دیاک
دایاک، یا دیاک (به انگلیسی: Diac) یک نوع دیود جریان متناوب است. دیود بلافاصله بعد از رسیدن به ولتاژ شکست (VBO)، هادی میشود و جریان را عبور میدهد؛ سپس دیود وارد ناحیه رزنانس منفی میشود و این امر باعث کاهش ولتاژ دو سر دیود و افزایش جریان دیود میشود و دیود تا زمانیکه جریانش از جریان نامی دیود (جریان نگه دارنده)(IBO)(IH) کمتر نشده، در حالت هادی باقی میماند؛ در جریانهای کمتر از این مقدار، دیود به حالت حداکثر مقاومت (نارسانا) باز میگردد و اين حالت برای هر دو جهت دیود صادق است.
بیشتر دایاکها، یک ساختمان سه لایه به همراه ولتاژ شکستی در حدود ۳۰ ولت دارند. رفتار دایاکها شبیه به يک لامپ نئون است.(اما خیلی دقیقتر کنترل شده و کمحجم شده در ولتاژ پائینتر نسبت به لامپ نئون ).
دیاکها برخلاف بسیاری از تریستورها مانند ترایاک که برای تریگر کردن از پایه گیت استفاده میکنند، فاقد این پایه میباشند. بعضی از ترایاکها مانند کوادراک از یک دایاک داخلی سری با پایه گیت خود به این منظور استفاده میکنند.
دایاکها همچنین با نامهای دیگری از جمله دیود تریگر متقارن که برگرفته از منحنی مشخصه آنها است، خوانده میشوند. اینکه دایاک یک قطعه دوجهتی یا دو طرفه است باعث شده تا ترمینال یا پایههای آنها به صورت آند-کاتد علامتگذاری نشده و به صورت A1 (آند ۱) و A2 (آند ۲) و همچنین MT1 و MT2 نامگذاری شود.
کاربردها
از مشخصههای مهم دیاک این است که در هنگام روشنشدن جریان لحظهای و سوزنیشکلی ایجاد میکند که برای تحریک گیت قطعاتی مانند تریستور و ترایاک مناسب است. از این مشخصه برای تولید موج سوزنی استفاده میشود.
منابع
- علیبابا، محمدمهدی (۱۳۹۰). کنترلکنندههای منطقی. انتشارات گویش نو. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۸۴-۶۹-۶.