دانشگاه صنعتی امیرکبیر
دانشگاه صنعتی امیرکبیر یا پلی‌تکنیک تهران یکی از دانشگاه‌های برتر فنی و صنعتی در ایران است، که در شهر تهران مستقر می‌باشد. این دانشگاه فعالیت خود را در سال ۱۳۳۷ تحت عنوان موسسه پلی‌تکنیک تهران آغاز نمود و در سال ۱۳۵۸ به دانشگاه صنعتی امیرکبیر ارتقا پیدا کرد.
نشان دانشگاه صنعتی امیرکبیر | |
| نوع | دولتی |
|---|---|
| بنیانگذاری شده | ۱۳۳۷ |
| بنیان گذار | محمدرضا پهلوی |
| وابستگی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری |
| رئیس | سید حسن قدسی پور (سرپرست) |
| کارمندان مدیریتی |
|
| دانشجویان | ۱۴۰۰۰ |
| موقعیت | تهران،  ایران |
| وبگاه | |
تاریخچه
پلی‌تکنیک تهران، نخستین موسسه صنعتی ایران و از باسابقه‌ترین مؤسسات آموزش عالی ایران در زمینهٔ فنی و مهندسی است. این دانشگاه در آبان ۱۳۳۵ توسط حبیب نفیسی و به دستور محمدرضا پهلوی تأسیس شد.
اولین دوره دانشجویان این دانشگاه در سال ۱۳۳۶ از طریق آزمون داخلی پذیرفته شدند و از سال ۱۳۳۷ فعالیت آموزشی پلی‌تکنیک تهران، به‌طور رسمی با پنج رشته مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی مکانیک، مهندسی نساجی، مهندسی شیمی و مهندسی راه و ساختمان آغاز شد.
از سال ۱۳۵۸، این مجموعهٔ آموزشی گسترش میابد و به دانشگاه صنعتی امیرکبیر ارتقا پیدا میکند و با گسترش و الحاق سه پردیس بندرعباس، گرمسار و ماهشهر به‌آن، هم‌اکنون حدود ۱۴۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف در این دانشگاه به تحصیل مشغولند.
عباس عبدی تاریخچه‌ای از جنبش دانشجویی این دانشگاه را طی سال‌های ۱۳۵۷–۱۳۳۸ در کتابی با عنوان جنبش دانشجویی پلی‌تکنیک تهران نگاشته‌است. حضور در این دانشگاه نیازمند کسب رتبه‌های بالا در کنکور سراسری ایران است. این دانشگاه مفتخر به داشتن تعداد زیادی فارغ‌التحصیل است که جزو مفاخر علمی ایران و جهان چه داخل ایران و چه خارج آن محسوب می‌شوند. نسبت تعداد اعضای هیئت علمی به دانشجو (کارشناسی و تحصیلات تکمیلی) در این دانشگاه در سال ۲۰۱۰، تقریباً ۱ به ۲۱ بوده‌است. در حالی‌که این نسبت در دانشگاه‌های ایران به‌طور متوسط ۱ به ۳۳ است. دانشگاه صنعتی امیرکبیر که به عنوان پیشتاز در توسعه پایدار در بین دانشگاه‌های ایران شناخته می‌شود دفتر توسعه پایدار دانشگاه صنعتی امیرکبیر [۱] را در تیر سال ۱۳۹۰ تأسیس نمود. هدف از تشکیل این دفتر نظام دهی و حمایت فعالیتهای کلیه استادان، کارکنان، دانشجویان و دانشکده‌های مختلف دانشگاه در جهت رسیدن به اهداف مدیریت سبز شامل کاهش مصرف انرژی و آب و مدیریت پسماند می‌باشد.
دانشکده‌ها و واحدهای آموزشی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم‌اکنون دارای ۱۶ دانشکده، ۶ گروه آموزشی مستقل، ۳ واحد آموزشی در شهرهای بندرعباس، گرمسار و ماهشهر است. این دانشگاه همچنین دارای یک پردیس بین‌الملل و یک مرکز آموزش الکترونیکی نیز می‌باشد.
