معلوم تفصیلیحکم یا موضوع متعلق علم تفصیلی را معلوم تفصیلی گویند. ۱ - تعریف معلوم تفصیلیمعلوم تفصیلی، مقابل معلوم اجمالی، و به معنای هر چیزی (حکم یا موضوع) است که علم تفصیلی به آن تعلق می‌گیرد؛ برای مثال، در جایی که مکلف، به وجوب نماز جمعه در ظهر روز جمعه علم تفصیلی دارد، معلوم تفصیلی او حکم وجوب است که به نماز جمعه در ظهر روز جمعه، تعلق گرفته است. ۲ - خصوصیت علم تفصیلیدر علم تفصیلی، نه در معلوم تفصیلی بالذات (صورت ذهنی) و نه در معلوم تفصیلی بالعرض (مصداق خارجی) تردید وجود ندارد. بنابراین، در موردی که شخص، نسبت به خمر بودن مایع خارجی علم تفصیلی دارد، معلوم بالذات او (تصور خمریت مایع خارجی) و معلوم بالعرض او (ظرف محتوی خمر در خارج)، به طور معین و روشن، مورد علم قرار گرفته است. خلاصه این‌که: معلوم تفصیلی، به معنای حکم یا موضوعی (خارجی یا ذهنی) است که به طور مشخص و روشن برای مکلف معلوم می‌باشد. [۶]
تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۳، ص۱۰۵.
۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۵۳، برگرفته از مقاله «معلوم تفصیلی». |