ملاصادق مجتهد گیلانیحاج ملاصادق مجتهد گیلانی، از علمای برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری بود. ۱ - معرفی اجمالیاز زندگی او اطلاع دقیقی در دست نیست. به نوشته ناسخ التواریخ، وی در ۱۲۷۳ ق به همراه حاج ملارفیع گیلانی بر ضد انلگیسی‌ها که بوشهر را به اشغال خود درآورده بودند اعلام جهاد نمود و در نامه‌ای به شاه آمادگی خود و نیروهای داوطلب گیلانی را برای جنگ با نیروهای انگلیسی اعلام داشت. آقابزرگ تهرانی در کتاب الکرام البرره، شرح حال دو نفر از علمای گیلان را به همین اسم به اختصار آورده است. نخست شیخ محمدصادق تنکابنی، از شاگردان شیخ مرتضی انصاری که در اصفهان سکونت داشت و در حدود ۱۲۹۰ ق درگذشته است؛ و دیگری شیخ محمدصادق رشتی که از علمای معروف و معاصر سید محمدباقر شفتی و از شاگردان آقا سید علی طباطبایی (صاحب ریاض) بوده است لکن تاریخ درگذشت او معلوم نیست، احتمال می‌رود که حاج ملاصادق همین فرد دوم باشد. گریگوری ملکونوف، ایرانگرد روسی در کتاب خود که در ۱۲۷۷ ق نوشته، حاج ملاصاق و حاج ملارفیع را از «برجسته ترین شخصیت‌های روحانی گیلان» برمی‌شمرد. احتمال بسیار دارد که مسجد ملاصادق در صیقلان گیلان به نام وی باشد که محتملاً بانی و یا امام جماعت آن بوده است. [۱]
میرخواند، محمدبن خاوندشاه، تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، ج۱۰، ص۷۳۱.
[۲]
روزنامه وقایع اتفاقیه، ج۳، ص۲۰۶۴.
[۳]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۶۲۹.
[۴]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۶۳۰.
[۵]
گریگوری، ملگونف، کرانه‌های جنوبی دریای خزر، ص۶۹.
[۶]
سپهر کاشانی، محمدتقی، ناسخ التواریخ، سلاطین قاجاریه، ج۳، ص۱۴۰۷.
[۷]
رابینو، یاسنت لویی، ولایات دارالمرز ایران، گیلان، ص۸۵.
۲ - پانویس
۳ - منبعدانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ اسلام، فرهنگنامه علمای مجاهد، برگرفته از مقاله «ملاصادق مجتهد گیلانی». رده‌های این صفحه : تراجم | درگذشتگان سده 13 (قمری) | علمای شیعه | علمای قرن سیزدهم | علمای گیلان | علمای مجاهد
|