بافت پوششی

سلول‌ها در بافت پوششی به شدت به هم فشرده هستند وفضای خالی بسیار کم و کوچکی در میان آن‌ها موجود است. این سلولها صفحه‌ای پیوسته را که در بسیاری از نقاط توسط اتصال‌های محکم و دزموزوم‌ها به هم متصل شده‌اند را تشکیل می‌دهند. بافت پوششی، قسمت بیرونی و درونی پوست را تشکیل می‌دهد.

سلول‌های بافت پوششی بر روی غشای پایه قرار گرفته‌اند که سلولی نیست و از شبکه‌های پروتئینی و گلیکوپروتئینی ساخته شده. بافت پوششی دارای عصب نیست. بافت پوششی توسط شکل سلولهایشان و هم چنین تعداد لایه‌های تشکیل دهنده به گروه‌های مختلف تقسیم می‌شوند. بافت پوششی که تنها ضخامت یک سلول را دارد به عنوان بافت پوششی ساده شناخته می‌شود. اگر دو یا چند سلول ضخامت بافت پوششی را تشکیل دهند به آن بافت پوششی طبقه‌دار گفته می‌شود. گونه‌ای دیگر از بافت پوششی نیز موجود است که به آن بافت شبه طبقه‌دار گویند.

بافت پوششی ساده دارای ضخامت یک سلول است و هر سلول در تماس مستقیم با غشای پایه است. این بافت معمولاً در جایی پیدا می‌شود که نیاز به جذب یا فیلترینگ باشد. ضخامت سد بافت پوششی این پروسه را نظم می‌بخشد. بافت پوششی ساده به‌طور عمومی بر اساس شکل آن‌ها به گروه‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. سه گروه اصلی بافت پوششی ساده عبارتند از:

• سادهٔ سنگفرشی
• سادهٔ مکعبی
• سادهٔ استوانه ای

در این نوع از بافت پوششی، بیش از یک ردیف سلول بر روی غشای پایه قرار دارد. بر اساس شکل سطحی‌ترین سلول‌های این بافت به انواع سنگفرشی (مانند دهان و مری)، مکعبی (مانند غده تیروئید) و استوانه‌ای (مانند [[دیواره روده و معده) تقسیم می‌شوند.

به دلیل متفاوت بودن شکل سلول‌های هسته آن‌ها در چند سطح قرار می‌گیرند. مانند مخاط نای که منشوری مطبق کاذب مژه دار است.

وظایف اصلی بافت پوششی عبارت است از:

• پوشاندن و مفروش کردن سطوح مختلف بدن
• جذب مواد (مثلاً در روده‌ها)
• ترشح مواد (در غدد)
• حس
• محافظت
• تبادل گازهای تنفسی (در اتاقک‌های هوایی شش‌ها)

کتاب زیست‌شناسی سال دهم آموزش و پرورش

• لوئیز کارلوس جان کوئیرا (۱۳۸۷)، بافت‌شناسی پایه، ترجمهٔ دکتر مهدی منتظری، انتشارات ارجمند
• ویلیام الکساندر نیومن دورلند، فرهنگ پزشکی دورلند، ترجمهٔ بهرام قاضی‌جهانی
• رجحان محمد صادق. بافت‌شناسی پایه انسانی۱۳۷۲
• Linder HH.Clinical Anatomy.California,Appleton and lange.۱۹۸۹