بتراءبتراء به معنای : الف) نافله ی دو رکعتی است که به صورت ناقص و یک رکعتی خوانده شود. ب) یا به فرستادن صلوات بر حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله بدون ذکر آل محمّد علیهم السّلام گفته می شود ج) و یا به حیوان دم بریده می گویند. از بتراء به دو مفهوم نخست به مناسبت در باب صلاة، سخن رفته است و به مفهوم سوم، به مناسبت در باب حج، سخن رفته است ۱ - وجه تسمیهبتراء در لغت به معنای دم بریده است و از آنجا که نماز نافله‌ی یک رکعتی [۳]
النهایة (ابن اثیر)،واژه‌ی «بتر».
و نیز صلوات بدون ذکر آل محمّد علیهم السّلام ناتمام و بی‌اثر می‌باشد، بر آن اطلاق بتراء گردیده است.۲ - اطلاق بتراء در روایات نبوی۱) در روایات نبوی صلّی اللّه علیه و آله که از طریق عامه نقل شده واژه‌ی «بتراء» بر دو معنای اوّل، اطلاق گشته است. [۶]
نیل الاوطار،ج۳، ص۳۹.
۲) در روایات خاصه بر معنای دوم، عنوان «مبتور» و مانند آن اطلاق شده است. ۳ - تعداد رکعات نماز نافلهتمامی نافله‌ها بنابر مشهور، دو رکعتی هستند و یک رکعتی خواندن آن ها صحیح نیست مگر آنکه بر کمتر یا بیشتر بودن آن، دلیلی خاص وجود داشته باشد، مانند نماز وتر که یک رکعت است. ۴ - صلوات بدون ذکر"و آل محمد"ذکر صلوات بر حضرت محمّد صلّی اللّه علیه و آله یعنی گفتن «اللّهم صلّ علی محمّد» بدون ذکر «و آل محمّد»، جایز نیست. بنابراین در تشهد نماز، صلوات بر پیامبر صلّی اللّه علیه و آله بدون ضمیمه کردن آل آن حضرت، کفایت نمی‌کند. [۱۱]
مستمسک العروة،ج۶، ص۴۱۴.
[۱۲]
مستند العروة (الصلاة)،ج۴، ص۲۷۳-۲۷۴.
۵ - قربانی حیوان دم بریدهدر اینکه حیوان دم بریده از قربانی حج، کفایت می‌کند یا نه، اختلاف است. [۱۴]
الرسائل العشر، ص ۲۲۰.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۲، ص۶۶. |