پارسیان پاکستانپارسیان، پیش از جدایی پاکستان از هند، در آن‌جا سکونت گزیدند. ۱ - حضور پارسیان در پاکستاندر حدود ۱۲۴۰/۱۸۲۵، اولین شرکت پارسی به نام جساوالا و شرکا در سِند تأسیس شد و با رشد جامعه پارسی در کراچی، در ۱۲۵۵/۱۸۳۹ اولین «دخمه» (گورستان)، در ۱۲۶۵/۱۸۴۹ نخستین آتشکده، در ۱۲۷۵/ ۱۸۵۹ اولین مدرسه، در ۱۲۸۶/۱۸۶۹ دومین آتشکده، و در ۱۲۹۲/ ۱۸۷۵ دومین دخمه تأسیس شد. پس از تأسیس بیمارستان، باشگاه ورزشی، کتابخانه و مدارس خاص پارسیان، نخستین انجمن جوانان زرتشتی در ۱۳۲۸/۱۹۱۰ به سرپرستی دستور جی والا در این شهر بنیان نهاده شد. [۱]
هوخت، ش ۱، ص ۱۱، ش ۱ (فروردین ۱۳۳۲).
پارسیان، علاوه بر کراچی و لاهور، اخیراً کویته را نیز برای اقامت برگزیده اند. آنان بویژه در توسعه کراچی همانند بمبئی تأثیر بسزایی داشته‌اند و در آن‌جا در زمینه های کشتی سازی، هتلداری، داروسازی و خرید و فروش املاک فعال بوده اند، چنانکه رهبر جامعه پارسیان کراچی، جمشیدمهتا (۱۲۴۱ـ۱۳۳۲ش/ ۱۸۶۲ـ۱۹۵۳)، نخستین شهردار کراچی بود که سیزده سال این مقام را برعهده داشت. همسر و پزشک مخصوص محمدعلی جناح، پایه گذار پاکستان، نیز از پارسیان بودند. پس از اعلام استقلال پاکستان به عنوان کشوری مسلمان، بسیاری از پارسیان که نگران آینده خود بودند و نیز به سبب وجود امکانات تحصیلی و شغلی در غرب، پاکستان را ترک کردند و شمار آنان بشدت روبه کاهش نهاد، جز در کراچی که جمعیت و ثروت متمرکزی از آنِ پارسیان داشت. جامعه کنونی پارسیان پاکستان نسبت به پارسیان هند و کشورهای غربی، سنّتی تر مانده و کمتر در معرض تبادلات فرهنگی قرار گرفته است. ۲ - فهرست منابع(۱) هوخت، دوره ۱، ش ۷ (مهر ۱۳۲۹)، دوره ۲، ش ۳ (خرداد ۱۳۳۰)، ش ۱۰ (آبان ۱۳۳۰)، دوره ۴، ش ۱ (فروردین ۱۳۳۲). ۳ - پانویس
۴ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «پارسیان»، شماره۲۵۹۱. |