فهرست دریاوارهای کره ماه
این فهرستی است از دریاوارها (maria)، اقیانوس‌وار‌ها (oceanus)، دریاچه‌وارها (lacus)، خلیج‌وارها (sinus) و مرداب‌وارها (palus)ی سطح کره ماه که جمعاً آبگیروارها نامیده می‌شوند.
نام دریاوارها و دهانه‌های اصلی سمت پیدای ماه.
دریاوارها و بزرگ‌دریاها
| نام فارسی | نام لاتین | عرض | طول | قطر |
|---|---|---|---|---|
| دریای مار | Mare Anguis | ۲۲٫۶° شمالی | ۶۷٫۷° شرقی | ۱۵۰ کیلومتر |
| دریای نیمروزی | Mare Australe | ۳۸٫۹° جنوبی | ۹۳٫۰° شرقی | ۶۰۳ کیلومتر |
| دریای شناخته | Mare Cognitum | ۱۰٫۰° جنوبی | ۲۳٫۱° غربی | ۳۷۶ کیلومتر |
| دریای بحران‌ها | Mare Crisium | ۱۷٫۰° شمالی | ۵۹٫۱° شرقی | ۴۱۸ کیلومتر |
| دریای باروری | Mare Fecunditatis | ۷٫۸° جنوبی | ۵۱٫۳° شرقی | ۹۰۹ کیلومتر |
| دریای سرما | Mare Frigoris | ۵۶٫۰° شمالی | ۱٫۴° شرقی | ۱۵۹۶ کیلومتر |
| دریای هومبولت | Mare Humboldtianum | ۵۶٫۸° شمالی | ۸۱٫۵° شرقی | ۲۷۳ کیلومتر |
| دریای نمناکی | Mare Humorum | ۲۴٫۴° جنوبی | ۳۸٫۶° غربی | ۳۸۹ کیلومتر |
| دریای رگبارها | Mare Imbrium | ۳۲٫۸° شمالی | ۱۵٫۶° غربی | ۱۱۲۳ کیلومتر |
| دریای هوشمندی | Mare Ingenii | ۳۳٫۷° جنوبی | ۱۶۳٫۵° شرقی | ۳۱۸ کیلومتر |
| دریای آبخوست‌ها | Mare Insularum | ۷٫۵° شمالی | ۳۰٫۹° غربی | ۵۱۳ کیلومتر |
| دریای کناره | Mare Marginis | ۱۳٫۳° شمالی | ۸۶٫۱° شرقی | ۴۲۰ کیلومتر |
| دریای مسکوی | Mare Moscoviense | ۲۷٫۳° شمالی | ۱۴۷٫۹° شرقی | ۲۷۷ کیلومتر |
| دریای شهد | Mare Nectaris | ۱۵٫۲° جنوبی | ۳۵٫۵° شرقی | ۳۳۳ کیلومتر |
| دریای ابرها | Mare Nubium | ۲۱٫۳° جنوبی | ۱۶٫۶° غربی | ۷۱۵ کیلومتر |
| دریای شرقی | Mare Orientale | ۱۹٫۴° جنوبی | ۹۲٫۸° غربی | ۳۲۷ کیلومتر |
| دریای آرامی | Mare Serenitatis | ۲۸٫۰° شمالی | ۱۷٫۵° شرقی | ۷۰۷ کیلومتر |
| دریای اسمیت | Mare Smythii | ۱٫۳° شمالی | ۸۷٫۵° شرقی | ۳۷۳ کیلومتر |
| دریای کف‌آلود | Mare Spumans | ۱٫۱° شمالی | ۶۵٫۱° شرقی | ۱۳۹ کیلومتر |
| دریای آسایش | Mare Tranquillitatis | ۸٫۵° شمالی | ۳۱٫۴° شرقی | ۸۷۳ کیلومتر |
| دریای خیزاب‌ها | Mare Undarum | ۶٫۸° شمالی | ۶۸٫۴° شرقی | ۲۴۳ کیلومتر |
| دریای بخارها | Mare Vaporum | ۱۳٫۳° شمالی | ۳٫۶° شرقی | ۲۴۵ کیلومتر |
| اقیانوس توفان‌ها | Oceanus Procellarum | ۱۸٫۴° شمالی | ۵۷٫۴° غربی | ۲۵۶۸ کیلومتر |
همچنین ناحیه‌ای در سمت پنهان ماه طی مدت کوتاهی اشتباهاً به صورت یک دریاوار فرض شد و به نام "دریای رؤیاها (Mare Desiderii) نامیده شد ولی این دریاوار امروزه به رسمیت شناخته نمی‌شود.
