استدلال از راه سنگ
استدلال از راه سنگ (به لاتین: Argumentum ad lapidem) نوعی مغالطه است؛ این مغالطه زمانی روی میدهد که شخص پس از مطرح کردن مدعای خود، سخنی میگوید که رابطه آن مدعا با استدلالهای موافق و مخالف را قطع میکند و خود را از بیان دلیل و برهان بینیاز مینماید. در استدلال از راه سنگ، در حقیقت برای مدعا استدلالی مطرح نمیشود و از سوی دیگر، شخص با ارتکاب مغالطه اجازه نمیدهد، مدعای مورد نظر نقد شود. به عبارت دیگر، این مغالطه سبب میشود راه استدلال موافق و مخالف برای یک مدعا بسته شود.
مثالها
- علی میگوید مرتضی دزدی کردهاست؛ او دوست من است، نمیتواند دزدی کرده باشد.
- در این موضوع عقل چندان راهگشا نیست. از خدا میخواهم دریچههای قلب شما باز شود، آن زمان است که درستی گفتار مرا درک خواهید کرد.
- حرفهایی که شما جوانان در مورد تربیت میزنید، به ظاهر خیلی خوب است؛ ولی تا هر کدام از شما پدر و مادر نشوید، نمیتوانید اظهارنظر درستی در این مورد بکنید؛ باید ما که باتجربه هستیم، تصمیمگیرنده اصلی باشیم.
- او انسان بسیار متقلبی است؛ من وقتی به قیافه این آدمها نگاه میکنم، به خوبی متوجه میشوم.
منابع
سیدعلیاصغر خندان. مغالطات. سوم، چاپ سوم، تهران: بوستان کتاب انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۰