دلوس

جزیره دِلوس، در مجمع الجزایر حلقوی شکل سیکلادس نزدیک جزیره میکونوس، در دریای اژه یکی از مهمترین پایگاه‌های اسطوره ای، تاریخی و باستان‌شناسی یونان است. کاوشهای باستانی این جزیره که به دست کالج فرانسوی آتن انجام شده‌است، گسترده‌ترین کار حفاری در مدیترانه بوده‌است. آثار بدست آمده در موزه باستانی دلوس و موزه ملی آتن نگهداری می‌شوند. این جزیره را از هزاره خست پیش از میلاد، زادگاه خدایان یونانی، آپولو و آرتمیس می‌دانستند. دلوس، جایگاهمعبد دلفی بود که پیشگوهای آن شهرتی جهانشمول داشتند. کروزوس پادشاه لیدیه پیش از نبرد با کوروش بزرگ، از پیشگوی معبد دلفی درخواست کرد تا نتیجه جنگ را به او بازگویند. پاسخ آن بود که اگر چنین کنی، دولتی بزرگ را برخواهی انداخت. کروزوس به نبرد با ایرانیان پرداخته و شکست خورد. بنابر هرودوت، او پس از شکست پی برد که منظور پیشگوی دلفی، از دولت بزرگ، خود کروزوس بوده‌است.

دلوس

نام بومی: Δήλος
جغرافیا
مختصات	Cyclades
مساحت	۳٫۴۳ کیلومتر مربع (۱٫۳۲ مایل مربع)
بیشترین ارتفاع	۱۱۲ متر (۳۶۷ پا)
بلندترین نقطه	Mt. Kynthos
کشور
یونان
تقسیمات کشوری
استان	اژه جنوبی
مرکز	میکونوس
جمعیت‌شناسی
جمعیت	۱۴ (۲۰۰۱)
تراکم جمعیت	۴ /کیلومتر مربع (۱۰ /مایل مربع)

همچنین دلوس و معبد آن، پایگاه اتحادیه دلوس، به رهبری آتن بر ضد اسپارت و شاهنشاهی ایران و جایگاه گنجینه‌های آن بود. هرچند در زمان پریکلس، آتنی‌ها به بهانه خطر از دست رفتن گنجینه، آن را به آتن بردند.

در جریان یورش سپاهیان داریوش بزرگ به یونان به رهبری داتیس مادی، با نزدیکی ناوگان ایران به جزیره، ساکنان و خادمان معبد را وحشت فراگرفت ولی داتیس دستور داد تا جارچیان پیام شاهنشاه را بخوانند که بنابر آن، داریوش اعلام کرد، احترام معبد و خدایان آن را نگه داشته و با ساکنان آن به نیکی رفتار خواهد کرد.

دلوس

میراث جهانی یونسکو
مکان	یونان
معیار ثبت	فرهنگی: ii, iii, iv, vi
شمارهٔ ثبت	۵۳۰
تاریخ ثبت	۱۹۹۰

به نوشته توکودیدس، ساکنان اصلی آن کاریایی بوده و این جزیره زیر کنترل پادشاه جزیره کرت بود؛ که بعداً به تصرف نژاد ایونی درآمد.

بنا به اساطیر یونان باستان، این جزیره با یک ضربه نیزه سه شاخ پوزئیدون از دریا سر برآورد. جزیره دلوس، جایی است که لتو را بر خاک خود پذیرفت و او در آنجا آپولون و آرتمیس را زاد.

زئوس برای قدر دانی از دلوس، که به نوزادان ایزدی پناه داده بود، آن را در مرکز جزایر کیلکادس جای داد. از آن پس دلوس جایگاه آیین آپولون شد. به علاوه، در این جزیره بازی‌هایی به نام دلیا برگزار می‌شد که گفته‌اند پایه‌گذار آن تزه بوده‌است.