اختصار
اختصار یا کوته‌نوشت در اصطلاح معانی آن است که گوینده منظور خود را با کمترین الفاظ بیان کند، بی آنکه در تفهیم معنی خللی وارد آید. این کار اغلب با حذف به قرینهٔ کلمات یا آوردن مَثَل صورت می‌گیرد، مانند این عبارت از گلستان سعدی نه هر چه به قامت مهتر، به قیمت بهتر.
اختصار شکل خلاصه شده‌ی یک کلمه یا گروهی از کلمه‌هاست. ما کلمه‌ها و عبارت‌ها را کوتاه می‌کنیم تا فضای کمتری را در صفحه اشغال کند.
به‌طورکلی اختصار مرداف ایجاز حذف است اما بعضی بین آن دو تفاوت‌هایی جزئی قائل شداند، از جمله گفته‌اند که اختصار در مورد آثاری که قبلاً پدید آمده‌است، اعمال می‌شود اما ایجاز در حین پدیدآوردن کلام مرعی می‌گردد.
موارد استفاده
کوته‌نوشت صورت فشردهٔ نوشتاری یک واژه یا عبارت است که معمولاً برای صرفه جویی در جا به کار می‌رود و خصوصاً در کتاب‌های مرجع که برخی عبارات یا کلمات مکررا مورد استفاده قرار می‌گیرند، کاربرد دارد. کوته‌نوشت ممکن است شناخته شده باشد مانند «م» برابر با «میلادی» یا «نک» برابر با «نگاه کنید به» که هر دو شناخته شده هستند یا قراردادی باشد مانند «جمشسر» برابر با «جمهوری متحد شوروی سوسیالیستی روسی» که به‌طور قراردادی در دائرةالمعارف فارسی به کار رفته‌است.
تاریخچه
در گذشته، که عمل نوشتن فقط با دست انجام می‌گرفت، شکل کوتاه شده‌ی کلمات باعث صرفه‌جویی در وقت و فضای نوشتاری می‌شد.
در کتاب‌های خطی یونانیان و رومیان باستان، اختصارات فراوانی از کلمه‌ها و عبارت‌ها دیده می‌شوند که برای یافتن رمز آن‌ها، آموزش ویژه‌ای لازم است. اکنون نیز تعداد بسیار زیادی از این‌گونه اختصارات که یونانیان باستان به جای مانده، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پانویس
- ↑ قالیباف، قاسم؛ دایره‌المعارف کودکان و نوجوانان؛ جلد اول؛ 1377 ه.ش؛ نشر چشم‌انداز
- ↑ شریفی، فرهنگ ادبیات فارسی، ۹۴.
- ↑ شریفی، فرهنگ ادبیات فارسی، ۹۴.
جستارهای وابسته
منابع
- شریفی، محمد (۱۳۸۷). محمدرضا جعفری، ویراستار. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۴۴۳-۴۱-۸.