دانشگاه تفرش نیز در گذشته زیرمجموعهٔ این دانشگاه بوده‌است.
این مراکز آموزشی به شرح زیر است:
- دانشکده مهندسی نفت
- دانشکدهٔ مهندسی نساجی
- دانشکدهٔ ریاضی و علوم کامپیوتر
- دانشکدهٔ مدیریت، علم و فناوری
- دانشکدهٔ مهندسی برق
- دانشکدهٔ مهندسی پزشکی
- دانشکدهٔ مهندسی پلیمر
- دانشکدهٔ مهندسی شیمی
- دانشکدهٔ مهندسی صنایع و سیستم‌های مدیریت
- دانشکدهٔ مهندسی عمران و محیط زیست
- دانشکدهٔ مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات
- دانشکده مهندسی دریا
- دانشکده مهندسی معدن
- دانشکدهٔ مهندسی مواد و متالورژی
- دانشکدهٔ مهندسی مکانیک
- دانشکدهٔ مهندسی انرژی و فیزیک
- دانشکدهٔ مهندسی هوافضا
- دانشکدهٔ مهندسی نفت
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد بندرعباس
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد گرمسار
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر - واحد ماهشهر
- گروه آموزشی تربیت بدنی
- گروه آموزشی زبان خارجی
- گروه مستقل رباتیک
- گروه مستقل شیمی
- گروه مستقل نانوتکنولوژی
- گروه معارف و علوم انسانی
- گروه فلسفه و علم (این گروه در دانشکده مدیریت، علم وفناوری ادغام گردیده‌است)
ساختمان دانشگاه
پردیس مرکزی دانشگاه امیرکبیر در مرکز شهر تهران قرار دارد، و از غرب به خیابان ولیعصر و از شرق به خیابان حافظ می‌رسد. سردر پردیس مرکزی دانشگاه امیرکبیر را هادی اکبرزاده قربانی طراحی کرده و در سال ۱۳۹۲ به اجرا رسیده‌است. این سردر که در خیابان حافظ قرار دارد، شامل دو حلقهٔ فلزی است که روی آن با قطعات پیش‌ساخته پوشیده شده و شکل دو چرخ‌دنده را تداعی میکند.
جایگاه در رتبه‌بندی‌های جهانی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر در زمینهٔ علوم کامپیوتر در رتبه‌بندی US World News and Reports در رتبه ۹۰ قرار دارد. همچنین پلی‌تکنیک تهران برای سومین سال پیاپی در نظام رتبه‌بندی دانشگاه لایدن (سال‌های ۲۰۱۲، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴) به‌عنوان برترین دانشگاه ایران معرفی می‌شود. در اسفند سال ۱۳۹۳ نیز خبر اعلام دانشگاه صنعتی امیرکبیر به عنوان رتبهٔ اول در جمع دانشگاه‌های صنعتی کشور از طرف ISC اعلام گردید. در ادامهٔ این لیست دانشگاه‌های صنعتی شریف و نیز دانشگاه علم و صنعت به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار داشتند. در رتبه‌بندی موضوعی شانگهای در سال ۲۰۱۵، دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رتبهٔ ۲۰۰–۱۵۱ در زمینهٔ ریاضیات قرار گرفت. در سال ۲۰۱۶ نیز در این رتبه‌بندی، در جایگاه ۵۰۰–۴۰۱ در تمامی زمینه‌ها قرار گرفت.
در رتبه‌بندی تایمز در سال ۲۰۱۸ در جایگاه دوم دانشگاه‌های ایران و بالاتر از دانشگاه‌های علم و صنعت، صنعتی شریف و صنعتی خواجه نصیر قرار گرفت. در رتبه‌بندی شانگاهی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال ۲۰۱۸ بعد از دانشگاه تهران و در رتبه بین ۴۰۱ تا ۵۰۰ در سطح جهانی قرار گرفت.
