و ایرانی نام کادوس، کادوش یا کادِش میبوده که گادوش یا گادش نیز میگفتهاند. چرا که میدانیم که یونانیان همچون تازیان واژههایی را که میگرفتند، دیگر میگردانیدهاند و از جمله «ش» ها را در آخر نامها «س» میکردند همچون کاسی که اصل ان کاشی است.
E:\اراد\عکس ها\IMG_۲۰۲۲۰۸۰۷_۱۱۰۴۰۸.jpg
دانشگاهها
- دانشگاه پیام نور رضوانشهر
- دانشگاه تهران، دانشکده فنی کاسپین (رضوانشهر)
مشاهیر
- دکترعلی عبدلی، نویسنده و پژوهشگر بزرگ تاریخ تالش که چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است
- یاسر بختیاری، خواننده رپ فارسی
- مرحوم استاد قسمت خانی (متولد ۱۳۲۳ رضوانشهر) خواننده تالشی
- استاد صمد حبیبی خواننده تالشی
- پروفسور پرویز یگانی (متولد رضوانشهر و استاد دانشگاه)
- محمد غلامی (متولد ۲۴ بهمن ۱۳۶۱ رضوانشهر) بازیکن فوتبال
- پژمان نوری (زاده ۲۲ تیر ۱۳۵۹ رضوانشهر) بازیکن فوتبال
- مهدی کاظمی ورزشکار بینالمللی در رشته دو و میدانی و پرتاب دیسک و دارای قهرمانی در سطح آسیا و جهان
- دکتر خسرو تحویلداری جراح خبره دست در کشور و بنیانگذار درمانگاه رضوانشهر (هماکنون بیمارستان)
- پرویز خانجانی عضو تیم ملی و قهرمان دو میدانی جهان
- دکتر فرهت حسینی نژاد متخصص و جراح ریه در کشور سوئد
- مرحوم استاد نهضت حسینی نژاد شهردار اسبق طوالش و استاد ادبیات و شعر تالش
- رحیم مرادی مهندس کامپیوتر و موسس الکاوان
منابع
- ↑ http://geonames.nga.mil/geonames/GNSHome/services.html#lookupsearchhook
- ↑ http://rezvanshahr.gilan.ir/node/76
- ↑ Gernot L. Windfuhr- Central Dialects in Encyclopædia Iranicaگویشهای مرکزی ایران- گ.ل. ویندفهر- دانشنامه ایرانیکاhttp://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v5f3/v5f3a001.html
- ↑ https://gsi.ir/guilan/fa/page/3522/شهرستان-رضوانشهر
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲ مارس ۲۰۲۱.
- ↑ http://rezvan.gilan.pnu.ac.ir/Portal/home/?759525/درباره-رضوانشهر
- ↑ http://gazak.ir/map-of-the-villages-of-rezvanshahr-city/
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- ↑ http://geonames.nga.mil/geonames/GNSHome/services.html#lookupsearchhook
- ↑ عبدلی، علی، تالشیها کیستند، تهران: انتشارات ققنوس، چاپ دوم، تابستان ۱۳۶۹، ص۸۷.
- ↑ همان.
- ↑ حسن پیرنیا، ایران باستان، ۱۱۲۹.
- ↑ عنایت الله رضا، آذربایجان و اران ج۱، ۱۶.
- ↑ یاقوت بن عبدالله حموی، معجم الادبا ج۳، ۵۷۱.
- ↑ عبدالله حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ رشیدی به کوشش خانبابا بیانی، ۷۳.
- ↑ احمد بلاذری، فتوح البلدان ج ۲ ترجمه آذرتاش آذرنوش، ۳۱۴.
- ↑ تئودور نولدکه، تاریخ ایرانیان و عربها در زمان ساسانیان ج۱ ترجمه عباس زریاب، ۷۳۳.
- ↑ | وبگاه = دانشگاه پیام نور رضوانشهر |تاریخ بازبینی=2019-03-31
- ↑ | وبگاه = دانشکده فنی کاسپین |تاریخ بازبینی=2019-03-31