اندودرم

*اندودرم*
اندودرم
	اعضای مشتقه از اندودرم.
جزئیات
روزها	16
ساخته از	اپی‌بلاست
شناسه‌ها
MeSH	D004707
FMA	69071

اندودرم (به انگلیسی: Endoderm)، داخلی ترین لایه، از سه لایه زایای مراحل اولیه رویان است. دو لایه دیگر اکتودرم (بیرونی‌ترین لایه) و مزودرم (لایه میانی) بوده و اندودرم، داخلی ترین لایه می باشد. سلول‌هایی که در طول آرکنترون مهاجرت می کنند، لایه داخلی گاسترولا را شکیل داده، که بعد به اندودرم تکوین می‌یابد.

اندودرم در ابتدا شامل سلول‌های تخت‌شده‌ای اند، که در پی آن به صورت ستونی در می آیند. این لایه، مرز دستگاه‌های متعددی را تشکیل می دهند.

در گیاه‌شناسی، اندودرم با داخلی‌ترین بخش قشر (پوست درخت) متناظر بوده که در جوانه‌ها و ریشه‌های جوان اغلب شامل لایه‌ای با ضخامت تک‌سلولی می شود. با مسن شدن گیاه، بخش‌های بیشتری از اندودرم لیگنینی می گردند.

تولید

جدول زیر، بافت‌های تولید شده توسط اندودرم را نشان می دهد. اندودرم رویانی به مرزهای داخلی دو لوله در بدن تکوین می یابد، لوله هاضمه و تنفسی.

لایه	رده	سامانه
کلی	لوله گوارش	کل لوله گوارشی بجز دهان، حلق و بخش پایانی راست‌روده (که توسط پیچش‌های اکتودرم، مرزبندی شده اند)، سلول‌های مرزی تمام غددی که به لوله گوارشی می ریزند، شامل سلول‌های غددی واقع در کبد و لوزالمعده.
کلی	راه هوایی	نای، نایژه، کیسه‌های هوایی ریه.
کلی	اعضا و غدد درون‌ریز	مرز فولیکول‌های غده تیروئیدی و اجزاء اپی‌تلیال تیموس (یعنی سلول‌های اپی‌تلیال تیموسی).
	دستگاه شنوایی	بافت پوششی از شیپور استاش و حفره صماخ
	دستگاه ادراری	مثانه و بخشی از پیشاب‌راه

اعتقاد بر این است که سلول‌های کبد و لوزالمعده از پیش‌ساز مشترکی نشأت گرفته‌ اند.

در انسان‌ها، اندودرم ممکن است پس از 5 هفته تکوین رویانی، به اعضای قابل تفکیکی تمایز یابند.

تصاویر بیشتر

مقطع عبورکننده از رویان.
مقطع عبوری از اووم که در دسیدوای رحم تعبیه شده است.
مسیر پیام‌رسانی به اندودرم القاگر

همچنین ببینید

منابع

این مقاله در بردارندهٔ بخش‌هایی از صفحه page 49 چاپ ۲۰ام آناتومی گری (۱۹۱۸) است که در مالکیت عمومی قرار دارد.

↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
↑ Gilbert, SF. "Endoderm". Sinauer Associates. Retrieved 14 March 2013.
↑ رده کلی در اینجا به معنای همه یا اکثر جانوران است.
↑ Zaret KS (October 2001). "Hepatocyte differentiation: from the endoderm and beyond". Curr. Opin. Genet. Dev. 11 (5): 568–74. doi:10.1016/S0959-437X(00)00234-3. PMID 11532400.

[1] Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.

[2] Gilbert, SF. "Endoderm". Sinauer Associates. Retrieved 14 March 2013.

[3] رده کلی در اینجا به معنای همه یا اکثر جانوران است.

[pmid11532400-4] Zaret KS (October 2001). "Hepatocyte differentiation: from the endoderm and beyond". Curr. Opin. Genet. Dev. 11 (5): 568–74. doi:10.1016/S0959-437X(00)00234-3. PMID 11532400.