المپیاد جهانی فیزیک
المپیاد جهانی فیزیک (International Physics Olympiad - IPhO) مسابقهای است بینالمللی در فیزیک و برای دانش آموزان دبیرستانی. اولین دوره این مسابقات در سال ۱۹۶۷ در شهر ورشو کشور لهستان برگزار شد. از آن تاریخ به بعد این المپیادها به جز سه سال (۱۹۷۳، ۱۹۷۸، و ۱۹۸۰) همه ساله در یکی از کشورهای جهان برگزار شدهاست. مسابقات شامل آزمونهای نظری و آزمایشگاهی فشردهاست. مسابقه نظری ۵ ساعت طول میکشد و شامل سه پرسش است. معمولاً این سؤالات شامل بیش از یک بخش هستند (مثلاً هر سؤال از چند بخش تشکیل شده). امتحان عملی (آزمایشگاهی) ممکن است دو یا پنج ساعت طول بکشد که حداکثر پنج ساعت است.
حضور ایران
ایران اولین بار سال ۱۹۸۹ شرکت کرد. ایران تا پایان سال ۲۰۱۹ موفق به دریافت ۱۲۸ مدال شامل کسب ۳۶ طلا و ۵۷ نقره و ۳۵ برنز (و ۱۲ دیپلم افتخار) شدهاست. ایران در سال ۲۰۱۹ به علت میزبانی اسرائیل در این رقابتها شرکت نکرد.
ساختار مسابقات
این مسابقه به مدت دو روز طول میکشد. یک روز به مسائل نظری اختصاص داده میشود (سه مسئله که شامل حداقل چهار حوزه فیزیک در قبلاً در مدارس متوسطه تدریس شدهاست که شامل ۳۰ امتیاز است). یک روز دیگر به مسائل تجربی (آزمایشگاهی)(یک یا دو مسئله که شامل ۲۰ امتیاز است) اختصاص داده شدهاست. بین این دو روز حداقل یک روز استراحت داده میشود.
در هر دو مورد زمان اختصاص داده شده برای حل مشکلات (مسئلهها) پنج ساعت است. هر تیم متشکل از دانش آموزان از مدارس متوسطه عمومی و فنی (و نه دانشگاهها و کالجها) کشور مورد نظر است. دو شرط برای شرکت وجود دارد: هنوز به دانشگاه وارد نشده باشند و باید زیر ۲۰ سال باشند. بهطور معمول هر تیم متشکل از پنج دانش آموز و دو ناظر است.
توزیع مدال
| طلا | ۸٪ |
| نقره | ۲۵٪ |
| برنز | ۵۰٪ |
| لوح تقدیر | ۱۷٪ |
حداقل نمرات مورد نیاز برای کسب مدال المپیاد و مقاله عنوان توسط سازمان با توجه به قوانین زیر انتخاب میشوند: مدال طلا باید به بالای ۸ درصد از شرکت کنندگان تعلق میگیرد. مدال نقره یا مدال طلا باید به بالای ۲۵ درصد تعلق میگیرد. مجموع کل مدالها (شامل برنز) بهتر باید به ۵۰٪ تعلق میگیرد. تقدیر و مجموع کل مدالها به بالای ۶۷٪ تعلق میگیرد. تمام شرکت کنندگان دیگر گواهی شرکت دریافت خواهند کرد. شرکت کنندگان با بالاترین امتیاز (برنده مطلق) یک جایزه ویژه دریافت میکند (علاوه بر مدال طلا).
میزبانی ایران
ایران در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷ میلادی) میزبان سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک بود. سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک از روز جمعه ۲۲ تیر ماه با حضور ۶۹ تیم در خمینی شهر اصفهان آغاز شد. مراسم اختتامیه این المپیاد با معرفی برگزیدگان و اهدای۳۸ مدال طلا، ۴۶ مدال نقره، ۵۱مدال برنز و۸۰ دیپلم افتخار به دانش آموزان برتر شرکتکننده انجام شد. سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک در حالی به کار خود خاتمه داد که تیم چین با بیشترین مدال بر سکوی اول این دوره از مسابقات علمی جهانی قرار گرفت و تیمهای کره و روسیه نیز به مقامهای دوم و سوم دست یافتند. بر اساس گزارشها تیم ایران، میزبان این دوره از مسابقات با کسب مقام هفتم، مهمانان خود را بدرقه و پرچم مسابقات را به مسوولان ویتنام جهت برگزاری المپیاد سی و نهم اهدا کرد. در مراسم اختتامیه سی و هشتمین المپیاد جهانی فیزیک که در دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در خمینی شهر به اتمام رسید، تیم دانش آموزان فیزیکدان ایران با کسب ۲ مدال طلا، ۲ مدال نقره و یک مدال برنز، رتبه هفتم این المپیاد را از آن خود ساخت. در المپیاد جهانی فیزیک، محمد مهدی آصف زاده و محمد حلاجیان مدال طلا، امین رضایی زاده و محمد علی امامی مدال نقره و علیرضا شهبازی مدال برنز را برای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آوردند. ایران دوباره سال ۲۰۲۳ میزبان خواهد بود.
