جنبش حوثیها
جریان حوثی (به نامهای مبارزان حوثی یا شورشیان حوثی یا حوثیها (به عربی: الحوثیون)) با نام رسمی انصارالله (به عربی: أَنْصَار ٱللَّٰه) جریانی سیاسی و مسلحانه از شیعیان زیدی یمن است که در دهه ۱۹۹۰ میلادی در شمالباختری یمن پدید آمد. این جنبش پیشتر شبابالمؤمن نام داشت و هماکنون نام خود را انصارالله معرفی میکند. اگرچه رهبران این گروه همواره خود را شیعه زیدی معرفی میکنند اما مخالفتی با سنیهای یمن ابراز نمیدارند و حتی بخش بزرگی از اعضای این گروه را مسلمانان سنی تشکیل میدهند.
جنبش حوثیها | |
---|---|
رهبران | سید حسین بدرالدین حوثی † عبدالملک حوثی |
تاریخ عملیاتها | سیاسی از ۱۹۹۴ میلادی-اکنون مسلحانه از ۲۰۰۴ میلادی-اکنون |
گروه(ها) | حوثیها و عشایر متحد شیعه در صعده |
ستاد فرماندهی | صعده، یمن |
مناطق فعال | یمن شمالی و جنوب غربی عربستان سعودی |
ایدئولوژی | آمریکاستیزی یهودستیزی خمینی گرایی امپریالیسم ستیزی صهیونیسمستیزی |
متحدین | متحدان دولتی
یمن (شورای عالی سیاسی) متحدان غیردولتی جنبش آزادگان نجران |
معارضین | مخالفان دولتی
یمن (دولت منصور هادی) ناتو (تا سال ۲۰۱۸) |
نبردها و جنگها |
|
حوثیها مورد حمایت ایران هماکنون بر پایتخت یمن (صنعا) و بخشهای شمالی آن تسلط دارند. محمد علی حوثی رئیس شورای عالی سیاسی یمن نیز از همین جنبش است.
با اینکه همهٔ اعضای این جنبش از خاندان حوثی نیستند اما رهبری و شمار اعضای این خاندان در رهبری اعتراضات و شورش صعده، باعث شده همه آنها به این نام شناخته شوند.
شمار نیروهای این گروه در سال ۲۰۱۱ (میلادی) نزدیک به ۱۰۰٬۰۰۰ نفر بود. زمینه کاری ایشان بیشتر در شمالباختری یمن و استان صعده متمرکز بود.
حوثیها یمن در فهرست گروههای تروریستی عربستان سعودی امارات متحده عربی و مالزی قرار دارد.
نام
نام «حوثی» به رهبرشان سید حسین بدرالدین حوثی انتساب دارد که در سال ۲۰۰۴ (میلادی) توسط نیروهای ارتش یمن کشته شد. او در دهه ۱۳۶۰ (خورشیدی) برای آشنایی با اندیشههای سید روحالله خمینی به قم سفر کرد و یکی از مریدان وی شد. رهبران «شباب المومنین»، گروهی که حوثیها از دل آن زاده شد نیز با روحانیون شیعه ایرانی روابط نزدیکی داشتند.
یمن ساختاری عشیرهای و قبیلهای دارد. این ساختار در روابط اجتماعی و تحولات سیاسی آن کشور بسیار تأثیر گذار است. چندین قبیله در یمن وجود دارند که قبیله همدان یکی از آنها است. این قبیله از آغاز اسلام و به ویژه در جایگاه شیعیان یمن، نقش مهمی داشتهاست. حوثیها یک از خاندانهای قبیله همدان یمن هستند. با اینکه اکثر اعضای این گروه از خاندان حوثی نیستند اما دولت اسبق یمن و همچنین عربستان سعودی با خطاب قرار دادن کل اعضای این جنبش به «حوثی» سعی در تحقیر اعضای این گروه دارند چرا که یمن ساختاری عشیرهای و قبیلهای دارد و خطاب قرار دادن شخصی با نام قبیله و خاندانی که بدان متعلق نیست نوعی توهین محسوب میشود.
