آمیگا ۴۰۰۰

ریزپردازنده مرکزی و حافظه رَم

آمیگا ۴۰۰۰ با یک سی پی یو موتورولا 68EC030 یا ۶۸۰۴۰، دو مگابایت حافظه به صورت «چیپ رَم» که قابل ارتقاء به ۱۶ مگابایت به صورت حافظه اضافه شدنی ۳۲ بیت از نوع SIMM است، عرضه گردید. یک جامپر غیرفعال نیز بر روی سیستم قرار داشت که برای ارتقاء حافظه «چیپ رم» به ۸ مگابایت در نظر گرفته شده بود.

بعد از مدتی شرکت‌های سازنده «طرف سوم» اقدام به طراحی و ساخت بردهای متفاوت ارتقاء حافظه (مانند ۶۸۰۴۰، ۶۸۰۶۰ و پاورپی‌سی موتورولا نمودند) که دارای کارایی بالاتری بودند. بعضی از این سخت‌افزارها همچنین امکان ارتقاء و افزایش سرعت حافظه رَم سیستم (۱۲۸ مگابایت یا بیشتر) را به کاربر ارائه می‌کردند.

مدل آمیگا ۴۰۰۰-سی آر

برخلاف مدل‌های قبلی آمیگا، سری اولیه آمیگا ۴۰۰۰های تولید شده یک سی پی یو جدا و غیر یکپارچه داشتند. سی پی یو این سیستم‌ها بر روی کارت‌های گسترش نصب شده و از طریق شیارهای اضافه شونده به مادربورد الصاق می‌گردید و به صورت یکپارچه و مستقیم بر روی مادربورد نصب نبود. بعد از مدتی آمیگا ۴۰۰۰های اصلاح شده‌ای تولید گشت که ۲ مگابایت حافظه رم و «سی پی یوها» به صورت مستقیم بر روی مادربورد سیستم قرار داشت و همین مسئله باعث کاهش هزینه‌های تولید می‌گردید. این مدل از رایانه‌ها با نام «آمیگا ۴۰۰۰-سی آر» (Cost-Reduced اشاره به قیمت کاهش یافته تولید سیستم) و ریزپردازنده 68EC030 بر روی آن نصب بود. مدل‌های ۴۰۰۰-سی آر همچنین از یک باتری غیرقابل شارژ لیتیوم به جای باتری‌های قابل شارژ نیکل–کادمیم برای نگهداری زمان استفاده می‌کرد. باتری‌های نیکل–کادمیم یکی از دلایل اصلی بروز مشکلات عمده در سری آمیگاهای اولیه بودند، زیرا این باتری‌های در نهایت شروع به نشت می‌کردند و باعث فرسایش و آسیب به مادربورد می‌گردید.

گرافیک و صدا

آمیگا ۴۰۰۰ اولین مدل از سری آمیگا می‌باشد که از تراشه ۳۲ بیتی نسل سوم کمودور با نام «ای جی ای» استفاده می‌کرد. همان‌طور که از نام این تراشه می‌شود فهمید، توانایی ارائه گرافیک پیشرفته، شفاف و واضح، پلت رنگ توسعه یافته از ۱۲ بیت (۴۰۹۶ رنگ) به ۳۴ بیت (۱۶٫۸ میلیون رنگ) را دارا بود. حالت‌های گرافیکی جدید این تراشه عبارت بودند از: ۱۲۸، ۲۵۶ و ۲۶۲٬۱۴۴ رنگ همزمان (در حالت HAM-8). بر خلاف مدل‌های قبلی چیپست‌های آمیگا، تمام رنگ‌ها در همه رزولوشن‌های تصویری قابل مشاهده بود. این تراشه همچنین باعث بهبود کارایی گرافیک سیستم و عملکرد و طراحی اسپرایت‌ها می‌شد. چیپست‌های مربوط به صدا در آمیگا ۴۰۰۰ بدون تغییر از همان تراشه مدل‌های قبلی آمیگا (تراشه پائولا) بر روی مادربورد استفاده می‌کرد که قابلیت ارائه ۴ کانال ۸ بیتی PCM به صورت دو کانال برای بلندگوی سمت چپ و دو کانال برای بلندگوی سمت راست را داشت.

درگاه‌های گسترش و لوازم جانبی

آمیگا ۴۰۰۰ تعداد زیادی از کانکتورهای سازگار با سری رایانه‌های آمیگا را دارا بود، از جمله: دو درگاه DE-9 برای جوی استیک، ماوس یا قلم نوری، یک درگاه سریال استاندارد ۲۵ پین RS-232 و یک درگاه ۲۵ پین موازی. وجود این درگاه‌ها باعث سازگاری بالای آمیگا ۴۰۰۰ با لوازم جانبی سایر مدل‌های خانواده آمیگا گردیده بود، مانند رابط کاربری میدی، مودم‌های سریال و نمونه‌های صوتی.