همچنین در سال ۲۰۱۹ و در رتبه‌بندی دانشگاه ملی تایوان در رتبه بین ۶۰۱ تا ۶۵۰ در جهان قرار گرفت. این در حالیست که در طبقه‌بندی موضوعی و در طبقه‌بندی مهندسی، دانشگاه امیرکبیر در رتبه ۱۳۲ جهان است.
رتبه دانشگاه در طبقه‌بندی بر حسب ریز موضوعات طبق نظر دانشگاه ملی تایوان در سال ۲۰۱۹:
| موضوع | رتبه |
|---|---|
| مهندسی مکانیک | ۳۸ |
| ریاضیات | ۶۹ |
| علوم کامپیوتر | ۱۰۸ |
| مهندسی شیمی | ۱۲۶ |
| مهندسی برق | ۱۵۹ |
| مهندسی عمران | ۱۶۳ |
| علوم مواد | ۱۸۹ |
سیاست جذب دانشجویان ممتاز
در سال‌های اخیر نیز دانشگاه صنعتی امیرکبیر در راستای سیاست جذب دانشجویان ممتاز به این دانشگاه تسهیلاتی را ارائه می‌دهد. از جملهٔ این تسهیلات می‌توان به اعطای کمک هزینهٔ نقدی به رتبه‌های زیر ۲۰۰ کشوری در کنکور کارشناسی و رتبه‌های اول تا سوم المپیادهای دانشجویی اشاره کرد.
نشریه‌های جعلی
در اردیبهشت سال ۱۳۸۶، چهار نشریهٔ دانشجویی در دانشگاه منتشر شد که با چاپ کارتون‌هایی از علی خامنه‌ای جنجال‌های فراوانی به پا کرد. بسیج دانشگاه به‌این بهانه با شکایت از این نشریه‌ها و تحصن، نسبت به‌این عمل اعتراض کرد. در طرف مقابل انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با جعلی خواندن این نشریات، این عمل را بهانه‌ای برای انحلال نشریات و انجمن‌های دانشجویی قرار داد.
رؤسای دانشگاه
- مهندس حبیب نفیسی (۱۳۴۱–۱۳۳۷)
- دکتر عابدی (۱۳۴۱)
- دکتر محمدعلی مجتهدی (۱۳۴۴–۱۳۴۱)
- دکتر بینا (۱۳۴۶–۱۳۴۴)
- دکتر یگانه حائری (۱۳۴۸–۱۳۴۶)
- دکتر محمدجعفر جد بابایی (۱۳۴۸–۱۳۴۶)
- دکتر کاظم نجم‌آبادی (۱۳۵۴–۱۳۵۱)
- دکتر حسین ماه‌بان (۱۳۵۶–۱۳۵۴)
- دکتر سیروس شفیعی (۱۳۵۷–۱۳۵۶)
- دکتر امیرمنصور میری (۱۳۵۷) (دانشگاه تهران)
- دکتر مهدی (۱۳۵۷)
- دکتر حسن فریداعلم (۱۳۵۸–۱۳۵۷)
- دکتر سید کمال‌الدین نیک‌روش (۱۳۶۰–۱۳۵۸)
- دکتر حسن رحیم‌زاده (۱۳۶۱–۱۳۶۰)
- دکتر علی‌اکبر رمضانیان‌پور (۱۳۶۱)
- دکتر رضا حسینی ابرده (۱۳۶۲–۱۳۶۱)
- دکتر محمدحسین سلیمی نمین (۱۳۷۵–۱۳۶۲)
- دکتر علیرضا رهایی (۱۳۷۶–۱۳۷۵)
- دکتر عبدالحمید ریاضی (۱۳۸۰–۱۳۷۶)
- دکتر احمد فهیمی‌فر (۱۳۸۴–۱۳۸۰)
- دکتر علیرضا رهایی (۱۳۹۳–۱۳۸۴)
- دکتر سید احمد معتمدی (۱۴۰۰–۱۳۹۳)
- دکتر سید حسن قدسی پور (سرپرست) (اکنون–۱۴۰۰)
دانش آموختگان سرشناس
- محمد حسن فیروزآبادی - مهندسی کامپیوتر در داتشگاه پلی تکنیک مونیخ
- ابوالحسن آستانه اصل - استاد مهندسی عمران در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی
- معصومه ابتکار - معاون رئیس‌جمهور و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست
- بهزاد نبوی - وزیر مشاور و صنایع سنگین در دولت میرحسین موسوی و نماینده و نایب رئیس مجلس ششم
- حمید چیت‌چیان - وزیر نیرو
- سید پرویز فتاح - وزیر اسبق نیرو- رئیس سابق کمیته امداد و رئیس فعلی بنیاد مستضعفین
- مجید توکلی - از فعالان جنبش‌های دانشجویی
- وحید حدادی اصل - ریاست سابق پژوهشگاه جامع صنعت نفت (RIPI) - قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل
- سهیلا جلودارزاده - نمایندهٔ دوره‌های پنجم، ششم، هفتم و دهم مجلس شورای اسلامی