ایران در المپیادهای قبلی
| شماره المپیاد جهانی | سال | محل برگزاری | تعداد کشورهای شرکت کننده |
| مقام ایران |
| ||||||||||||||||
| ۲۰ ام | ۱۳۶۸ | لهستان | ۳۰ | - | ۵ | ۴۴ | ۲ | ۱ | ||||||||||||||
| ۲۱ ام | ۱۳۶۹ | هلند | ۳۲ | - | ۵ | ۱۴ | ۱ | |||||||||||||||
| ۲۲ ام | ۱۳۷۰ | کوبا | ۳۵ | - | ۵ | ۱۲ | ۳ | ۱ | ||||||||||||||
| ۲۳ ام | ۱۳۷۱ | فنلاند | ۳۷ | - | ۵ | ۲۱ | ۲ | |||||||||||||||
| ۲۴ ام | ۱۳۷۲ | آمریکا | ۳۷ | - | ۵ | - | ۱ | ۱ | ۳ | |||||||||||||
| ۲۵ ام | ۱۳۷۳ | چین | ۴۷ | ۱ | ۴ | ۵ | ۲ | ۳ | ||||||||||||||
| ۲۶ ام | ۱۳۷۴ | استرالیا | ۵۱ | ۱ | ۴ | ۳ | ۲ | ۳ | ||||||||||||||
| ۲۷ ام | ۱۳۷۵ | نروژ | ۵۵ | - | ۵ | ۴ | ۱ | ۴ | ||||||||||||||
| ۲۸ ام | ۱۳۷۶ | کانادا | ۵۶ | - | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | |||||||||||||
| ۲۹ ام | ۱۳۷۷ | ایسلند | ۵۶ | - | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | |||||||||||||
| ۳۰ ام | ۱۳۷۸ | ایتالیا | ۶۲ | - | ۵ | ۲ | ۵ | - | - | |||||||||||||
| ۳۱ ام | ۱۳۷۹ | انگلستان | ۶۲ | ۱ | ۴ | ۴ | - | ۳ | ۲ | |||||||||||||
| ۳۲ ام | ۱۳۸۰ | ترکیه | ۶۴ | - | ۵ | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | |||||||||||||
| ۳۳ ام | ۱۳۸۱ | اندونزی | ۷۰ | - | ۵ | ۲ | ۵ | - | - | |||||||||||||
| ۳۴ ام | ۱۳۸۲ | تایوان | ۵۴ | - | ۵ | ۴ | ۲ | ۳ | - | |||||||||||||
| ۳۵ ام | ۱۳۸۳ | کره جنوبی | ۷۳ | - | ۵ | ۲ | ۳ | ۱ | ۱ | |||||||||||||
| ۳۶ ام | ۱۳۸۴ | اسپانیا | ۷۳ | - | ۵ | ۶ | ۲ | ۱ | ۲ | |||||||||||||
| ۳۷ ام | ۱۳۸۵ | سنگاپور | ۸۶ | - | ۵ | ۸ | ۱ | ۴ | ||||||||||||||
| ۳۸ ام | ۱۳۸۶ | ایران | ۶۹ | - | ۵ | ۷ | ۲ | ۲ | ۱ | ۰ | ||||||||||||
| ۳۹ ام | ۱۳۸۷ | |||||||||||||||||||||
| ۴۰ ام | ۱۳۸۸ | |||||||||||||||||||||
| ۴۱ ام | ۱۳۸۹ | کرواسی | ۷۹ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۱ | ۳ | ۰ | ||||||||||||
| ۴۲ ام | ۱۳۹۰ | تایلند | ۸۴ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۵ | ۰ | ۰ | ||||||||||||
| ۴۳ ام | ۱۳۹۱ | استونی | ۸۰ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۲ | ۳ | ۰ | ||||||||||||
| ۴۴ | ۱۳۹۲ | دانمارک | ۸۲ | - | ۵ | ۴(غیررسمی) | ۳ | ۱ | ۱ | ۰ | ||||||||||||
