آرتمیس

آرْتِمیس [ārtemīs]، الاهۀ حیات وحش، شکار، نباتات، پاکدامنی و زایمان در دین باستانی یونان، همان دیانا در روم باستان که در میان روستاییان از محبوبیت خاصی برخوردار بود. خصلت و نقش او در جاهای مختلف متفاوت بود، اما ظاهراً در زیر همۀ این صورتها الاهۀ طبیعت وحشی قرار داشت، الاهه‌ای که در جنگلها، کوهها و چمنزارها، معمولاً همراه با پریان، رقص‌کنان می‌خرامید.
پرستش آرتمیس احتمالاً در روزگاران ماقبل هلنی در جزیرۀ کرِت یا سرزمین اصلی یونان رواج یافت؛ ولی بسیاری از آیینهای محلی مربوط به پرستش آرتمیس، نشانه‌هایی از خدایان دیگر را که غالباً نامهای یونانی داشتند، در خود حفظ کرد؛ این مطلب نشان می‌دهد که یونانیان با پذیرش آرتمیس، وی را با خدایان خویش که به مظاهر طبیعت مربوط بودند، یکی گرفتند. به این ترتیب، حتى در جایی که چنین جمع و تلفیقی کاملاً قابل تشخیص نیست، تأثیر فرهنگ غیرمینوسی را می‌توان مشاهده کرد.
آرتمیس که تجسم آرمان شکارچیان بود، هم شکار می‌کرد و هم پاسدار حیوانات، به ویژه حیوانات خردسال بود. با توجه به همین معناست که در اشعار هُمر به وی لقب «بانوی جانوران» داده شده است. او که الاهه‌ای کمانگیر بود، با «پیکانهای ظریف» مرگ ناگهانی را برای زنان به ارمغان می‌آورد. برادر کماندارش، آپولون نیز مسبب مرگ ناگهانی مردان خارج از میدان جنگ بود.