یعفوریهدرباره ی فرقه «یعفوریه» اطلاعات زیادی در تاریخ منعکس نشده است. تنها برخی منابع تاریخی که پیرامون فرقه ها و مذاهب اسلام و تشیع بحث کرده اند در رابطه با این فرقه و در ذیل عنوان «یعفوریه» مطالب بسیار اندکی آورده اند که پراکنده و گاه از نظر محتوی چنان با هم متفاوت هستند که با استناد به آنها نمی توان به طور قطع پیرامون موجودیت این فرقه و آراء و عقاید آن اظهار نظر کرد. مطالب به دست آمده در باره این فرقه را می توان به این شرح دسته بندی کرد: ۱ - دیدگاه ها در مورد فرقه یعفوریهدر مورد این فرقه دیدگاه های متفاوتی ارائه شده است که در ذیل به برخی از ان ها اشاره می نماییم. ۱.۱ - فرقه شیعی و تابع محمدبن بشیرگروهی یعفوریه را فرقه ای از شیعیان می دانند که پیروان محمد بن بشیر بوده اند و در عصر امامت موسی بن جعفر (ع) ظهور کرده و در امامت امام موسی بن جعفر(ع) توقف کرده و منکر امامت فرزندش علی بن موسی (ع) و هم چنین منکر امامان بعد از آن حضرت شدند. آن ها عصمت امامان بعد از موسی بن جعفر را قبول نداشتند و هر کس را که به امامت ایشان قائل بود را کافر و خونش را حلال می دانستند. البته این فرقه بعدها امامت موسی بن جعفر را نیز منکر شدند و امامت محمد بن بشیر و پس از او امامت فرزندش را پذیرفتند. ۱.۱.۱ - برخی از معتقدات این فرقهاین جماعت معتقد بودند خداوند فقط نماز، خمس و روزه ی ماه رمضان را واجب کرده است و زکات و حج و دیگر دستورات دین و احکام شرعی وجود ندارد و کذب است. آن ها ازدواج با محارم را جایز می دانستند و رابطه جنسی با غلامان را بلا اشکال می شمردند. [۱]
طوسی، ابی جعفر محمدبن حسن بن علی، رجال کشی، مصطفوی، حسن ، ص ۴۷۹، نشر دانشگاه مشهد، ۱۳۴۷ شمسی.
برخی منابع، این فرقه را «البُشریه» یعنی پیروان محمدبن بشیر هم نامیده اند. [۲]
نوبختی، ابن محمد حسن بن موسی، فرق الشیعه، ص ۹۲-۹۳، نشر حیدریه نجف اشرف، ۱۳۸۸ هـ.ق.
۱.۲ - فرقه شیعی و اصحاب سلیمان بن اقطع۲٫ بعضی دیگر آن ها را گروهی از امامیه و اصحاب “سلیمان الاقطع” دانسته اند. ۱.۳ - فرقه شیعی و از یاران امام جعفر صادق(ع)برخی دیگر از مورخین معتقدند: گروه یعفوریه عبارت بودند از یاران و اصحاب امام جعفر صادق (ع) که پس از آن حضرت معتقد به امامت موسی بن جعفر (ع) شدند. [۳]
پس آن چه به فرقه «البُشریه» نسبت داده می شود جز معتقدات اینان نبوده است.
۱.۳.۱ - اصحاب فرقه یعفوریهدر میان آنها جمعی از نزدیک ترین و موجه ترین اصحاب او حضور داشتند از جمله: عبدالله بن ابی یعفور، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، جمیل بن دراج و هشام بن حکم [۴]
فرق الشیعه، ص ۸۹٫
که شاید چون بزرگ این جماعت عبدالله بن ابی یعفور بوده، بعدها عده ای این گروه را به «یعفوریه» نام گذاری کرده اند.
۱.۴ - فرقه شیعی دارای اعتقادات ویژهفرقه ای از شیعه امامیه است که معتقدند جهل به وجود ائمه راه ندارد. [۵]
اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین، ج ۱، ص ۱۱۶، چاپ قاهره، ۱۳۶۹ هـ.ق.
۲ - جمع بندیهمان طوری که ملاحظه می شود مطالب نقل شده در باره این گروه بسیار پراکنده و غیر قابل جمع است و اگر با توجه به مطالب منابع فرض کنیم چنین فرقه ای با این نام و یکی از خصوصیاتی که گفته شد، موجود بوده، آنها در دوره کوتاهی از تاریخ اسلام و تشیع و در اوایل قرن سوم هجری حضور داشته اند و امروزه دیگر اثری از این گروه و عقاید آن دیده نمی شود. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه اسلام پدیا |