جمالالدین بخاری
جمالالدین محمد بن طاهر بن محمد زیدی بخاری ستارهشناس ایرانی سده ۷ قمری یا ۱۳ میلادی بود. و از اهالی بخارا بود. وی در دهه ۱۲۵۰ میلادی به خدمت قوبلایخان درآمد تا در پکن مرکز ستارهشناسی اسلامی برپا کند و همگام با ستاره شناسان چینی فعالیت نماید. قوبلایخان با احترام به منجمان مسمان اجازه داد تا مشاهدات و پیش بینیهای ستارهشناسان چینی را تحت نظر قرار دهند.
در سال ۱۲۶۷ او با اهدای هفت وسیلهٔ ستارهشناسی از جمله یک اسطرلاب فارسی، یک حلقهدار و یک کره جغرافیایی به قوبلایخان به اعتبار خویش افزود. این نخستین حلقهدار و کره جغرافیایی در تاریخ ستارهشناسی چینی است. وی همراه خود زیجی به زبان فارسی داشت که بعدها گم شد. آن زیچ در سال ۱۳۸۳ میلادی به چینی ترجمه شد. این زیج حاوی جداول بطلمیوسی با ارزشهای جدید بود و در سالهای اخیر در پکن بازسازی شدهاست.
اگر چه وی با خود اختریابی را به چین نبرد اما شیوهٔ ساخت آن را به آنان آموزش داد.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ Liu Yingsheng and Peter Jackson. "CHINESE-IRANIAN RELATIONS iii. Mongol Period – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org (به انگلیسی). Encyclopedia Iranica. Retrieved 11 February 2017.
A Persian astronomer named Jamāl-al-Dīn Boḵārī, who had already visited China in the time of Möngke...
- ↑ Selin, Hrsg. H. (2006). Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (2. , ed.). Berlin: Springer Netherland. p. 1143. ISBN 978-1-4020-4559-2. Retrieved 4 February 2017.
- ↑ Morris Rossabi (28 November 2014). From Yuan to Modern China and Mongolia: The Writings of Morris Rossabi. BRILL. pp. 229–. ISBN 978-90-04-28529-3.
- ↑ (van Dalen 2007)
- ↑ (Zhu و Fuchs 1946، ص. 4)
- ↑ Morris Rossabi (28 November 2014). From Yuan to Modern China and Mongolia: The Writings of Morris Rossabi. BRILL. pp. 281–. ISBN 978-90-04-28529-3.
- ↑ David Woodward (1989), "The Image of the Spherical Earth", Perspecta, MIT Press, 25: 3–15 [9], JSTOR 1567135
- ↑ Needham, Joseph (1959), Science and Civilisation in China, vol. 3, p. 376
- ↑ Morris Rossabi (28 November 2014). From Yuan to Modern China and Mongolia: The Writings of Morris Rossabi. BRILL. pp. 282–. ISBN 978-90-04-28529-3.
منابع
- Dalen, Benno van (2007). "Zhamaluding: Jamāl al‐Dīn Muḥammad ibn Ṭāhir ibn Muḥammad al‐Zaydī al‐Bukhārī". In Thomas Hockey; et al. (eds.). The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. pp. 1262–3. ISBN 978-0-387-31022-0. (PDF version)
- Zhu, Siben; Fuchs, Walter (1946), The "Mongol Atlas" of China, Taipei: Fu Jen Catholic University