آغاز جنبش
سیاسی
جنبش حوثی در سالهای دهه ۱۹۹۰ (میلادی) تشکیل شد. آنان تاکنون برای گرفتن حقوق شیعیان ۶ بار با حکومت یمن جنگیدهاند.
سازمان جوانان مؤمن (الشباب المؤمن) دو گام را پشت سر نهاد. گام تأسیس در ۱۹۸۶ (میلادی) و شکلگیری که از سال ۱۹۹۰ (میلادی) و کمی پس از اعلام وحدت دو یمن در برخی از مناطق استان صعده در شمال پایتخت (صنعا) آغاز شد. رفتهرفته دامنهٔ فعالیت شبابالمؤمن از استان صعده به استانها و شهرستانهای دیگری کشیده شد که صبغهٔ زیدی بودنشان قوی بود. تا اینکه شمار افراد این مرکز در استان صعده به پانزده هزار تن و بنا به اعلام بیانیهای به نام شیعیان اثناعشری یمنی به هجده هزار تن رسید.
شبابالمؤمن که بعدها به جنبش حوثی معروف شد در سال ۱۹۹۰ به عنوان جنبش یا سازمانی فکری سیاسی و مسلح ابراز وجود کرد. تا پیش از این، فعالیت اولیهٔ این جنبش، محدود به ارائهٔ آموزشهای دینی و تربیت و کادرسازی میشد. مخالفت با وهابیت از محورهای شکلگیری حوثیها بود.
مسلحانه
گام دوم، که رویارویی مسلحانه یا سازماندهی مسلحانهٔ علنی معروف به «جامعه الحوثی» است از سال ۲۰۰۴ (میلادی) آغاز شد. این رویارویی با اعتراضاتی به رهبری سید حسین بدرالدین حوثی آغاز شد. علی عبدالله صالح، رئیسجمهور یمن در آن هنگام، از حسین بدرالدین حوثی برای گفتگو دربارهٔ مشکلات مردم صعده دعوت کرد. اما بدرالدین این دعوت را رد کرد. در پی آن، نیروهای امنیتی به حوثیها حمله کردند و پس از دو ماه او را کشتند. پس از او پدرش، سید بدرالدین حوثی به رهبر معنوی و عبدالملک حوثی (و یحیی حوثی، که هر دو از برادران حسین) به رهبری مسلحانه جنبش رسیدند.
از این هنگام، گروه حوثی به گروههای شبهنظامی تبدیل شد که دارای بُعد ایدئولوژیک (مانند سر دادن شعار مرگ بر آمریکا) بودند. این گروههای نظامی در ۴ سال، پنج جنبش مسلحانه را در برابر ارتش یمن انجام دادند. آغاز این دورهٔ چهار ساله ۱۸ ژوئن ۲۰۰۴ و پایان آن ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۸ بود. البته میان هر جنگ و جنگ بعدی، دورهٔ استراحتی فاصله میانداخت. دامنهٔ عملیات جنگ پنجم، البته گستردهتر بود و به مناطق صعده محدود نشده و به مناطقی کشیده شد که بهطور سنتی، گرایش زیدی هادوی داشتند. یکی از این مناطق، شهرستان «بنی حشیش» یکی از نزدیکترین شهرها به «صنعا» است. این جنگ به شدت ارتش یمن را به خود مشغول کرد. حتی در سال ۲۰۰۹ (میلادی) عربستان سعودی به آنها حمله نظامی کرد. این درگیریها با امضای یک قرارداد صلح در سال ۲۰۱۰ (میلادی) به پایان رسیدند.
جنگ داخلی یمن
اعتراضاتی که در سال ۲۰۱۱ (میلادی) به رهبری حوثیها و در مخالفت با افزایش قیمت سوخت و گسترش فساد در دولت یمن صورت گرفت باعث شد پای بهار عربی به یمن نیز باز شود. کنارهگیری علی عبدالله صالح از قدرت به آشفتگی سیاسی در کشور انجامید. گروههای بسیاری برای رسیدن به قدرت با یکدیگر رقابت کردند. اما حوثیها یکی از معدود گروههایی بود که تجربه مبارزه مسلحانه هم داشت. آنها شعار خود را خودمختاری محلی، احترام به تنوع جمعیتی یمن و گسترش حقوق دموکراتیک عنوان کردند و با کنشهای مسلحانه، به غیر از پایگاه اصلی خود، استان صعده، حضور خود را در دیگر استانها مانند استان عمران گسترش دادند. مخالفت آنها با علی عبدالله صالح حمایت برخی از دیگر گروهها از آنان را جلب کرد. حوثیها با کمک آنان توانستند دیگر رقبا و به ویژه سنیها را کنار زده و وارد صنعا شوند.
