ایرکوت ام‌سی-۲۱

نام این هواپیما (به روسی: Magistralny Samolyot 21 veka) به معنای هواپیمای اصلی قرن ۲۱ است. ام‌سی-۲۱ برای مدتی با نام ام‌اس-۲۱ نیز شناخته می‌شد.

در سال ۲۰۰۶ میلادی، شرکت «یونایتد ایرکرفت کورپوریشن» روسیه تصمیم گرفت تا یک هواپیمای مسافربری با ظرفیت ۱۳۰ تا ۱۷۰ نفر بسازد که برد آن بطور کمینه، ۵۰۰۰ تا ۶۳۵۰ کیلومتر باشد تا کشور روسیه با این روش بتواند هواپیماهای مُسن خود ازجمله توپولِف-۱۳۴، توپولِف-۱۵۴، توپولِف-۲۰۴ و یاک-۴۲ را بازنشسته کند. پس از بررسی‌های اولیه، مشخصات این هواپیما به گونه‌ای انتخاب شد که ۲۰ تا ۲۵درصد بهینه‌تر از خانواده ایرباس ای۳۲۰ و بوئینگ ۷۳۷ ان‌جی باشد و همچنین ۱۵درصد سبک‌تر، ۲۰ درصد تعمیر و نگهداری آن ارزان‌تر و ۱۵درصد مصرف سوخت کمتری داشته باشد. همهٔ این اهداف تا سال ۲۰۱۸ برآورده شدند، بجز مصرف سوخت که تنها توانست ۱۰ درصد نسبت به دو رقیب کاهش پیدا کند.
فرایند توسعه در سال ۲۰۰۶ آغاز شد و تا سال ۲۰۱۱، مراحل پیش‌طراحی صنعتی به پایان رسید. سپس مراحل ساخت ماکت سه‌بعدی و نقاشی و طراحی بدنه آغاز شد و تا میانهٔ سال ۲۰۱۲ میلادی این مرحله نیز به پایان رسید. در سال ۲۰۱۶ درحالیکه تنها ۶ سال از آغاز پروژهٔ مدل ۳۰۰ گذشته بود، ۱۷۵ نام‌نویسی قطعی برای خرید این هواپیمای مسافربری ارزان ثبت شد. در اینصورت این هواپیما به بازار هواپیماهای باریک‌پیکر که امروزه در دست دو شرکت ایرباس و بوئینگ است خواهد پیوست. حمایت‌گرایی روسیه مانع از آن شده‌است که کشورهای غربی به بخشهای حیاتی این هواپیما دسترسی داشته باشند و بخشهای اصلی این هواپیما را بصورت بومی طراحی کرده‌است. از این رو، قیمت هواپیما بسیار ارزانتر از مدلهای مشابه فرانسوی و آمریکایی می‌باشد.

۹۰درصد از آزمایش‌های زمینی این هواپیما در ماه‌های آغازین سال ۲۰۱۷ انجام شد ولی ناموفق بود. زیرا هرکدام از بال‌های هواپیما به ۲۵ کیلوگرم اسکلت برای تقویت نیاز داشتند. این تقویت برای هواپیماهای نوین ازجمله ایرباس ای۳۸۰، بوئینگ ۷۸۷ دریم‌لاینر و میتسوبیشی اسپیس‌جت یک امر طبیعی است تا بتوانند فشارهای بیش از اندازه و پیش‌بینی نشده را نیز تحمل کنند. تا میانهٔ سال ۲۰۱۷، این آزمایش‌ها نیز بدون آسیب دیدن بالها به پایان رسیدند. سپس آخرین آزمایش‌های تاکسی انجام شد و هواپیما با یک واحد توان کمکی به پرواز درآمد.

