دومین جنگ کارتاژ
جنگ هانیبال یا دومین جنگ کارتاژ و همین‌طور شناخته شده به عنوان دومین جنگ پونی، جنگی است میان کارتاژ و امپراتوری روم که در سال‌های ۲۱۸ تا ۲۰۱ پیش از میلاد صورت گرفته است.
| Second Punic War | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از the Punic Wars | |||||||||
The western Mediterranean in 218 BC | |||||||||
| |||||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||||
|
| ||||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||||
|
| ||||||||
| قوا | |||||||||
|
216 BC: 115,000 infantry 13,000 cavalry 2 fleets of 150 ships each |
218 BC: 90,000 infantry 12,000 cavalry 37 elephants | ||||||||
آغاز جنگ
در سال ۲۶۴ پیش از میلاد، ارتش روم به سیسیل یورش برد. بین روم و کارتاژ جنگ شروع شد و کارتاژ شکست خورد. نخستین جنگ کارتاژی که بیش از بیست سال طول کشید، با پیروزی روم تمام شد و جزیرهٔ سیسیل و جزایر ساردین و کورسیکا به اشغال روم درآمد. امّا نیروهای کارتاژ نیز، به طور قطعی درهم شکسته نشدند و کینهٔ رومی‌ها را به دل گرفتند. پس هر دو دشمن، در خفا مشغول آماده شدن برای مصاف جدیدی شدند.
کارتاژها ضمن تدارک نبرد با روم، ارتشی بزرگ در اسپانیا فراهم آوردند. هانیبال جوان، سردار سپاه کارتاژ و فرمانده آن بود. او از همان دوران کودکی خویش سوگند یاد کرده بود که همیشه نسبت به روم نفرت بورزد. با همین نفرت وی آموزش انواع فنون جنگی و نظامی دیده بود و استعداد نظامی و دلاوری‌اش حتی زبانزد رومیان بود. وی مردی سنگدل و سختگیر و پُرانرژی بود و مزدوران را وادار می‌کرد که بدون چون و چرا از وی اطاعت کنند.
اشغال اراضی اسپانیا توسط کارتاژ، بهانه‌ای برای شروع دومین جنگ کارتاژی، به دست رومیان داد و بدین ترتیب در سال ۲۱۸ قبل از میلاد، یکی از نمایندگان سنای روم به نام رُم، آغاز جنگی دیگر با کارتاژ را اعلام نمود. بدینسان دومین جنگ کارتاژی آغاز گردید.
حملهٔ هانیبال به ایتالیا
هنگامی که کنسول‌های رم، خود را برای گُسیل کردن قوای نظامی به اسپانیا و آفریقا آماده می‌کردند، هانیبال پیشدستی نمود و با یورش به ایتالیا، آنها را غافلگیر نمود.
سپاه کارتاژ به فرماندهی هانیبال موفق شد که در فصل پائیز از کوه‌های آلپ عبور کند. در این فصل شدت سرما به حدی بود که افراد مجبور بودند از کوره‌راه‌های یخ‌بستهٔ کوهستانی عبور کنند. اسب‌ها و سپاهیان به درون پرتگاه‌های مخوف سقوط می‌کردند و عده‌ای از آنها بر اثر سرما تلف شدند. بدینسان در هنگام عبور از آلپ، تقریباً نیمی از سپاه کارتاژ نابود شد.
امّا آنچه از سپاه هانیبال باقی‌مانده بود، به دشت حاصلخیز رودخانهٔ پو در ایتالیای شمالی رسید. در اینجا قوم گال زندگی می‌کردند که کمی پیشتر به اطاعت از روم وادار شده بودند. پس گال‌ها به هانیبال پیوستند و این امر باعث شد که سپاه ناتوان شدهٔ او، تا حدودی تقویت شود.
کارتاژ موفق شد که در طی چندین نبرد خونین، لشکریان روم را که به مصاف او فرستاده شده بودند مغلوب سازد و قیام‌هایی که علیه کارتاژ برپا می‌شد را سرکوب سازد. در ادامه، هانیبال به همراه سپاهیانش تمام شمال ایتالیا را درنوردید، و درحالیکه با بی رحمی تمام اکثر نواحی سر راهش را به ویرانه‌هایی تبدیل می‌نمود، سرانجام به جنوب ایتالیا رسید. سپاه کارتاژ خانه‌ها را آتش می‌زد و باغها و تاکستان‌ها را ریشه کن می‌کرد و مزارع و کشتزارها را لگدمال می‌نمود و احشام و حیوانات را با تیر از پای درمی‌آورد.