دریاچه‌وارها
دریاچه‌مانندهایی نیز بر روی ماه قرار دارند که دشت‌های بازالتی کوچکی هستند و دریاچه‌وار (lacus) نامیده می‌شوند.
| نام فارسی | نام لاتین | عرض | طول | قطر |
|---|---|---|---|---|
| دریاچه تابستان | Lacus Aestatis | ۱۵٫۰° جنوبی | ۶۹٫۰° غربی | ۹۰ کیلومتر |
| دریاچه پاییز | Lacus Autumni | ۹٫۹° جنوبی | ۸۳٫۹° غربی | ۱۸۳ کیلومتر |
| دریاچه نیکی | Lacus Bonitatis | ۲۳٫۲° شمالی | ۴۳٫۷° شرقی | ۹۲ کیلومتر |
| دریاچه اندوه | Lacus Doloris | ۱۷٫۱° شمالی | ۹٫۰° شرقی | ۱۱۰ کیلومتر |
| دریاچه برتری | Lacus Excellentiae | ۳۵٫۴° جنوبی | ۴۴٫۰° غربی | ۱۸۴ کیلومتر |
| دریاچه شادی | Lacus Felicitatis | ۱۹٫۰° شمالی | ۵٫۰° شرقی | ۹۰ کیلومتر |
| دریاچه خوشی | Lacus Gaudii | ۱۶٫۲° شمالی | ۱۲٫۶° شرقی | ۱۱۳ کیلومتر |
| دریاچه زمستان | Lacus Hiemalis | ۱۵٫۰° شمالی | ۱۴٫۰° شرقی | ۵۰ کیلومتر |
| دریاچه نرمی | Lacus Lenitatis | ۱۴٫۰° شمالی | ۱۲٫۰° شرقی | ۸۰ کیلومتر |
| دریاچه تجمل | Lacus Luxuriae | ۱۹٫۰° شمالی | ۱۷۶٫۰° شرقی | ۵۰ کیلومتر |
| دریاچه مرگ | Lacus Mortis | ۴۵٫۰° شمالی | ۲۷٫۲° شرقی | ۱۵۱ کیلومتر |
| دریاچه فراموشی | Lacus Oblivionis | ۲۱٫۰° جنوبی | ۱۶۸٫۰° غربی | ۵۰ کیلومتر |
| دریاچه نفرت | Lacus Odii | ۱۹٫۰° شمالی | ۷٫۰° شرقی | ۷۰ کیلومتر |
| دریاچه پشتکار | Lacus Perseverantiae | ۸٫۰° شمالی | ۶۲٫۰° شرقی | ۷۰ کیلومتر |
| دریاچه تنهایی | Lacus Solitudinis | ۲۷٫۸° جنوبی | ۱۰۴٫۳° شرقی | ۱۳۹ کیلومتر |
| دریاچه رویاها | Lacus Somniorum | ۳۸٫۰° شمالی | ۲۹٫۲° شرقی | ۳۸۴ کیلومتر |
| دریاچه امید | Lacus Spei | ۴۳٫۰° شمالی | ۶۵٫۰° شرقی | ۸۰ کیلومتر |
| دریاچه زمان | Lacus Temporis | ۴۵٫۹° شمالی | ۵۸٫۴° شرقی | ۱۱۷ کیلومتر |
| دریاچه هراس | Lacus Timoris | ۳۸٫۸° جنوبی | ۲۷٫۳° غربی | ۱۱۷ کیلومتر |
| دریاچه بهار | Lacus Veris | ۱۶٫۵° جنوبی | ۸۶٫۱° غربی | ۳۹۶ کیلومتر |
خلیج‌وارها و مرداب‌وارها
مجموعه‌ای از عوارض سطحی کره ماه با نام خلیج‌وار (sinus) و مرداب‌وار (paludes) نامیده می‌شوند:
| نام فارسی | نام لاتین | عرض | طول | قطر |
|---|---|---|---|---|
| مرداب همه‌گیری‌ها | Palus Epidemiarum | ۳۲٫۰° جنوبی | ۲۸٫۲° غربی | ۲۸۶ کیلومتر |
