الآثاراَلآثار، کتابی فقهی به زبان عربی در ابواب گوناگون فقه حنفی می‌باشد. ۱ - مؤلف کتابنوشته ابوعبدالله محمد بن حسن بن فرقد شیبانی (۱۳۲ـ۱۸۹ق/۷۵۰ـ ۸۰۵م)، فقیه حنفی می‌باشد. ۲ - اساتیداز شاگردان بی‌واسطه ابوحنیفه و مالک بن انس بود و یکی از بنیادگذاران فقه حنفی که بیش‌تر آثارش را در ان زمینه نگاشته است. ۳ - شیوه نگارش کتابشیبانی الآثار را از شرح باب وضو در فقه آغاز کرده و پس از آن سایر شاخه‌های فرعی فقه حنفی را تشریح کرده است. روش او در تدوین این کتاب و دیگر کتابهایش، مقدم دانستن حدیث بر رأی است، اما رأی را نیز یکسره نفی نکرده است. ۴ - مراحل چاپ کتاباین کتاب را نخستین‌بار، عبدالحی لکهنوی در ۱۳۰۱ق/۱۸۸۴م در لکهنو و دیگر بار خود او آن را در ۱۳۰۹ق/۱۸۹۲م در لاهور همراه با توضیحاتی به زبان اردو به چاپ رسانده است. پس از آن چند بار دیگر تجدید چاپ شده و در ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م نیز به کوشش ابوالوفای افغانی در کراچی (پاکستان) به چاپ رسیده است. ۵ - نسخه خطی کتابنسخههای خطی آن در کتابخانه مدرسیه فیضیه قم ، موزه بریتانیا و کتابخانه‌های هند و ترکیه و کشورهای عربی موجود است. ۶ - فهرست منابع(۱) بروکلمان (آلمانی)، ص ۲۸۸ـ۲۹۱. (۲) جامعه‌الدول العربیه، مجله معهد المخطوطات العربیه، ۹ (۱) /۳۶. (۳) سرکیس، معجم المطبوعات، ۲/۱۱۶۴. (۴) سزگین (عربی)، ۲/۵۲ ـ۷۳. (۵) فیضیه قم، فهرست خطی، ۱/۳ـ۴. (۶) کحاله، عمر رضا، المنتخب من مخطوطات المدینه المنوره، دمشق، مجمع اللغه العربیه، ۱۹۷۳م، ص ۱۷. (۷) مکتبه کوپریلی، فهرس مخطوطات، ۱/۱۲۶. (۸) منجد، صلاح‌الدین، معجم المخطوطات المطبوعه، بیروت، دارالکتاب الجدید، ۱۴۰۰ق، ۲/۸۶. ۷ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله از مقاله «الآثار»، شماره۶۳. رده‌های این صفحه : فقه | کتب فقهی حنفی
|