باقرقره شکمسیاه
باقرقره شکمسیاه یا کوکر شکمسیاه (نام علمی: Pterocles orientalis) نام یک گونه از تیره کوکران است. این پرندهای از راستهٔ باقرقرهسانان و تیرهٔ باقرقرگان است. این پرنده از نظر جثه بزرگترین نوع کوکر بومی ایران است و بیشترین پراکندگی را هم دارد به طوریکه در تمام مناطق ایران به جز نواحی ساحلی شمال و جنوب زندگی میکند.
باقرقره شکمسیاه | |
---|---|
باقرقره شکمسیاه، Pterocles orientalis | |
وضعیت حفاظت | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پرندگان |
راسته: | کوکرسانان |
تیره: | کوکران |
گونه: | P. orientalis |
نام دوبخشی | |
Pterocles orientalis (لینه، ۱۷۵۸)
|
طبقهبندی
باقرقره شکمسیاه بهطور رسمی توسط کارل لینه، طبیعتشناس سوئدی در سال ۱۷۵۸ در ویرایش دهم کتاب «سیستمهای طبیعی» او توصیف شد. او آن را در کنار همه پرندگان خروسمانند دیگر در سردهٔ تترا قرار داد و نام دوجملهای Tetra orientalis را ابداع کرد. باقرقره شکمسیاه در حال حاضر با ۱۳ گونه دیگر در سردهٔ Pterocles قرار میگیرد که در سال ۱۸۱۵ توسط جانورشناس هلندی کوئنراد جاکوب تممینک معرفی شد. نام سردهٔ ترکیبی از یونان باستان pteron به معنای «بال» با -klēs به معنای «قابل توجه» یا «با شکوه» است.
دو زیرگونه شناخته شدهاست:
P. o. orientalis (لینه، ۱۷۵۸) - جزایر قناری، شبهجزیره ایبری، مراکش تا غرب ایران
P. o. arenarius (پالاس، ۱۷۷۵) - قزاقستان تا جنوب ایران و افغانستان، شرق تا شمال غرب چین
ویژگیها
باقرقرهٔ شکمسیاه ۳۳ تا ۳۹ سانتیمتر (۱۳ تا ۱۵ اینچ) طول و ۳۰۰ تا ۶۱۵ گرم (۱۰٫۶ تا ۲۱٫۷ اونس) وزن دارد که احتمالاً بزرگترین گونه در خانواده باقرقرگان است. نر دارای سر، گردن و سینه خاکستری است. زیرتنه مشکی و روتنه طلایی مایل به قهوهای با خطوط تیرهتر است. یک حاشیه سیاه نازک در اطراف سینه تحتانی و یک لکه گلویی شاهبلوطی وجود دارد. دارای بالهای بلند نوکتیز و پرواز مستقیم و سریع است. زیربالهای سفید و شکم سیاه سبب میشود که این گونه در هنگام پرواز به آسانی شناسایی شود. گلهها در سحر به چالههای آبیاری پرواز میکنند.
ماده دارای بخشهای بالایی قهوهایتر و باریکتر از جمله سر و سینه است. زیرتنه و نوار سینه مشابه مردان است. نژاد شرقی رنگ پریدهتر و سنگینتر از شرقی است. نرها دارای روتنه زردتر و زیرتنه خاکستریتر از فرم غربی هستند. مادهها در زیر سفیدتر هستند، اما اغلب غیرقابل تفکیک هستند.
منابع
- ↑ BirdLife International (2012). "Pterocles orientalis". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 16 July 2012.
- ↑ Eskandar Firouz, “SAND GROUSE,” Encyclopaedia Iranica, Online Edition, 7 April 2008
- ↑ "Black-bellied sandgrouse". Wikipedia (به انگلیسی). 2022-11-08.
- ↑ "Black-bellied sandgrouse". Wikipedia (به انگلیسی). 2022-11-08.
- منصوری، جمشید. «کبوترسانان». راهنمای پرندگان ایران.
- «باقرقره شکم سیاه (کوکر شکم سیاه)». وبگاه کویرها و بیابانهای ایران. دریافتشده در ۱۰ اسفند ۱۳۹۱.