- جواد نجم‌الدین - مدیر عامل سابق گروه صنعتی ایران خودرو
- سید عزت‌الله ضرغامی - رئیس سابق سازمان صدا و سیما و وزیر کنونی وزارت میراث فرهنگی
- مهدی غضنفری - وزیر سابق بازرگانی و وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت
- داوود میرباقری - کارگردان تلویزیون
- حمیدرضا کاتوزیان - نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
- محمد سعیدی‌کیا - وزیر سابق راه و ترابری، جهاد کشاورزی و مسکن در دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد، رئیس سابق بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی
- بهاءالدین ادب - نمایندهٔ اصلاح‌طلب در دوره‌های پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی
- علی عباس‌پور - رئیس سابق کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی
- مجید شهریاری - دانشمند هسته‌ای که در سال ۱۳۸۹ ترور شد، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی
- رضا ایروانی - فلوی IEEE و استاد مهندسی برق دانشگاه تورنتو
- ایرج کریمی - منتقد، نویسنده و کارگردان سینما
- علیرضا بذرافشان - نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون
- محمد محمدی - دروازه‌بان سابق تیم فوتبال پرسپولیس
- مهدی شیرزاد - فیلمنامه‌نویس سینما و تلویزیون
- مرتضی زمان فشمی - استاد شیمی آلی دانشگاه جامع علمی کاربردی تهران و دانشگاه شوارتسکف
منابع
- ↑ http://www.yjc.ir/fa/news/4008228
- ↑ https://nashreney.com/content/جنبش-دانشجویی-پلی‌تکنیک-تهران
- ↑ «گزارشی از رتبه‌بندی جدید بهترین دانشگاه‌های جهان/رتبه‌بندی داخلی و منطقه‌ای دانشگاه‌های ایران در سال ۲۰۱۷+جدول». آفتاب. ۵ آبان ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۰۵ آبان ۱۳۹۵.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۴.
- ↑ http://www.khabaronline.ir/detail/353161/society/education
- ↑ «خبرگزاری موج:: دانشگاه صنعتی امیرکبیر پیشتاز توسعه پایدار در ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ باشگاه خبرنگاران جوان: فلسفه طراحی سردر ورودی دانشگاه‌های معروف چیست؟، نوشته‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۹۶؛ بازدید در ۱۸ شهریور ۱۳۹۹.
- ↑ http://www.leidenranking.com/
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ دسامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳۰ مه ۲۰۲۱.
- ↑ http://www.mehrnews.com/news/2518025/آخرین-نتایج-رتبه-بندی-دانشگاه-ها-منتشر-شد-تصاویر-جدول-برترینها
- ↑ https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/2018/world-ranking#!/page/0/length/25/locations/IR/sort_by/rank/sort_order/asc/cols/stats
- ↑ «صفحه دانشگاه امیر کبیر در سایت رتبه‌بندی شانگهای». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ «صفحه دانشگاه امیرکبیر در رتبه‌بندی تایوان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Reza_Iravani
- ↑ «Reza Iravani's Page». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ فوریه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۶ دسامبر ۲۰۱۲.