جفت جنین
جُفت (به انگلیسی placenta) عضوی مسطح در بدن جانداران است که با بند ناف به جنین متصل است. جفت، پیش از زایمان به دیواره رحم متصل است و در طی زایمان، به همراه نوزاد، و پرده‌های جنینی از کانال زایمانی خارج می‌شود.
| جفت | |
|---|---|
جفت در بدن مادر آبستن | |
| جزئیات | |
| ساخته از | آستر ریزان پایه‌ای، برون‌شامه رویان |
| شناسه‌ها | |
| MeSH | D010920 |
| TE | E5.11.3.1.1.0.5 |
جفت عضوی جدید از بدن مادران باردار است که فقط در زمان بارداری و در آستر رحم تشکیل می‌شود و بعد از زایمان هم از رحم خارج می‌شود. در واقع جفت مسئول نگهداری، پشتیبانی و تسهیل‌کننده رشد جنین است. این عضو بسیار کارآمد، محلی است که مادر و جنین را به یکدیگر مرتبط می‌کند. جفت مواد مغذی و اکسیژن را بوسیله بند ناف به جنین می‌رساند و مواد زائد را از جنین گرفته و تصفیه می‌کند. جفت اندام بیولوژیکی بسیار پیچیده‌ای است؛ این عضو در جایی که تخمک بارور به دیواره رحم می‌چسبد و لانه گزینی می‌کند؛ این بند اجازه می‌دهد که خون از بدن مادر به بدن جنین برود. در این بین جفت قادر است خونی که در بدن مادر و جنین است را بپالاید؛ به طوری که هرگز این خون‌ها با یکدیگر مخلوط نشوند.
کاربردهای اولیه جفت عبارت است از حرکت اکسیژن به داخل جریان خون نوزاد، حمل دی‌اکسید کربن، وارد کردن مواد مغذی به بدن کودک، انتقال ضایعات تولید شده برای دفع به بدن مادر است. جفت نقش مهمی در تولید هورمون دارد همچنین از جنین در برابر باکتری‌های زیانمند و عفونت محافظت می‌کند.
جفت سالم، باید در طول دوران بارداری رشد کند. برآورد می‌شود که جفت در زمان تولد ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم وزن دارد. این عضو در طول زایمان همراه نوزاد از بدن مادر خارج می‌شود. بین ۵ تا ۳۰ دقیقه بعد از تولد نوزاد، جفت نیز از بدن بیرون می‌آید.
ساختار
در تشکیل جفت بافت‌های خارج جنینی و بافت آستر رحم (آندومتر) مادر نقش دارد. بعد از تکمیل عمل لانه‌گزینی، لایهٔ تروفوبلاستی به دو قسمت تمایز پیدا می‌کند:
- ۱)لایهٔ داخلی (سیتو تروفوبلاست)
- ۲)لایهٔ خارجی (سینسیتیو تروفوبلاست) حفره‌ها در تروفوبلاست ایجاد می‌شود، بلافاصله از خون مادری پر می‌شوند. سلول‌های بافت آستر رحم تغییراتی پیدا می‌کنند که واکنش دیستی دوالی گفته می‌شود که این عملشان در پاسخ به هجوم تروفوبلاست انجام می‌گیرد. در داخل سلول‌ها گلیکوژن و لیپید جمع می‌شود.
چسبندگی جفت
عارضه چسبندگی جفت در زنان باردار یکی از عوامل مرگ شماری از زنان باردار در اثر خونریزی‌های شدید است. در بارداری‌های با سزارین قبلی که همراه با جفت سر راهی هستند، میزان بروز چسبندگی جفت بیشتر است که این عارضه در صورت تشخیص و پیش‌بینی و آمادگی تیم درمانی (رزرو فراورده‌های خونی به مقدار کافی، اطلاع قبلی و حضور به موقع متخصصان جراحی و اورولوژی و…) تا حد زیادی قابل اجتناب است.
جفت‌خواری
جفت‌خواری پس از زایمان توسط مادر، یکی از رفتارهای تغذیه‌ای است که در میان بسیاری از جانداران دیده می‌شود. به‌جز خوکان دریایی، آب‌بازان و شتر، بقیه پستانداران، حتی پستانداران گیاه‌خوار، جفت‌خوار هستند. جفت دارای سطح بالایی از پروستاگلاندین است و به این خاطر، خوردن آن به برگشت رحم به حالت اولیه و پاک شدن رحم کمک می‌کند.
برخی افراد اعتقاد دارند خوردن جفت توسط مادر باعث افزایش شیر مادر، کاهش افسردگی پس از زایمان و بی‌خوابی می‌شود اما تاکنون هیچ اثبات علمی برای این ادعا پیدا نشده است.
نگارخانه
جستارهای وابسته
- جفت سر راهی
پانویس
- ↑ "جفت جنین چیست؟ و چه عملکردی در بارداری دارد؟". 2020. نی نی پلاس. Accessed February 28 2020. [۱].
- ↑ باشگاه خبرنگاران جوان: 2020. Yjc.Ir. Accessed February 28 2020. [۲].
- ↑ ایرنا: کادر پزشکی به عارضه چسبندگی جفت در زنان باردار بیشتر توجه کند بایگانی‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، بازدید: مه ۲۰۱۱.
- ↑ Pinnipedia
- ↑ Cetacea
- ↑ prostaglandin
- ↑ "Placentophagy -- are there reasons to eat the placenta?". WebMD (به انگلیسی). Retrieved 2021-10-28.
منابع
بر پایهٔ: Mark B. Kristal (۲ فوریه ۱۹۸۰), “Placentophagia: A Biobehavioral Enigma”, Neuroscience & Biobehavioral Reviews 4: 141-150، بازیابی ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۸.