همسایهدارییکی از آداب همسایه‌داری جویاشدن از احوال همسایه بوده و در احادیث به عنوان حسن همسایگی یاد شده است. ۱ - نقل ابوحامد غزالیابوحامد غزالی (متوفای: ۵۰۵ هـ. ق) در کتاب «احیاء علوم الدین» کلامی را نقل می‌کند (البته نه به عنوان حدیث) که متن عربی آن چنین است: «... اذ یقال انّ الجار الفقیر یتعلّق بجاره الغنی یومَ القیامة، فیقول یا ربّ سَل هذا لم مَنَعَنی معروفه، و سَدّ بابَه دونی؛ در روز قیامت، همسایه فقیر چنگ زند بر دامن همسایه غنی، و گوید: پروردگارا! از او بپرس که چرا در را بر روی من بست و احسان خود را از من منع نمود؟! همان‌طور که گفته شد؛ این را غزالی به عنوان حدیث نقل نکرده، بلکه تنها به عنوان یک کلام حکیمانه بیان نمود که صاحب معراج السعادة نیز آن را نقل کرده است. به هر حال؛ این سخن چه حدیث باشد و یا نباشد؛ با توجه به روایات دیگر؛ یک کلام به حقّی است و بعید نیست که چنین چیزی در قیامت برای برخی از افراد پیش بیاید. ۲ - روایات در این باباکنون به احادیثی در موضوع جویا شدن از احوال همسایه و کمک به او، اشاره می‌شود: ۱. پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در سخنانی فرمود: «هر کس کالایی از همسایه خود دریغ دارد؛ خداوند، در روز رستاخیز، خیر خود را از او دریغ دارد و او را به خودش وا گذارد و چه بد وضعی دارد کسی که خداوند او را به حال خودش وا گذارد». [۳]
شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج۴، ص۱۴، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
۲. «به من ایمان نیاورده است آن‌کس که شب با شکم سیر بخوابد و همسایه مسلمانش گرسنه باشد». ۳. «اهل هر آبادی که شب را بگذرانند و در میان ایشان گرسنه‌ای باشد، روز قیامت خداوند به آنان نظر رحمت نمی‌افکند». ۴. امام علی (علیه‌السّلام) فرمود: «از نشانه‌های حُسن همسایگی، جویا شدن از احوال همسایه است». [۶]
ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول، ص۸۵، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
۳ - پانویس۴ - منبعپایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله « جویا شدن از احوال همسایه »، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۶. |