امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون
آرامگاه حلیمه و حکیمه خاتون مشهور به امامزادگان دو خاتون، مجموعه آرامگاهی در مرکز شهرکرد است که آرامگاه حلیمه و حکیمه خاتون، از نوادگان موسی کاظم در آن قرار دارد. ساختمان امام زاده مربوط به دوره تیموری است که در ادوار بعدی به ویژه در دوره قاجار بارها مرمت و بازسازی شده است. امامزادگان دوخاتون در شهرکرد، خیابان ولی عصر جنوبی، ضلع غربی میدان دوخاتون واقع شده . این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۸۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون | |
---|---|
نام | امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون |
کشور | ایران |
استان | استان چهارمحال و بختیاری |
شهرستان | شهرکرد |
بخش | مرکزی |
اطلاعات اثر | |
نوع بنا | زیارتی_ مذهبی |
سالهای مرمت | ۱۳۷۹-۱۳۸۷ |
کاربری | آرامگاه، مذهبی |
دیرینگی | دوره قاجار |
دورهٔ ساخت اثر | دوره تیموری و پس از آن |
بانی اثر | میر سید محمد دهکردی |
مالک اثر | سازمان اوقاف و امور خیریه |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۲۵۸۹ |
تاریخ ثبت ملی | ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | آری |
درگاه تشیع | |
---|---|
عقاید | |
فروع | نماز • روزه • خمس • زکات • حج • جهاد • امر به معروف • نهی از منکر • تولی • تبری |
عقاید برجسته | مهدویت: غیبت (غیبت صغرا، غیبت کبرا)، انتظار، ظهور و رجعت • بدا • شفاعت و توسل • تقیه • عصمت • مرجعیت، حوزه علمیه و تقلید • ولایت فقیه • متعه • شهادت ثالثه • جانشینی محمد • نظام حقوقی |
شخصیتها | |
چهارده معصوم | محمد • علی • فاطمه • حسن • حسین • سجاد • باقر • صادق • کاظم • رضا • جواد (تقی) • هادی (نقی) • حسن (عسکری) • مهدی |
صحابه محترم نزد شیعه | مردان: سلمان فارسی • مقداد بن اسود • میثم تمار • ابوذر غفاری • عمار یاسر • بلال حبشی • جعفر بن ابیطالب • مالک اشتر • محمد بن ابوبکر • عقیل • عثمان بن حنیف • کمیل بن زیاد • اویس قرنی • ابوایوب انصاری • جابر بن عبدالله انصاری • ابنعباس • ابن مسعود • ابوطالب • حمزه • یاسر • هانی بن عروه • عثمان بن مظعون • عبدالله بن جعفر • خباب بن ارت • اسامة بن زید • خزیمة بن ثابت • مصعب بن عمیر • مالک بن نویره • زید بن حارثه زنان: فاطمه بنت اسد • حلیمه • زینب • ام کلثوم بنت علی • اسماء بنت عمیس • ام ایمن • صفیه بنت عبدالمطلب • سمیه |
رجال و علما | کشتهشدگان کربلا • فهرست رجال حدیث شیعه • اصحاب اجماع • روحانیان شیعه • عالمان شیعه • مراجع تقلید |
مکانهای متبرک | |
مکه و مسجدالحرام • مدینه، مسجد النبی و بقیع • بیتالمقدس و مسجدالاقصی • نجف، حرم علی بن ابیطالب و مسجد کوفه • کربلا و حرم حسین بن علی • کاظمین و حرم کاظمین • سامرا و حرم عسکریین • مشهد و حرم علی بن موسی الرضا دمشق و زینبیه • قم و حرم فاطمه معصومه • شیراز و شاهچراغ • کاشمر و حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر امامزاده سید مرتضی و آرامگاه سید حسن مدرس • آستانه اشرفیه و سید جلالالدین اشرف • ری و حرم شاه عبدالعظیم • امامزاده جعفر مسجد • امامزاده • حسینیه | |
روزهای مقدس | |
عید فطر • عید قربان (عید اضحی) • عید غدیر خم • محرّم (سوگواری محرم)، تاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعث • میلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه | |
رویدادها | |
رویداد مباهله • رویداد غدیر خم • سقیفه بنیساعده • فدک • رویداد خانه فاطمه زهرا • قتل عثمان • جنگ جمل • نبرد صفین • نبرد نهروان • واقعه کربلا • مؤتمر علماء بغداد • حدیث ثقلین • اصحاب کسا • آیه تطهیر • | |
کتابها | |
قرآن • نهجالبلاغه • صحیفه سجادیه کتب اربعه: الاستبصار • اصول کافی • تهذیب الاحکام • من لایحضره الفقیه مصحف فاطمه • مصحف علی • رساله حقوق • اسرار آل محمد وسائلالشیعه • بحارالانوار • الغدیر • مفاتیحالجنان تفسیر مجمعالبیان • تفسیر المیزان • کتب شیعه | |
شاخهها | |
دوازدهامامی (اثنیعشری) • اسماعیلیه • زیدیه • غلاه • واقفیه | |
منابع اجتهاد | |
کتاب (قرآن) • سنت (روایات پیامبر و ائمه) • عقل • اجماع | |
پیشینه
امامزادگان حلیمه خاتون و حکیمه خاتون (امامزادگان دو خاتون) دختران ابراهیم مجاب از نوادگان موسی کاظم هستند. این امامزاده در هسته مرکزی و تاریخی اولیه شهرکرد قرار گرفته است. از دوره اتابکان لر در قرن هفتم هجری قمری ، ساختمانی بر روی قبور امامزادگان احداث شد که در دوره مشروطیت و در سال ۱۳۳۰ هجری قمری به دستور امام جمعه وقت میر سید محمد دهکردی تخریب و ساختمان فعلی جایگزین آن شده است.