| ۴۵ | ۱۳۹۳ | قزاقستان | ۸۶ | - | ۵ | ۰ | ۵ | ۰ | ۰ | |||||||||||||
| ۴۶ | ۱۳۹۴ | هند | ۸۳ | - | ۵ | ۲ | ۳ | ۰ | ۰ | |||||||||||||
| ۴۷ | ۱۳۹۵ | سوییس | ۸۶ | - | ۵ | ۲ | ۱ | ۲ | ۰ | |||||||||||||
| ۴۸ | ۱۳۹۶ | اندونزی | ۸۶ | - | ۵ | ۲ | ۲ | ۱ | ۰ | |||||||||||||
| ۴۹ | ۱۳۹۷ | پرتقال | ۹۰ | - | ۵ | ۰ | ۳ | ۲ | ۰ | |||||||||||||
| ۵۰ | ۱۳۹۸ | اسرائیل | ۷۸ | عدم شرکت ایران در مسابقه | ||||||||||||||||||
| ۵۱ | ۱۴۰۰ | لیتوانی | ۱ | ۴ | ۰ | ۵ | ۰ | ۰ | ||||||||||||||
المپیاد فیزیک در گذشته و آینده
| شماره | سال | کشور میزبان | شهر میزبان | برنده | امتیازات | وب سایت |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۵۸ | ۲۰۲۸ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۷ | ۲۰۲۷ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۶ | ۲۰۲۶ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۵ | ۲۰۲۵ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۴ | ۲۰۲۴ | اصفهان | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۳ | ۲۰۲۳ | توکیو | نامشخص | نامشخص | ||
| ۵۲ | ۲۰۲۲ | بلاروس (به دلیل دخالت روسیه در حمله به اوکراین لغو شد). | نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
| ۵۱ | ۲۰۲۱ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| -- | ۲۰۲۰ | به علت کرونا برگزار نشد | ||||
| ۵۰ | ۲۰۱۹ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۴۹ | ۲۰۱۸ | لیسبن | نامشخص | نامشخص | http://ipho2018.pt/ | |
| ۴۸ | ۲۰۱۷ | اندونزی | یوگیاکارتا | نامشخص | نامشخص | |
| ۴۷ | ۲۰۱۶ | نامشخص | نامشخص | نامشخص | ||
| ۴۶ | ۲۰۱۵ | بمبئی | نامشخص | نامشخص | ipho2015.in | |
| ۴۵ | ۲۰۱۴ | آستانه (قزاقستان) | ۴۱٫۲۰/۵۰ | ipho2014.kz | ||
| ۴۴ | ۲۰۱۳ | کپنهاگ | ۴۷/۵۰ | ipho2013.dk | ||
| ۴۳ | ۲۰۱۲ | تارتو and تالین | ۴۵٫۸۰/۵۰ | ipho2012.ee | ||
| ۴۲ | ۲۰۱۱ | بانکوک | ۴۸٫۵۰/۵۰ | ipho2011 | ||
| ۴۱ | ۲۰۱۰ | زاگرب | ۴۸٫۶۵/۵۰ | ipho2010.hfd.hr | ||
| ۴۰ | ۲۰۰۹ | Mérida | ۴۸٫۲۰/۵۰ | ipho2009.smf.mx | ||
| ۳۹ | ۲۰۰۸ | هانوی | ۴۴٫۶۰/۵۰ | ipho2008.hnue.edu.vn | ||
| ۳۸ | ۲۰۰۷ | اصفهان | ۴۸٫۸۰/۵۰ | ipho2007.ir | ||
| ۳۷ | ۲۰۰۶ | سنگاپور | ۴۷٫۲۰/۵۰ | ipho2006.org | ||