حوثیها با پیشنویس قانون اساسی دولت تازه عبدربه منصور هادی مخالف بودند و با نارضایتی عمومی از تصمیم دولت هادی دربارهٔ سوبسیدها، با تحصن نیروهای مسلح کاخ ریاستجمهوری و محل زندگی عبدربه منصور هادی را محاصره کردند و خواهان امتیازهای بیشتر شدند. آنها عبدربه منصور هادی را وادار به استعفا کردند. این کار باعث کاهش حمایت گروههای سیاسی دیگر از حوثیها شد. از آن هنگام به بعد، حوثیها، مشروعیت خود را از دست داد؛ زیرا آنها توانایی سیاسی لازم برای متحد کردن جامعه متکثر یمن را نداشتند؛ بنابراین ناچار شدند به قوای نظامی خود تکیه کنند.
در ۱۷ بهمن ۱۳۹۳ حوثیها با منحل اعلام کردن پارلمان یمن و تشکیل یک شورای ۵ نفره برای ریاستجمهوری به نام «کمیته عالی انقلابی»، قدرت را در این کشور به دست گرفتند. پس از آن عبدربه منصور هادی به عربستان سعودی گریخت. پس از آن، حوثیها در دیگر نقاط یمن مانند عدن و حدیده نیز قدرت گرفتند. قدرت گرفتن حوثیها باعث ورود عربستان (به همراه چند کشور دیگر در یک ائتلاف) به جنگ داخلی یمن در اوایل سال ۲۰۱۵ (میلادی) شد. حوثیها برای مقابله با عربستان با نیروهای علی عبدالله صالح ائتلاف کردند. این همراهی دیری نپایید و به درگیری میان آن دو در سال ۲۰۱۷ (میلادی) منجر شد. چرخش علی عبدالله صالح به سمت عربستان، به کشته شدن او در اواخر سال ۲۰۱۷ انجامید.
حوثیها در سالهای جنگ داخلی یمن به غیر از جنگ با ائتلاف به رهبری عربستان، با گروههای شبهنظامی رقیب در یمن، مانند القاعده و داعش در یمن نیز درگیر بودهاند.
فهرست تروریستی
- حوثیها یمن در فهرست گروههای تروریستی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مالزی و استرالیا قرار دارد. این گروه در لیست تروریستی سازمان ملل متحد، آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و اتحادیه اروپا قرار نگرفتهاست.
- در دی ۱۳۹۹، دولت ترامپ حوثیها یمن را در فهرست گروههای تروریستی گذاشت و این گروه را تحریم کرد. اما با روی کار آمدن دولت جو بایدن، وی این گروهها از فهرست تروریستی حذف کرده و تحریم آن را لغو کرد.
- روز ۲۰ مه ۲۰۲۱ ایالات متحده دو رهبر ارشد نیروهای حوثی در یمن که در حملات نظامی دخیل هستند را لیست گذاری کرد، محمد عبد الکریم الغماری را به موجب فرمان اجرایی ۱۳۶۱۱ و یوسف المدنی را مطابق فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ بهعنوان تروریست جهانی ویژه (SDGT) لیست گذاری شدند.
- روز ۲۳ فوریه ۲۰۲۲ آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا با صدور بیانیهای اعلام کرد که ایالات متحده اعضای یک شبکه بینالمللی که در تأمین مالی نیروهای نظامی حوثیها نقش دارد، لیست گذاری میکند. این نیروها بهطور نوبهای به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی در یمن و کشورهای همسایه حمله میکنند و درعینحال بحران انسانی یمن را تشدید میکنند. ایالات متحده این اقدام را با شرکای خود در خلیجفارس بهطور تنگاتنگ همآهنگ کردهاست. این شبکه که تحت رهبری نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سعید الجمال، تأمین مالی کننده حوثیها، فعالیت میکند، برای حمایت از حوثیها دهها میلیون دلار به یمن منتقل کردهاست.
جنگ نیابتی
با وجود حمایت عربستان سعودی و ایران از گروههای رقیب در یمن، نمیتوان درگیریهای یمن را به جنگ نیابتی ایران و عربستان تقلیل داد؛ زیرا تاریخ معاصر یمن صحنه کشمکشهای داخلی و خارجی پیاپی بودهاست. خود یمنیها آن قدر اختلاف، درگیری خشونتبار و جنگ با هم داشتهاند که برای راه افتادن جنگ نیازی به مداخله رقیبان خارجی نیست. هرچند رقابت ایران و عربستان برای گسترش نفوذشان در منطقه در آتش جنگ یمن دمیدهاست.
تسلیحات
کارشناسان سازمان ملل اعلام کردند که ویژگیهای فنی برخی سلاحها و قطعات پهپادهایی که به حوثیها در یمن میرسد، به تسلیحات ساخت ایران شباهت دارد.
روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ ویلیام اوربان سخنگوی سنتکام طی یک نشست خبری جزئیات تسلیحات توقیف شده در دریای عرب که برای حوثیهای یمن ارسال میشد را فاش کرد و گفت ۱۵۰ موشک هدایت شونده ضدتانک دهلاویه ساخت ایران و موشکهای زمین به هوا، سه موشک سطح به هوا مدل ۳۵۸ و قطعات سیستمهای هواپیمای بدون سرنشین و … در این محموله همگی ساخت ایران است.
رابطه با دولت ایران
یمن بهطور تاریخی در روابط خارجی ایران اولویت بالایی نداشته و تنها در سالهای اخیر به یکی از مسایل سیاست خارجی آن تبدیل شدهاست. شعارهای حوثیها شباهت زیادی با شعارهای سیاسی حکومت ایران دارد. همچنین انقلاب ۱۳۵۷ ایران برای روحانیون زیدی یمن الهامبخش بود. مدارک افشا شده در وبگاه ویکیلیکس نشان میدهند که در درگیریهای بین سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ مستندات کافی برای اثبات دخالت ایران در آن درگیریها وجود ندارد.
کمی پس از تسخیر صنعا از سوی حوثیها، هیاتی از مقامهای حوثی به ایران سفر کردند و اعلام شد که پرواز مستقیمی بین تهران و صنعا برقرار میشود.
در آوریل ۲۰۱۵ بیرنادِت میهان سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت: «ارزیابی ما این است که ایران فرماندهی و کنترل حوثیهای یمن را برعهده ندارد».
کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس ایران را علیرغم عدم ارتباط جغرافیایی، به حمایت مالی و نظامی از حوثیها محکوم میکنند در حالی که حکومت ایران این اتهام را رد میکند.
در آوریل ۲۰۱۶ نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد کشتی بزرگ ایرانی حامل اسلحههای کلاشنیکف، سلاحهای دوشپرتاب، راکت و نارنجک که در راه یمن بود را متوقف کردهاست.
علی عبدالله صالح رئیسجمهور پیشین یمن چندی پیش از مرگش با بیان اینکه ایران در یمن حضور ندارد، اعلام کرده بود: ایران ورود در ائتلاف راهبری یمن را با وجود درخواست من رد کرد.
گزارش کارشناسان سازمان نشان میدهد ایران با ارسال سلاح و پول و همچنین آموزش نظامی به حوثیها کمک میکند. اما ایران و حوثیها این گفتهها را رد میکنند. حتی در آغاز قدرتگیری، حوثیها در مواردی سعی کردند دربارهٔ ایران سکوت کنند یا بگویند که با آن فاصله دارند.
کلی کرفت، سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد روز سه شنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ تهران را به دلیل ارسال سلاح برای حوثیها متهم کرد که برای از بین بردن امکان دستیابی به راه حل سیاسی تلاش میکند.
رهبران
- سید حسین بدرالدین حوثی – رهبر اسبق (کشته شده در ۲۰۰۴)
- سید عبدالملک بدرالدین حوثی – رهبر
- سیدیحیی بدرالدین حوثی – رئیس شاخه سیاسی
- عبدالکریم حوثی – فرمانده ارشد نظامی
- سید بدرالدین حوثی – رهبر معنوی (درگذشته در ۲۰۱۰)
- محمد ناصر العاطفی – وزیر دفاع دولت منصوب انصارالله
- عبدالله رزامي – فرمانده اسبق نظامی
- ابوعلی عبدالله الحاکم حوثی – فرمانده نظامی
- صالح هابرا – رهبر سیاسی
- فارس محمد مناع – فرماندار منصوب صعده و رئیس سابق کمیته ریاست جمهوری صالح
جستارهای وابسته
- درگیری یمن (۲۰۰۹–۲۰۱۰)
- سیدیحیی بدرالدین حوثی
- شیعیان یمن
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
پانویس
- ↑ https://web.archive.org/web/20170216024128/http://www.yementimes.com/en/1861/report/4905/%E2%80%9CDamn-the-Jews%E2%80%9D-proving-more-than-just-a-slogan.htm
- ↑ "Houthis fighting 'Western imperialism". January 13, 2014. Archived from the original on 13 January 2014. Retrieved 2 September 2014.
- ↑ "Houthi logo says "Damn the Jews"". 3 December 2012. Archived from the original on 9 October 2014. Retrieved 2 September 2014.
- ↑ https://web.archive.org/web/20180704212949/http://breakingnews.sy/ar/article/101356.html
- ↑ https://www.reuters.com/article/us-yemen-houthis-iran-insight/iranian-support-seen-crucial-for-yemens-houthis-idUSKBN0JT17A20141215
- ↑ https://www.academia.edu/38611103
- ↑ http://www.mei.edu/content/article/oman-s-high-stakes-yemen
- ↑ https://www.worldbulletin.net/middle-east/houthi-rise-in-yemen-raises-alarm-in-horn-of-africa-h152737.html
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۱۵. دریافتشده در ۷ دسامبر ۲۰۱۷.
- ↑ «North Korea's Balancing Act in the Persian Gulf». Huffington Post. ۲۳ بهمن ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۱۷.
- ↑ http://english.alarabiya.net/en/News/gulf/2017/12/03/Yemen-s-General-People-s-Congress-calls-for-uniting-against-Iranian-project-.html
- ↑ http://www.haaretz.com/news/middle-east/1.617924
- ↑ http://yemenpost.net/Detail123456789.aspx?ID=3&SubID=3077
- ↑ https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-baghdadi/islamic-state-leader-urges-attacks-in-saudi-arabia-speech-idUSKCN0IX1Y120141113
- ↑ https://sputniknews.com/middleeast/201601191033358120-yemen-blackwater-contractors/
- ↑ https://www.theguardian.com/australia-news/2015/dec/09/australian-mercenary-reportedly-killed-yemen-clashes
- ↑ "وجود الحوثیین فی النجف یثیر أزمة بین الرئیس الیمنی والتیار الصدری". الاهرام الرقمی. Archived from the original on 6 October 2014. Retrieved 14 November 2014.
- ↑ ARIEL BEN SOLOMON (31 May 2013). "Report: Yemen Houthis fighting for Assad in Syria". Jerusalem Post. Retrieved 5 June 2013.
- ↑ «گزارش سازمان ملل: شورشیان حوثی یمن از دختران نوجوان سربازگیری میکنند». رادیوفردا. ۱۳۹۹. دریافتشده در ۱۴۰۰.
- ↑ فارسنیوز
- ↑ Riedel، Bruce (۲۰۱۷-۱۲-۱۸). «Who are the Houthis, and why are we at war with them?». Brookings (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۰.
- ↑ «Yemen: Why is the war there getting more violent?» (به انگلیسی). BBC News. ۲۰۱۴-۰۹-۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۲۲.
- ↑ "Who are Yemen's Houthis? | Wilson Center". www.wilsoncenter.org (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-22.
- ↑ Nagi, Ahmed. "Yemen's Houthis Used Multiple Identities to Advance". Carnegie Middle East Center (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-22.
- ↑ Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld | Yemen: Treatment of Sunni Muslims by Houthis in areas under Houthi control (2014-September 2017)". Refworld (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-22.
