شعارشعار (به کسر شین) در لغت به علامت، نشانه، رسم، سنت، وسیله شناسایی و لباس زیر گفته میشود. ۱ - معنای اصطلاحی شعاردر اصطلاح،ندای مخصوصی است که گروهی به وسیله آن یکدیگر را در جنگ شناسایی میکنند با کلمات نثری. [۱]
فرهنگ ورام، واژه های عربی، ص۲۱۳.
۲ - فرق شعار با رجزفرق «شِعار» با «رَجَزْ» در این است که رَجَزْ یک وزن از اوزان شعری است که در میدان برای معرفی خویش یا مقصود دیگری، سروده میشود، بر خلاف شعار که جنبه نثری دارد. [۲]
مجمع البحرین، ج۲، ص۳۵۰.
۳ - شعار اول ابوسفیان در جنگ احدشعار ابوسفیان در جنگ احد چنین بود: «اعْلُ هُبَلْ، اعْلُ هُبَلْ» یعنی بال ارو ای بت هبل. ۴ - شعار اول مسلمانان در جنگ احدبه دنبال آن پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) دستور داد که مسلمانان شعار دهند: «اللَّهُ اعْلی وَ اجَلَّ» یعنی خدا برتر و بلند مرتبه است. ۵ - شعار دوم ابوسفیان در جنگ احدسپس ابوسفیان به مشرکان دستور داد که بگویند «انَّ لَنَاالْعُزّی وَ لا عُزّی لَکُمْ» یعنی ما بت عزّی داریم و شما بت عزّی ندارید. ۶ - شعار دوم مسلمانان در جنگ احدپیامبر نیز به مسلمانان دستور داد که پاسخ دهند «اللَّهُ مَوْلانا وَ لا مَوْلی لَکُمْ» یعنی خدای مولای ماست و شما مولا ندارید. [۳]
کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۱۶۰.
۷ - شعارهای جنگهای اسلامیامام صادق (علیه السلام) شعارهای جنگهای اسلامی را این گونه بیان فرمود: جنگ بدر: «یا نَصْرَاللَّهِ اقْتَرِبْ» یعنی ای نصر خدا نزدیک شو، نزدیک شو. جنگ بنی‌نضیر: «یا رُوحَالْقُدُسِ ارِحْ» یعنی ای روح القدس ما را از دست دشمنان راحتنما. جنگ بنی قینقاع: «یا رَبَنَّا لا یَغْلَبِنَّکَ» یعنی ای پروردگار ما مبادا دشمن پیروز شود. جنگ خندق یا احزاب: «حم لا یَنْصَرُون» یعنی دشمنان پیروز نمیشوند. جنگ طائف: «یا رضوان» و جنگ تبوک: «یا احَدْ، یا صَمَدْ» ای خدای یگانه و بی نیاز. در فتح مکّه: «نَحْنُ عِبادُاللَّهِ حَقّاً حَقّاً» یعنی ما بندگان بحق خدا هستیم. [۶]
المغازی، ج۱، ص۸.
۸ - پانویس
۹ - منبعجمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۷۹. |