| ۳۶ | ۲۰۰۵ | سالامانکا | ۴۹٫۵۰/۵۰ | ipho36 | ||
| ۳۵ | ۲۰۰۴ | پوهانگ | ۴۷٫۷۰/۵۰ | ipho2004.or.kr | ||
| ۳۴ | ۲۰۰۳ | تایپه | ۴۲٫۳۰/۵۰ | ipho2003 | ||
| ۳۳ | ۲۰۰۲ | بالی | ۴۵٫۴۰/۵۰ | ipho33 | ||
| ۳۲ | ۲۰۰۱ | آنتالیا | ۴۷٫۵۵/۵۰ | |||
| ۳۱ | ۲۰۰۰ | لستر | ۴۳٫۴/۵۰ | IPhO-2000 | ||
| ۳۰ | ۱۹۹۹ | پادووا | ۴۹٫۸/۵۰ | 1999 IPhO | ||
| ۲۹ | ۱۹۹۸ | ریکیاویک | ۴۷٫۵/۵۰ | 1998 IPhO | ||
| ۲۸ | ۱۹۹۷ | Sudbury | ۴۷٫۲۵/۵۰ | |||
| ۲۷ | ۱۹۹۶ | اسلو | ۴۷٫۵/۵۰ | |||
| ۲۶ | ۱۹۹۵ | کانبرا | ۹۵/۱۰۰ | |||
| ۲۵ | ۱۹۹۴ | پکن | ۴۴٫۳/۵۰ | |||
| ۲۴ | ۱۹۹۳ | Williamsburg | ۴۰٫۶۵/۵۰ | |||
| ۲۳ | ۱۹۹۲ | هلسینکی | ۴۴/۵۰ | |||
| ۲۲ | ۱۹۹۱ | هاوانا | ۴۸٫۲/۵۰ | |||
| ۲۱ | ۱۹۹۰ | Groningen | ۴۵٫۷/۵۰ | |||
| ۲۰ | ۱۹۸۹ | ورشو | ۴۶٫۳۳/۵۰ | |||
| ۱۹ | ۱۹۸۸ | باد ایشل | ۳۹٫۳۸/۵۰ | |||
| ۱۸ | ۱۹۸۷ | ینا | ۴۹/۵۰ | |||
| ۱۷ | ۱۹۸۶ | London-Harrow | ۳۷٫۹/۵۰ | |||
| ۱۶ | ۱۹۸۵ | Portorož | ۴۲٫۵/۵۰ | |||
| ۱۵ | ۱۹۸۴ | سیگتونا | ۴۳/۵۰ | |||
| ۱۴ | ۱۹۸۳ | بخارست | ۴۳٫۷۵/۵۰ | |||
| ۱۳ | ۱۹۸۲ | Malente | ۴۳/۵۰ | |||
| ۱۲ | ۱۹۸۱ | وارنا | ۴۷/۵۰ | |||
| ۱۹۸۰ | Not held | |||||
| ۱۱ | ۱۹۷۹ | مسکو | ۴۳/۵۰ | |||
| ۱۹۷۸ | Not held | |||||
| ۱۰ | ۱۹۷۷ | هرادتس کرالووه | ۴۹/۵۰ | |||
| ۹ | ۱۹۷۶ | بوداپست | ۴۷٫۵/۵۰ | |||
| ۸ | ۱۹۷۵ | گوتزرو | ۴۳/۵۰ | |||
| ۷ | ۱۹۷۴ | ورشو | ۴۶/۵۰ | |||
| ۱۹۷۳ | Not held | |||||
| ۶ | ۱۹۷۲ | بخارست | ۵۷/۶۰ | |||
| ۵ | ۱۹۷۱ | صوفیه | ۴۸٫۶/۶۰ | |||
| ۴ | ۱۹۷۰ | مسکو | ۵۷/۶۰ | |||
| ۳ | ۱۹۶۹ | برنو (جمهوری چک) | ۴۸/۴۸ | |||
| ۲ | ۱۹۶۸ | بوداپست | ۳۵/۴۰ | |||
| ۱ | ۱۹۶۷ | ورشو | ۳۹/۴۰ |
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ https://ipho-unofficial.org/countries/
- ↑ https://ipho-unofficial.org/countries/IRN/
- ↑ https://ipho-unofficial.org/countries/IRN/individual
- ↑ ویکیپدیا آلمانی
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۴ اوت ۲۰۱۴.
- ↑ ویکیپدیا انگلیسی
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/International_Physics_Olympiad#List_of_past_and_future_olympiads
پیوند به بیرون
- وبگاه رسمی المپیاد جهانی فیزیک بایگانیشده در ۲۰۱۴-۱۰-۱۲ توسط Wayback Machine
- مرجع المپیاد فیزیک ایران