ملازمه حکم شرع و عقلبحث از تلازم بین امر یا نهی شرع با حکم عقل به حسن یا قبح را ملازمه حکم شرع و عقل گویند. ۱ - تعریفملازمه حکم شرع و عقل، یعنی این که اگر شرع به چیزی حکم کند عقل هم به همان حکم می‌کند؛ به بیان دیگر، هرگاه شارع به چیزی امر یا از چیزی نهی کند، عقل نیز به حسن یا قبح آن حکم می‌کند. ۲ - وجود یا عدم ملازمهمشهور میان اصولی‌های شیعه آن است که میان حکم شرع و عقل ملازمه‌ای وجود ندارد، زیرا چه بسا شارع به کاری دستور می‌دهد، اما عقل قدرت درک ملاک آن را ندارد؛ ۲.۱ - مثالبرای مثال، روزه آخر ماه رمضان واجب ، ولی روزه اول ماه شوال عید فطر حرام است و عقل از دست یافتن به علت این دو حکم ناتوان می‌باشد. ۲.۲ - دلیل بطلان قیاسبه همین دلیل است که علمای شیعه قیاس را در احکام شرعی باطل می‌دانند. [۵]
مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۴۵.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۹۲، برگرفته از مقاله «ملازمه حکم شرع و عقل». |