پوپولیسمپوپولیسم، آموزه و روشی سیاسی در طرفداری کردن یا طرفداری نشان دادن از حقوق و علایق مردم عامه در برابر گروه نخبه میباشد. ۱ - بررسی واژه پوپولیسم(populis) به معنی حکومت تودهوار، یا مردم باور و... است که ریشه این نوع تفکر در میان روشنفکران تندرو روسیه، در دهه ۱۸۶۰ با ظهور نارودینکها (مردم باوران) پدید آمد. به اعتقاد آنها، روسیه بی آن که مرحله سرمایهداری را بگذارند، میتواند مستقیم به سوسیالیسم برسد و اساس آن را میتوان بر کمونهای روستایی گذاشت. ۲ - ارکان پوپولیسماندیشههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که در قالب «پوپولیسم» شناخته میشوند، بسیار متفاوت بوده و در هر جامعه و کشوری شکل خاص خود را دارد. [۱]
آشوری، داریوش، دانشنامه سیاسی، ص۳۰۰.
اما به طور کلی میتوان مؤلفههای ذیل را به عنوان ارکان اساسی آن نام برد: ۱. جلب پشتیبانی مردم با توسل به وعدههای کلی و مبهم نظیر برابری، برادری، مساوات و... [۲]
قوام، عبدالعلی، سیاستهای مقایسهای، ص۱۴۴.
۲. پیشبرد هدفهای سیاسی، مستقل از نهادها و احزاب موجود، با فراخوانی و بسیج توده مردم. ۳. مخالفت اساسی با جامعه مدنی. [۳]
مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، فرهنگ علوم سیاسی، ص۲۶۴، ۱۳۷۴.
[۴]
بشریه، حسین، جامعه شناسی سیاسی، ص۳۴۱، نشر نی.
بنابراین در این گونه نظامها به جای این که مشارکت سیاسی افراد همراه با آگاهی و بینش کامل و به شکل نهادینه و نظام مند باشد، به مشارکت تودهای و همراه با احساسات و هیجانات، تحت تاثیر تبلیغات سهمگین اکتفا میشود و حکومت شیوهای اقتدار طلب با ساخت قدرت یک جانبه پیدا میکند. ۳ - پانویس
۴ - منبعاداره مشاوره و پاسخ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، برگرفته از مقاله «پوپولیسم». |