در ماه می سال ۲۰۱۷، نخستین پیش‌نمونه از ام‌سی-۲۱، نخستین پروازش را انجام داد. این هواپیما به مدت ۳۰ دقیقه در ارتفاع ۱۰۰۰ متری از سطح زمین با سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت پرواز کرد. در اکتبر سال ۲۰۱۷ نیز پرواز آزمایشی ۶ ساعته به طول ۴۵۰۰ کیلومتر در ارتفاع ۱۰هزار متری از سطح زمین انجام شد. همچنین پروازی سه ساعته در ارتفاع ۱۲هزار متری نیز به ثبت رسید. چهار فروند پیش‌نمونهٔ هواپیمای ام‌سی-۲۱ تا اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی در مجموع ۱۲۲ پرواز آزمایشی را به ثبت رساندند.

در سال ۲۰۰۹، موتور آمریکایی پی‌دابلیو۱۰۰۰جی با قدرت ۱۳۰ کیلونیوتون برای آزمایش‌های اولیه برگزیده شد. در سال ۲۰۱۸ نیز موتور روسی پی‌دی-۱۴ با دریافت گواهینامهٔ شایستگی از آژانس بین‌المللی هوانوردی، وارد فاز نهایی شد ولی به‌کارگیری آن تا سال ۲۰۲۰ به تعویق افتاده‌است. به گزارش مجلهٔ معتبر «اِیویئیشن ویک» دلیل این دیرکرد از جانب شرکت ایرکوت، تحریم‌های آمریکا بر روی موتور پی‌دابلیو۱۰۰۰جی بوده‌است.

در سال ۲۰۰۹ میلادی، شرکت چندملیتی یونایتد تکنالوجیز قراردادی به ارزش ۲٫۳ میلیارد دلار برای تأمین قطعات برق‌رسانی هواپیمای ام‌سی-۲۱ به مدت ۲۰ سال با شرکت ایرکوت بسته‌است. شرکت چندملیتی راک‌وِل نیز تأمین سامانه‌های اَویونیکی را بر عهده دارد. این هواپیما دارای سامانهٔ هدایت پرواز برقی، سامانه هاد و کابین شیشه‌ای خلبان است. دو نوع واحد توان کمکی برای هواپیما درنظرگرفته شده‌است که یکی ساخت هانی‌وِل و دیگری ساخت اِروسیلا می‌باشد.

ام‌سی-۲۱ مدل ۳۰۰

مدل ۳۰۰ مدل اصلی و استاندارد است که با گنجایش ۱۶۳ مسافر در دو کلاس ارائه می‌شود و می‌توان گنجایش مسافران را برای مدل‌های اقتصادی تا ۲۱۱ نفر نیز افزایش داد. این مدل با ۲۱۱ نفر سرنشین، می‌تواند برد ۶۰۰۰ کیلومتر را بپیماید.

ام‌سی-۲۱ مدل ۲۰۰

مدل ۲۰۰ مدل کوتاه‌تر شده از مدل اصلی است که گنجایش ۱۳۲ مسافر را دارد و می‌توان این گنجایش را تا بیشینهٔ ۱۶۳ نفر نیز افزایش داد. برد پیمایشی این مدل با ۱۶۳ مسافر به میزان ۶۴۰۰ کیلومتر است. تنها تفاوت این مدل با مدل اصلی، طول هواپیما است.

پیشنهادی

مدل ۱۰۰ نیز پیشنهاد شد که درنهایت مورد پذیرش قرار نگرفت. زیرا پروژهٔ سوخو سوپرجت ۱۰۰، بجای آن پذیرفته شد. سوپرجت ۱۰۰ برای نیازهای ۸۷ تا ۱۰۸ نفره به کار می‌رود.
احتمال دارد مدلی از ام‌سی-۲۱ که گنجایش ۲۵۰ نفر را دارد، بطور مشترک در امارات متحده عربی تولید شود.

در ۱۸ ژانویه ۲۰۲۱ یک فروند پیش‌نمونه ام‌سی-۲۱ در باند فرودگاه رامنسکویه مسکو دچار سانحه شد که در این جریان کسی آسیب ندید.

• فهرست هواگردها
• خانواده ایرباس ای ۳۲۰ نئو