زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

مخضرم





مخضرم، از اصطلاحات علم حدیث بوده و به کسانی اطلاق می‌شود که اسلام و جاهلیت را درک کرده، و صحابه را نیز دریافته؛ ولی پیامبر را ملاقات نکرده باشند.


۱ - تعریف



مرحوم سیدحسن صدر، در تعریف مخضرم می‌نویسد: «مخضرمین کسانی هستند، که مصاحبت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را درک نکرده‌اند و از نظایر خود جدا شده باشند؛ یعنی معاصر پیامبر بوده‌اند؛ ولی به مصاحبت نایل نیامده‌اند و جاهلیت را نیز درک کرده باشند. عرب می‌گوید: ناقة مخضرمة، یعنی شتری که دم او قطع شده باشد.» بدین جهت، مخضرم از صحابه جداست.
نجاشی پادشاه حبشه، سوید بن عطیه صاحب علی (علیه‌السّلام)، ربیعة بن زراره، ابومسلم خولانی و احنف بن قیس از این گروهند؛ بنا بر این، مخضرمین کسانی‌اند، که اسلام و جاهلیت را درک کرده، و صحابه را نیز دریافته؛ ولی پیامبر را ملاقات نکرده باشند.

۲ - شعرای مخضرم



اصطلاح مخضرم بر شعرا نیز اطلاق می‌شود و شاعری که اسلام و جاهلیت را درک کرده باشد، نیز مخضرم نامیده می‌شود.

۲.۱ - اقسام شعرا


علمای ادب شعرا را به چند طبقه تقسیم کرده‌اند:
۱ـ شعرای جاهلی که اسلام را درک نکرده و قبل از آن در زمان جاهلیت مرده‌اند.
۲ـ آنان که اسلام را درک کرده‌اند؛ مثل لبید و حسان که به اینان شعرای مخضرمین گفته می‌شود.
۳ـ شعرای متقدمین؛ مثل جریر و فرزدق که در صدر اسلام بوده‌اند.
۳ـ مولدون یا محدثون؛ مثل ابونواس که پس از جریر و فرزدق آمده‌اند.

۳ - عنوین مرتبط



اصطلاحات حدیثی؛ اصطلاحات برون‌حدیثی؛ اصطلاحات درون‌حدیثی.

۴ - پانویس


 
۱. صدر، سیدحسن، نهایة الدرایة، ص۳۴۱.    
۲. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۴، ص۳۲۹.    
۳. سیوطی، جلال الدین، المزهر، ج۲، ص۴۱۱.    
۴. سیوطی، جلال الدین، شرح شواهد مغنی، ج۱، ص۳.    


۵ - منبع


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اصطلاحات برون‌حدیثی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱/۳۱.    

رده‌های این صفحه : اصطلاحات اسلامی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.