زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

پیروزی در حدیبیه (قرآن)





یکی از پیروزی‌های مسلمانان که در آیات قرآن به آن اشاره شده است، «پیروزی در حدیبیه» است.


۱ - پیروزی بر دشمنان



پيروزى مسلمانان بر دشمنان خود، در صلح حدیبیه :
«وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُم بِبَطْنِ مَكَّةَ مِن بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ ...؛او کسی است که دست آنها را از شما و دست شما را از آنها در دل مکه کوتاه کرد، بعد از آنکه شما را بر آنها پیروز ساخت، و خداوند به آنچه انجام می‌دهید بیناست.»
سبب نزول آیه، ماجرای صلح حدیبیه است.

۲ - پیروزی درخشان



صلح حديبيّه، پیروزی درخشان براى پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
«إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُّبِينًا؛ما براى تو پیروزى آشکارى فراهم ساختیم!»
مقصود از «فتحا مبینا» در آیه صلح حدیبیه است که منجر به دستاوردهای مهمی برای مسلمانان گردید.

۳ - منشا پیروزی در حدیبیه



خداوند، منشأ صلح در حديبيّه ميان مسلمانان و مشرکان مكّه و تبديل آن به يك پيروزى مهم براى مسلمانان:
۱. «إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُّبِينًا؛ما براى تو پیروزى آشکارى فراهم ساختیم!»
۲. «وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُم بِبَطْنِ مَكَّةَ مِن بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا؛او کسی است که دست آنها را از شما و دست شما را از آنها در دل مکه کوتاه کرد، بعد از آنکه شما را بر آنها پیروز ساخت، و خداوند به آنچه انجام می‌دهید بیناست»

۴ - آثار پیروزی در حدیبیه



پيروزى درخشان در صلح حديبيّه، اتمام نعمت خداوند بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مايه شوكت اسلام و فرو خفتن كينه‌ها و خصومت‌هاى دشمنان نسبت به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
«إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُّبِينًا • لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِن ذَنبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا؛ما براى تو پیروزى آشکارى فراهم ساختیم! غرض این بود که خداوند گناهان گذشته و آینده‌ای را که به تو نسبت می‌دادند ببخشد و نعمتش را بر تو تمام کند، و به راه راست هدایتت فرماید.»
با توجه به اینکه در این آیات، غفران بر فتح مبین (صلح حدیبیه) مترتب شده است می‌توان پی برد که منظور از غفران و ذنب معنای رایج آن نیست، زیرا ربطی میان صلح حدیبیه و بخشش گناهان دیده نمی‌شود. بر این اساس معنای دیگری منظور است و آن اینکه بعثت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ آن حضرت را در نظر دشمنانش گناهکار و متهم می‌نمود، ولی در پرتو صلح حدیبیه زمینه فرو خفتن کینه‌ها و خصومت‌ها نسبت به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ و شناخت شخصیت و خصال کریمانه او پدید آمد.

۵ - پانویس


 
۱. فتح/سوره۴۸، آیه۲۴.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۸۹.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۲۰.۷    
۴. فتح/سوره۴۸، آیه۱.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۹.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۱۸۲.    
۷. فتح/سوره۴۸، آیه۱.    
۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۸، ص۴۰۴.    
۹. فتح/سوره۴۸، آیه۲۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۸۹.    
۱۱. فتح/سوره۴۸، آیه۱.    
۱۲. فتح/سوره۴۸، آیه۲.    
۱۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۸، ص۴۰۴.    
۱۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۲۵۴.    


۶ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۲۵۰، برگرفته از مقاله «پیروزی در حدیبیه».    


رده‌های این صفحه : پیروزی | حدیبیه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.