| مرداب پوسیدگی | Palus Putredinis | ۲۶٫۵° شمالی | ۰٫۴° شرقی | ۱۶۱ کیلومتر |
| مرداب خواب | Palus Somni | ۱۴٫۱° شمالی | ۴۵٫۰° شرقی | ۱۴۳ کیلومتر |
| خلیج جوشان | Sinus Aestuum | ۱۰٫۹° شمالی | ۸٫۸° غربی | ۲۹۰ کیلومتر |
| خلیج عشق | Sinus Amoris | ۱۸٫۱° شمالی | ۳۹٫۱° شرقی | ۱۳۰ کیلومتر |
| خلیج ناهمواری | Sinus Asperitatis | ۳٫۸° جنوبی | ۲۷٫۴° شرقی | ۲۰۶ کیلومتر |
| خلیج هماهنگی | Sinus Concordiae | ۱۰٫۸° شمالی | ۴۳٫۲° شرقی | ۱۴۲ کیلومتر |
| خلیج ایمان | Sinus Fidei | ۱۸٫۰° شمالی | ۲٫۰° شرقی | ۷۰ کیلومتر |
| خلیج شرف | Sinus Honoris | ۱۱٫۷° شمالی | ۱۸٫۱° شرقی | ۱۰۹ کیلومتر |
| خلیج تیراژه‌ها | Sinus Iridum | ۴۴٫۱° شمالی | ۳۱٫۵° غربی | ۲۳۶ کیلومتر |
| خلیج لونیک | Sinus Lunicus | ۳۱٫۸° شمالی | ۱٫۴° غربی | ۱۲۶ کیلومتر |
| خلیج میانه | Sinus Medii | ۲٫۴° شمالی | ۱٫۷° شرقی | ۳۳۵ کیلومتر |
| خلیج ژاله | Sinus Roris | ۵۴٫۰° شمالی | ۵۶٫۶° غربی | ۲۰۲ کیلومتر |
| خلیج کامیابی | Sinus Successus | ۰٫۹° شمالی | ۵۹٫۰° شرقی | ۱۳۲ کیلومتر |
برخی منابع همچنینی مرداب‌واری با نام مرداب مه‌ها (Palus Nebularum) به مختصات ۳۸٫۰° شمالی و ۱٫۰° شرقی در فهرست‌هایشان می‌آورند ولی این مرداب‌واره از سوی اتحادیه اخترشناسی جهانی (IAU) به رسمیت شناخته نشده.
جستارهای وابسته
منابع
- L. E. Andersson and Ewen A. Whitaker, NASA Catalogue of Lunar Nomenclature, NASA RP-1097, 1982, no ISBN.
- Ben Bussey and Paul Spudis, The Clementine Atlas of the Moon, Cambridge University Press, 2004, ISBN 0-521-81528-2.
- Antonín Rükl, Atlas of the Moon, Kalmbach Books, 1990, ISBN 0-913135-17-8.
- Ewen A. Whitaker, Mapping and Naming the Moon, Cambridge University Press, 1999, ISBN 0-521-62248-4.
*ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخه ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۶.
- بخشی از برابرهای فارسی از:
دگانی، مایر، نجوم به زبان ساده، جلد ۱ و ۲، ترجمه محمدرضا خواجه‌پور، تهران: گیتاشناسی، چاپ ششم، ۱۳۷۴خ، ص۲۴۰.
پیوند به بیرون
- NASA اطلس ماه بایگانی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۳ توسط Wayback Machine
- USGS: جاینام‌های ماه
- ماه در گوگل