کتاب الصلاة (للاراکی)"کتاب الصلاة" تألیف حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی می باشد، در اين كتاب با استفاده از مبانى مكتب علمى نجف و سامرا و تلفيق آن‌ها نكات دقيق فقهى را مطرح كرده است. بنا بر نقل فرزند مؤلف از ايشان اين مطالب با استفاده از بيانات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری يزدى نگاشته شده گر چه عنوان تقريرات ندارد. ۱ - درباره مؤلفحضرت آيت الله العظمى حاج شيخ محمد على اراكی در ۲۴ جمادی الثانی ۱۳۱۲ ق. در اراک ديده به جهان گشود. وى پس از يادگيرى خواندن و نوشتن، در نوجوانى وارد حوزه علمیه اراك شد و در درس استاد سید جعفر شیثی حضور يافت و مقدمات علوم اسلامى را از او فرا گرفت. دروس سطح حوزه را نزد آية الله العظمى سید محمد تقی خوانساری به خوبى پشت سر گذراند. آية الله اراكى هم زمان با تحصيل دوره سطح، در درس شرح منظومه آية الله شیخ محمد باقر اراکی معروف به سلطان‌آبادی شركت كرد و از دانش آن حکیم فرزانه خوشه‌ها چيدايشان سالها در درس آية الله العظمى آقا نور الدین اراکی و آية الله العظمى شیخ عبدالکریم حائری یزدی شركت كرد و از دانش و تقواى آن دو مرجع بزرگ تقلید شيعيان، بهره‌ها برد. آیة الله اراکی در اين سالها با امام خمینی آشنا شد. آية الله اراكى در پى دستگيرى و تبعيد امام به نجف ، همان سال به عراق و نجف رفت. آية الله اراكى از آغاز نهضت امام خمينى در سال ۱۳۴۱، هماره به پشتيبانى از ايشان برآمدند، با اين كه بيش از ده سال از امام خمينى بزرگتر بودند. پس از پيروزى انقلاب اسلامى، از دولت و نظام جمهورى اسلامى حمايت كردند، و بعد از رحلت امام (ره) حمايت مراجع تقليد شیعه ، به‌ويژه آية الله العظمى اراكى كه حدود چهل سال از آیت الله خامنه ای بزرگتر بودند، اميد دشمنان انقلاب اسلامى را به يأس مبدل ساخت. آية الله اراكى در طول بيش از ۳۵ سال تدريس در حوزه علمیه قم، پيچيده‌ترين مباحث علمى را با گفتارى شيوا و بيانى رسا مطرح مى‌كرد. از ويژگى‌هاى درس ايشان پرهيز از تكرار و زياده‌گويى بود. كلام را گزيده و پر معنى ادا مى‌كرد. اعتقادش بر اين بود كه طالب علم بايد قبل از حضور در درس، مطالعه نمايد. آية الله اراكى پس از وفات آية الله سيد محمد تقى خوانسارى( متوفاى ۱۳۷۱) به درخواست شمارى از شاگردان او، به تدريس خارج فقه و اصول پرداخت. بسيار از استادان برجسته حوزه علمیه قم و مسئولان نظام جمهورى اسلامى سالها از محضر ايشان كسب فيض نمودند. مرجع بزرگ تقليد شيعيان در طول عمر پر بركت خويش، كتاب‌هايى نيز در علم فقه و اصول نوشت. سرانجام روح ملكوتى آية الله العظمى اراكى مرجع تقليد شيعيان پس از يك قرن( تولد ۱۲۷۳ فوت ۱۳۷۳) تلاش براى هدايت مردم در ۲۳ آبان سال ۱۳۷۳ شمسی به ملكوت پيوست و پيكرش با تشييع با شكوه مردم قم در حرم حضرت معصومه علیها السلام به خاك سپرده شد. رضوان و رحمت خدا بر او باد. ۲ - درباره كتاب مؤلف در اين كتاب با استفاده از مبانى مكتب علمى نجف و سامرا و تلفيق آن‌ها نكات دقيق فقهى را مطرح كرده است. بنا بر نقل فرزند مؤلف از ايشان اين مطالب با استفاده از بيانات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری يزدى نگاشته شده گر چه عنوان تقريرات ندارد. ۳ - مطالب كتاب ۳.۱ - مقدمات نمازاين مقصد طى پنج بحث ارائه شده است: بحث اول وقت، بحث دوم قبله ، بحث سوم ساتر، بحث چهارم مكان و بحث پنجم اذان و اقامه . [۱]
کتاب الصلاة، حاج شيخ محمد على اراكی، ج۱، ص ۳۹.
۳.۲ - افعال نمازمطالب اين مقصد ضمن هشت بحث مطرح شده است: بحث اول نیت ، بحث دوم تکبیرة الاحرام ، بحث سوم قیام ، بحث چهارم قرائت ، بحث پنجم رکوع ، بحث ششم سجود ، بحث هفتم تشهد و بحث هشتم سلام . [۲]
کتاب الصلاة، حاج شيخ محمد على اراكی، ج۱، ص ۴۲۳.
۳.۳ - خلل واقع در نمازدر چهار فصل مورد بحث قرار گرفته است: سهو، شك در ركعات، نماز احتیاط و اجزاء فراموش شده. [۳]
کتاب الصلاة، حاج شيخ محمد على اراكی، ج۲، ص ۴۲۳.
۴ - چاپ كتاب الصلاة در سال ۱۳۷۹ شمسى توسط دفتر آيت الله العظمى اراكى در شهر قم در دو جلد چاپ و منتشر شده است. در آغاز كتاب زندگى نامه‌ى مؤلف همراه با تصاويرى از نسخه‌ى خطى مؤلف ارائه گرديده است. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی |