آنتراکینون
آنتراکینون (به انگلیسی: Anthraquinone) یک ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی C
۱۴H
۸O
۲ است. این ماده به صورت جامد بلورین ناپایدار با دمای ذوب ۲۸۵ درجه سانتی گراد است. از کاهش این ماده ترکیبات دیانتریل، آنترون و آنتراسن حاصل میشود. آنتراکینون به عنوان ماده اولیه در تولید طیف گستردهای از رنگدانهها کاربرد دارد.
| ۱۰٬۹-آنتراکینون | |
|---|---|
Anthraquinone | |
دیگر نامها
| |
| شناساگرها | |
| شماره ثبت سیایاس | ۸۴-۶۵-۱ |
| پابکم | ۶۷۸۰ |
| کماسپایدر | ۶۵۲۲ |
| UNII | 030MS0JBDO |
| شمارهٔ یواِن | 3143 |
| KEGG | C16207 |
| ChEBI | CHEBI:40448 |
| ChEMBL | CHEMBL۵۵۶۵۹ |
| شمارهٔ آرتیئیسیاس | CB4725000 |
| 390030 | |
| 102870 | |
| جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 |
| |
| |
| خصوصیات | |
| فرمول مولکولی | C14H8O۲ |
| جرم مولی | ۲۰۸٫۲۱ g mol |
| شکل ظاهری | جامد زرد |
| چگالی | 1.308 g/cm |
| دمای ذوب | ۲۸۶ درجه سلسیوس (۵۴۷ درجه فارنهایت؛ ۵۵۹ کلوین) |
| دمای جوش | ۳۷۹٫۸ درجه سلسیوس (۷۱۵٫۶ درجه فارنهایت؛ ۶۵۳٫۰ کلوین) |
| انحلالپذیری در آب | نامحلول |
| خطرات | |
| GHS pictograms |
|
| سیستم هماهنگ جهانی طبقهبندی و برچسبگذاری مواد شیمیایی | Danger |
| GHS hazard statements | H350 |
| GHS precautionary statements | P201, P202, P281, P308+313, P405, P501 |
| نقطه اشتعال | |
| به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
| | |
| Infobox references | |
|
| |
سنتز
در حال حاضر چندین روش صنعتی برای تولید ۱۰٬۹-آنتراکینون وجود دارد:
- اکسایش آنتراسن، واکنشی که در حلقه مرکزی رخ میدهد. کروم (VI) اکسیدکننده متداول در این واکنش است.
- واکنش فریدل–کرافتس بنزن و فتالیک انیدرید در حضور AlCl۳ که منجر به تولید O-بنزوئیلبنزوئیک اسید که پس از آن تحت واکنش حلقهزایی قرار گرفته و تشکیل آنتراکینون میدهد. این واکنش برای تولید آنتراكینونهای استخلافی مفید است.
- واکنش دیلز–آلدر نفتوکینون با بوتادیان و به دنبال آن هیدروژنزدایی اکسایشی
- دیمریزاسیون استایرن طی یک فرایند کاتالیزشده با اسید و به دست آوردن ۳٬۱-دیفنیلبوتن، که در ادامه میتواند به آنتراکینون تبدیل شود. این فرایند توسط BASF ابداع شد.
این ماده همچنین از طریق واکنش ریکرت–آلدر، که یک واکنش رترو-دیلز–آلدر است، بوجود میآید.
همچنین ببینید
منابع
- ↑ شارپ، دیوید (۱۳۹۴). فرهنگ شیمی. ترجمهٔ عیسی یاوری. تهران: نوپردازان. ص. ۵۲-۵۳. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۷۵-۲۴۰-۲.
- ↑ Vogel, A. (2005), "Anthraquinone", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, doi:10.1002/14356007.a02_347