- ↑ «حوثیها کیستند؟ رابطه انصارالله یمن با ایران چیست؟». بیبیسی فارسی. ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- ↑ Philips, Sarah (July 28, 2005). Cracks in the Yemeni System بایگانیشده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine. Middle East Report Online.
- ↑ "Saudi Arabia designates Muslim Brotherhood terrorist group". Reuters. 7 March 2014. Archived from the original on 27 June 2018. Retrieved 27 June 2018.
- ↑ "مجلس الوزراء یعتمد قائمة التنظیمات الإرهابیة. | Wam". Archived from the original on 2014-11-17.
- ↑ "LIST OF INDIVIDUALS, ENTITIES AND OTHER GROUPS AND UNDERTAKINGS DECLARED BY THE MINISTER OF HOME AFFAIRS AS SPECIFIED ENTITY UNDER SECTION 66B(1)" (PDF). Ministry of Home Affairs of Malaysia. Retrieved 4 March 2020.
- ↑ Deaths in Yemeni mosque blast. الجزیره. May 2, 2008.
- ↑ «شهید الحوثی: هر که با امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی درافتاد ورافتاد». خبرگزاری فارس. ۱۴ خرداد ۱۳۹۲.
- ↑ "Who are Yemen's Houthis? | Wilson Center". www.wilsoncenter.org (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-22.
- ↑ محمّد احمد دغشی (۳۰ دی ۱۳۹۲). «بازشناسی حوثیهای یمن». راسخون.
- ↑ «استعفای نخستوزیر یمن/برخی مراکز دولتی صنعا در کنترل حوثی ها». خبرگزاری مهر. ۳۰ شهریور ۱۳۹۳.
- ↑ «دهها هزار تن در یمن علیه حوثیها تظاهرات کردند». رادیو فردا. ۲۳ بهمن ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۲-۱۳.
- ↑ «قرار گرفتن حوثیهای یمن در فهرست 'گروههای تروریستی' آمریکا». بیبیسی فارسی. ۲۰۲۱-۰۱-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۱.
- ↑ «آمریکا حوثیهای یمن را از فهرست تروریستی خارج میکند». بیبیسی فارسی. ۲۰۲۱-۰۲-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۱.
- ↑ «خشم ریاض از تصمیم بایدن دربارهٔ انصارالله یمن». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۱-۰۲-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۰.
- ↑ «The United States Designates Houthi Militants». U.S.DEPARTMENT OF STATE. ۲۰ مه ۲۰۲۱.
- ↑ «United States Designates Houthi Finance Network in Coordination with Gulf Partners». U.S. DEPARTMENT OF STATE. ۲۳ فوریه ۲۰۲۲.
- ↑ «کارشناسان سازمان ملل: حوثیها تسلیحاتی مشابه سلاحهای ساخت ایران دریافت میکنند». رادیو فردا. ۱۲ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «سنتکام: حکومت ایران مسئول ارسال سلاحهای قاچاق برای حوثیهای یمن است». رادیو فردا. ۱ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ https://www.foreign.senate.gov/imo/media/doc/030917_Rand_Testimony.pdf
- ↑ «Yemen crisis: Why is there a war?». BBC (به انگلیسی). ۲۱ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ «US seizes thousands of Iranian weapons, including grenade launchers, in Arabian Sea». Foxnews (به انگلیسی). ۴ آوریل ۲۰۱۶.
- ↑ «ایران در یمن حضور ندارد». خبرگزاری مهر.
- ↑ «آمریکا: ایران همچنان به تضعیف چشمانداز راه حل سیاسی در یمن ادامه میدهد». رادیو فردا. ۳۰ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «Meetings push government and Houthis closer towards "reconciliation" | Yemen Times». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۱-۲۳. بایگانیشده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۹.
- ↑ «Yemeni regime loses grip on four provinces - Arab News». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۳-۳۱. بایگانیشده از اصلی در ۳۱ مارس ۲۰۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۹.
- ↑ «Sana'a Cards to Pressurize Houthis to Enter New Dialogue Roundsread here click here websitehow to prevent hiv hivletter.com facts about hiv/aidswalgreens coupons online open walgreens prints coupon- Yemen Post English Newspaper Online». yemenpost.net. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۹.