اطلاعات ساختمان
بقعه مبارک امامزادگان دو خاتون شامل پیش ایوان ستون دار سنگی، سردر، هشتی و ساختمان اصلی است. سر در با کاشیهای هفت رنگ قاجاریه تزئین و در بالای آن کتیبه سنگی با اشعاری، معرف بانی و تاریخ ساخت آن و نقش شیر و خورشید بر روی کاشی در بالای کتیبه سنگی است. بر بدنه هشتی دو کتیبه با اشعاری در مدح و معرفی امامزادگان بخط یوسف نصب شده است که اینگونه است
ستون خانه تقدیس مقتدای انام | امام جمعه دهکرد مرجع احکام | |
رواق صحن دو معصوم را چو دید خراب | ز جان و دل پی تعمیر او نمود اقدام | |
سمی سید بطحی محمد آن که بود | سلیل شاه ولایت پناه گاه انام | |
شدند اهل ولایت ز جان و دل حاضر | پس اطاعت فرمانش از خواص و عوام | |
هزار و سیصد و سی بود که از پی هجرت | رواق صحن دو معصوم پاک گشت تمام |
بقعه اصلی دارای ایوان ستون دار سنگی است. ساختمان بقعه دارای پلان چند ضلعی و گنبد آجری است. ساختمان اصلی امامزادگان از خشت و آجر ساخته شده است و در داخل مقبره ضریحی فلزی قرار دارد که در داخل ضریح دو قبر متصل به یکدیگر وجود دارد که تاریخ ۱۲۸۶ ه. ق بر روی معجر چوبی آن حک گردیده است.
آیین چراغ بران
آئین سنتی چراغ بران از مراسم های ویژه اهالی شهرکرد است که در نوروز اجرا می شود و در این آیین مردم شهرکرد با اعتقاد بر این که نوروز، روز برافروختن چراغ حاجت و طلب انسان هاست آیین سنتی چراغ بران را از غروب آفتاب تا لحظه تحویل سال نو برگزار می کنند.
بر این اساس در ابتدای این آیین سنتی، پیران خانواده و ریش سفیدان قوم و طایفه با چراغی در دست وارد امامزادگان دوخاتون می شدند و پس از ادای احترام و زیارت بارگاه این دو بزرگوار، چراغ خانه خویش را به دست سیدی از سادات شهرکرد روشن می کرده اند و سپس تازه دامادها و نوعروسان و بعد از آن نیز دیگر اعضا خانواده برای روشن کردن چراغ به امامزاده می رفته اند.
شهرکردی ها معتقدند این رسم دیرین و دیرگاه بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد و پیش از این در دوران گذشته طایفه های دهکردی در غروب آفتاب اقدام به روشن کردن چراغ های خانه خود می کردند.
این آیین سنتی برای آنان به منزله بردن روشنایی به خانه است تا در طول سال همواره چراغ مهر و محبت این خانه روشن باشد. در گذشته باب بوده که مردم شب نوروز با حضور در امامزادگان شهرکرد چراغ خانه های خود را بر می افروخته اند و سپس در فردای نوروز به دیدار یکدیگر می رفتند و دید و بازدید نوروز نیز تا زمانی که چراغ روشن بوده انجام می شده است.
مشاهیر مدفون در امامزاده
- آخوند ملا محمد ابراهیم دهکردی
- شیخ جلال الدین بت شکن دهکردی
- حاج میرزا زیرک (بنیانگذار مدارس امروزی در شهرکرد) و پدر احمد زیرک زاده
جستارهای وابسته
- آثار ملی ایران
- سازمان اوقاف و امور خیریه
- وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
پانویس
- ↑ قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین المللی (۱۳۹۶/۰۷/۰۴ - ۱۴:۰۷). «امامزاده حلیمه و حکیمه خاتون(س)؛ زینت بام ایران». fa. دریافتشده در 2022-10-24.
- ↑ «معرفی امام زادگان حلیمه و حکیمه خاتون یا امامزاده دو معصوم شهرکرد + تصاویر». شبکه اطلاع رسانی راه دانا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
- ↑ «فرمانداری شهرستان شهرکرد». shahrekord.ostan-chb.ir. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
- ↑ 1291 (۲۰۱۹-۱۰-۲۲). «طرح محوطهسازی میدان امامزادگان دوخاتون شهرکرد اجرایی شد». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «بقعه دو خاتون حلیمه و حکیمه، نشان ارادت اهالی شهرکرد به اهل بیت(ع)».