حساب کاربری
​
زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
لینک کوتاه

ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگ صیاد و سبزکوه

یک ذخیره‌گاه زیست‌کره یونسکو در ایران

ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگ صیاد و سبزکوه یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره یونسکو در ایران است که در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و شامل منطقه حفاظت شده تنگ صیاد، منطقه حفاظت‌شده سبزکوه، منطقه حفاظت‌شده هلن، تالاب چغاخور، تالاب‌ گندمان، تالاب سولقان و تالاب علی آباد است. این منطقه در محدوده شهرستان‌های شهرکرد، بروجن، لردگان و کیار قرار دارد.

ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگ صیاد و سبزکوه
منطقه حفاظت‌شده تنگ صیاد
نقشه نشان‌دهنده جایگاه ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگ صیاد و سبزکوه
جایگاه در نقشه ایران
مکانایران
مختصات۳۱°۳۲′شمالی ۵۰°۱۲′شرقی / ۳۱٫۵۴°شمالی ۵۰٫۲۰°شرقی / 31.54; 50.20
مساحت۵٬۳۲۸٫۷۸ کیلومتر مربع (۲٬۰۵۷٫۴۵ مایل مربع)
تاسیس‌شده۱۳۹۴
هیئت حاکمهسازمان محیط زیست ایران
ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگ صیاد و سبزکوه
مکاناستان چهارمحال و بختیاری، ایران
مساحت۵۳۲٬۸۷۸ هکتار
کپه‌داغ
کپه‌داغ
ارسباران
ارسباران
ارژن و پریشان
ارژن و پریشان
گنو
گنو
تنگ صیاد و سبزکوه
تنگ صیاد و سبزکوه
پارک گلستان
پارک گلستان
خورخوران
خورخوران
پارک ملی کویر
پارک ملی کویر
دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه
میانکاله
میانکاله
توران
توران
دنا
دنا
دریاچه هامون
دریاچه هامون
ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره ‌یونسکو‌ در ایران


ویژگی‌ها

سیمای طبیعی عمومی این منطقه کوهستانی است و در ناحیه رویشی ایرانی-تورانی (زاگرسی) واقع شده و مجموعه‌ای از اکوسیستم‌های کوهستانی جنگلی و غیر جنگلی، مرتعی و تالابی و شهری را در بر می‌گیرد.

در این منطقه تاکنون ۱۲۴ گونه جانوری شامل: پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان شناسایی شده‌است. از این تعداد سه گونه پستاندار در طبقات EN (در خطر انقراض) و VU (آسیب‌پذیر) از لیست اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) و سه گونه در ضمائم I و II Cites قرار داشته و ۴ گونه در سطح ملی حمایت شده اعلام گردیده‌اند.

از۷۰ گونه پرنده شناسایی‌شده دوگونه در ضمیمه II Cites و ۱۲ گونه حمایت‌شده در سطح ملی و یک گونه خزنده طبقه‌بندی شده در طبقه VU اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت و حمایت‌شده ملی وجود دارد.

همچنین در این منطقه تاکنون ۲۵۲ گونه گیاهی شناسایی شده‌است که از این تعداد ۳۰ گونه آن انحصاری ایران و ۲ گونه در معرض خطر آسیب‌پذیر و ۷۰ گونه دارای ارزش ژنتیکی هستند.

وجود ۵۲ چشمه، وجود قلل مرتفع و دیواره‌های سنگی و ارتفاعات برف‌گیر، پوشش گیاهی بوته‌ای و علفی در دامنه کوه‌ها و دره‌ها به همراه گله‌های کل و بز و قوچ و میش از جلوه‌های زیبای طبیعی منطقه تنگ صیاد به‌شمار می‌رود.

همچنین یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ذخیره‌گاه وجود جمعیت قابل توجهی از عشایر و وجود آداب و سنت‌های کهن معیشتی و فرهنگی و جاذبه‌های بسیار فراوان گردشگری طبیعی و اکوتوریستی و تحقیقاتی و پژوهشی بوده که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

ثبت جهانی

از عمده دلایل انتخاب و پذیرش این منطقه به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره عبارتند از: قرارگیری در یکی از تقسیم‌بندی‌های مهم زیستی و جغرافیایی دنیا، دارا بودن منابع ژنتیکی و گونه‌های متنوع و ارزشمند گیاهی و جانوری، وجود اکوسیستم‌ها و چشم‌اندازهای ویژه کوهستانی، دشتی، جنگلی و تالابی که نیاز به حفاظت دارند، امکان و فرصت مناسب برای دستیابی به توسعه پایدار در این منطقه، وجود ساکنان و بومیان مختلف از قبیل عشایر، روستانشین و شهرنشین در آن و غنای تنوع زیستی گیاهی و جانوری این منطقه است که ارزش آن ۱۸۰ برابر متوسط کشور ایران برآورد شده‌است.

این منطقه در ۱۹ خرداد ماه ۱۳۹۴ در ۲۷مین نشست برنامه جهانی انسان و کره مسکون (MAB) یونسکو در فرانسه، به فهرست ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان افزوده شد. مساحت این ناحیه ۵۳۲٬۸۷۸ هکتار است که دارای ۳ ناحیه شامل هسته مرکزی به مساحت ۲۱٬۲۳۴ هکتار، بافر به مساحت ۲۴٬۱۸۶ هکتار و گذار به مساحت ۲۶۹٬۷۸۲ هکتار است. این ذخیره‌گاه، یازدهمین ذخیره‌گاه زیست کره ایران و دومین ذخیره گاهی است که پس انقلاب ۱۳۵۷ در ایران ثبت جهانی شده‌است. و نخستین ذخیره‌گاهی است که برنامه جامع مدیریتی دارد.

منابع

  1. ↑ «Tang-e-Sayad & Sabzkuh Biosphere Reserve». UNESCO. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
  2. ↑ "UNESCO Biosphere Reserve Directory".
  3. ↑ «Tang-e-Sayad & Sabzkuh Biosphere Reserve». UNESCO. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
  4. ↑ «یازدهمین ذخیره گاه زیست کره کشور با نام «تنگ صیاد – سبزکوه» ثبت جهانی شد». دیده‌بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew). ۱۹ خرداد ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
  5. ↑ «مناطق سبزکوه و تنگ صیاد چهارمحال به فهرست ذخیره گاه زیست کره افزوده می‌شود». ایرنا. ۱۲ خرداد ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
  6. ↑ «تنگ صیاد-سبزکوه». کمیسیون ملی یونسکو در ایران. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
  7. ↑ «ثبت تنگ صیاد و سبزکوه در فهرست ذخیره گاه‌های زیست کره». خبرگزاری صدا و سیما. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۹.
آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.