دژ بسطام
دژ بسطام در همسایگی روستای بسطام در باختر شهر قره‌ضیاءالدین در بخش مرکزی شهرستان چایپاره در استان آذربایجان غربی جای گرفته‌است.
| دژ بسطام | |
|---|---|
| نام | دژ بسطام |
| کشور | ایران |
| استان | استان آذربایجان غربی |
| شهرستان | چایپاره |
| اطلاعات اثر | |
| دیرینگی | اورارتویی |
| دورهٔ ساخت اثر | اورارتویی |
این دژ به دستور روسای دوم (۶۴۵–۶۸۵ پیش از میلاد) ساخته شده و یکی از مهم‌ترین شهرهای اورارتویی زمان خود بوده‌است. این دژ پس از چیرگی قوم ماد بر این منطقه به‌صورت متروک رها شده و تنها در دوران قرون وسطی (هم‌زمان با دوره مغول) توسط گروهی از مسیحیان بکار گرفته شده که از آثار آنها نقش صلیبهایی روی صخره‌ها باقی مانده‌است.
آثار دوره اورارتویی شامل: ساختمان شرقی، محله مسکونی، قلعه، آثار پشت دژ و کانال آبرسانی است. کاوش‌های باستانی نشان می‌دهد که این دژ در مدت پنجاه سال و در سه مرحله ساخته شده و دارای معبد، بازار، و جایگاه حکومتی، برج، بارو، دروازه و راه‌های پنهان خروج ویژه خود بوده‌است. قلعه دارای دیوارهای مستحکم سنگی است که روی صخره‌ای بلند، رو به دشت و دره‌ای بزرگ جای دارد. این دژ همچنین دارای سه اشکوب (طبقه) با کارکردهای گوناگون است:
- اشکوب زیرین دربرگیرنده دروازه، مهمانسرا، اصطبل و جایگاه سربازان
- اشکوب میانی که نیایشگاهی است با اتاق‌های گوناگون
- اشکوب بالایی که اوج هنر معماری اورارتویی است و دارای سکونت گاه، جایگاه فرماندهی و راه‌های خروجی به بیرون از دژ است.