برعکس مدل‌های قدرتمند اولیه آمیگا، رایانه آمیگا ۴۰۰۰ فاقد کنترلر SCSI بر روی مادربرد خود بود، و در عوض از کنترلر IDE به عنوان جانشین استفاده می‌کرد که البته همچنان قابلیت اضافه کردن کنترلر SCSI به عنوان یک وسیله جانبی و اضافه شونده در آمیگا ۴۰۰۰ وجود داشت.

آمیگا ۴۰۰۰ به مانند آمیگا ۳۰۰۰ دارای شیارهای توسعه ۳۲ بیتی داخلی «زورو ۳» بود. این شیارها اجازه استفاده از وسایل هماهنگ با «کانفیگ خودکار» استاندارد سری آمیگا را می‌داد. این وسایل شامل کارت‌های گرافیک، کارت‌های صدا، کارت‌های شبکه، کنترلرهای SCSI و حتی کنترلرهای «یو اس بی» بودند. یکی از قابل ذکرترین سخت‌افزارهای آن زمان «ویدئو توستر» محصول شرکت «نیوتک» بود که توانایی ویرایش و تولید ویدئوهای استاندارد «ان تی اس سی» را برای کاربر فراهم می‌کرد. این محصول در دهه ۹۰ میلادی بین کاربران آماتور و حرفه‌ای محبوبیت زیادی پیدا کرده بود و جهت تهیه ویدئوهای با کیفیت استاندارد، ویدئوهای با کیفیت پخش تلویزیونی، ابزار و حالت‌های مختلف میکسر تلویزیونی، تکنیک‌های کروماکی، طراحی و پویانمایی شخصیت‌ها و ویرایش تصاویر استفاده می‌گردید.

سه شیار ISA سیستم، با استفاده از «بُرد ارتباطی» قابل فعال شدن است (bridgeboard میان شیارهای «زورو» و ISA ارتباط برقرار می‌کند). برخی از «بُردهای ارتباطی» تولید شده دارای سخت‌افزار سازگار با «آی بی ام» پی سی (ریزپردازنده‌های اینتل ۸۰۲۸۶، ۸۰۳۸۶ یا ۸۰۴۸۶) بودند و اجازه شبیه‌سازی کل سیستم «آی بی ام» پی سی را به صورت سخت‌افزاری به آمیگا ۴۰۰۰ می‌دادند. کارت‌های سازگار ISA نیز می‌توانستند در دو شیار باقی‌مانده ISA نصب شوند.

مدتی بعد سازندگان «طرف سوم» کارت‌های توسعه، بردهایی طراحی کردند که امکان اضافه شدن شیارهای PCI را جهت کارایی بهتر به آمیگا ۴۰۰۰ می‌داد. همچنین تعدادی از کارت‌های گرافیک و شبکه به صورت PCI تولید شده بودند که از نظر بازده و کارایی، برتری زیادی نسبت به کارت‌های توسعه معمولی داشتند.

سیستم عامل

رایانه آمیگا ۴۰۰۰ همراه با سیستم عامل آمیگااواس ۳٫۰ که شامل رابط گرافیکی «ورک بنچ» ۳٫۰ و «کیک استارت» ۳٫۰ بود، عرضه شد. این موارد به اتفاق هم، آمیگااواس را تبدیل به یک سیستم عامل «چند کاره تک نفره» نموده بود. در پی عرضه آمیگااواس ۳٫۰، امکان ارتقاء آمیگا ۴۰۰۰ به «چیپ رَم» ۳٫۱ نیز فراهم آمد. بعد از مدتی آمیگااواس ۳٫۵ و ۳٫۹ نیز که کاملاً با آمیگا ۴۰۰۰ سازگاری داشتند (البته نیاز به ارتقاء کیک استارت به نسخه ۳٫۱ بود)، تولید و منتشر گردیدند.

آمیگااواس ۴٫۰ (که قابلیت اجرا بر روی پردازنده پاورپی‌سی را نیز دارد) به شرطی که بر روی آمیگا ۴۰۰۰ کارت شتاب دهنده CyberStorm PPC نصب شده باشد، قابل اجرا است. همچنین آمیگا ۴۰۰۰ مجهز به کارت شتاب دهنده CyberStorm PPC، قادر به اجرای سیستم عامل مورف اواس بر روی خود می‌باشد. ضمن اینکه بسیاری از سیستم عامل‌های مستقل از شرکت کمودور، مانند لینوکس و بی‌اس‌دی نیز می‌توانند توسط آمیگا ۴۰۰۰ مورد استفاده قرار بگیرند.

مشخصات