تغیر مسیر یافته از - مشایخ اجازه
زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

شیخوخة الاجازه





شیخوخة الاجازه، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و از توثیقات عامه می‌باشد.


۱ - توضیح اصطلاح



"شیخوخة الاجازه" یکی از اصطلاحات مطرح در کتب علوم حدیث است و در این که مراد از این اصطلاح چیست؟ گفته شده است: مراد از "شیخوخة الاجازه" کسی است که در مورد روایات کتب مشهور و مجامع حدیثی از وی اجازه اخذ می‌شود.
برخی در مقام فرق "شیخوخة الاجازه" با "شیخوخة الروایه" گفته‌اند: مراد از شیخوخة الروایه کسی است که از وی روایت اخذ می‌شود.

۲ - خصوصیات شیخوخة الروایه



دارای خصوصیات ذیل است.
۱- غالبا صاحب کتاب است؛
۲- از کسانی است که روایت به وی اسناد داده می‌شود؛
۳- مجهول بودن او مضر به حال روایت است؛
۴- عدالت او در قبول روایت شرط است.
اما "شیخوخة الاجازه" وصف کسی است که نه صاحب کتاب است و نه روایت، بلکه کتب دیگران را نقل می‌کند و تنها برای اتصال سند اسم او ذکر می‌شود و اگر او ضعیف باشد، مضر به حال روایت نیست.

۳ - فائده شیخوخة الاجازه



اصطلاح "شیخوخة الاجازه" را از امارات دانسته‌اند نه از الفاظ مدح بالمعنی الاخص، و در این که شیخوخة الاجازه مفید چیست؟ گفته شده است:
۱- ظهور در حسن عقیده شخص متصف به آن دارد مگر این که خلاف آن ظاهر شود؛
۲- "شیخ الاجازه" و "مشایخ الاجازه" مفید مدح معتد به هستند؛
۳- "شیخ اجازه" از الفاظ مدح است که در سند روایت دخالت دارد؛
۴- "شیخ اجازه" از الفاظ مدح است و بر وجاهت راوی دلالت دارد؛
۵- "شیخ اجازه" مفید مدح راوی و حسن حال وی به دلالت مطابقی و حسن روایت او به دلالت التزامی است؛
۶- متعارف این است که "مشایخ اجازه" و "شیخ اجازه" از اسباب حسن هستند؛
۷- در دلالت شیخوخة الاجازه بر وثاقت، دو وجه است:
ا - شخص متصف به آن در اعلی درجات وثاقت است؛
ب - صرف "شیخوخة الاجازه" کاشف از حسن صاحب آن نیست چه رسد به وثاقت آن؛
۸- "شیخوخة الاجازه" از توثیقات عامه است؛
۹- شیوخ اجازه باید عادل باشند و مشایخ از زمان کلینی (رحمة‌الله‌علیه) تا کنون احتیاج به تنصیص ندارند، زیرا ثقه و ورع بودن آنها در هر عصری مشهور بوده است؛
۱۰ - "شیخوخة الاجازه" موجب تعدیل است؛
۱۱- اگر مستجیز از کسانی باشد که به راویانی که از مجاهیل، ضعفا و غیر موثقین روایت نقل می‌کنند طعن می‌زند، اجازه خواستن وی از شیوخ اجازه، دلیل بر وثاقت آنها است، به خصوص که مجیز از مشاهیر باشد؛
۱۲- صرف "مشایخ اجازه" بودن مفید چیزی نیست.

۴ - تعبیرات دیگر



از "شیخوخة الاجازه" به "شیخیة الاجازه" و "کون الراوی من مشایخ الاجازه" نیز تعبیر شده است.
[۱] میرداماد، سیدمحمدباقر، الرواشح السماویة فی شرح الاحادیث الامامیه، ص۱۷۹.
[۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱، ص۲۱۱.
[۴] بهبهانی، وحید، فوائد الحائریه، ص۴۴-۴۵.
[۵] سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۳۱.
[۷] نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۹.
[۸] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۲۶.
[۹] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۸۰.
[۱۰] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۶.
[۱۱] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۹.
[۱۲] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.


۵ - پانویس


 
۱. میرداماد، سیدمحمدباقر، الرواشح السماویة فی شرح الاحادیث الامامیه، ص۱۷۹.
۲. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱، ص۲۱۱.
۳. خاقانی، علی، رجال الخاقانی، ص۳۶۱.    
۴. بهبهانی، وحید، فوائد الحائریه، ص۴۴-۴۵.
۵. سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۳۱.
۶. سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۴۱.    
۷. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۹.
۸. مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۲۶.
۹. مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۸۰.
۱۰. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۶.
۱۱. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۹.
۱۲. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.
۱۳. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۱۸-۲۲۱.    
۱۴. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۲.    
۱۵. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۴.    
۱۶. عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۸۲.    
۱۷. مازندرانی، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال، ج۱، ص۸۵.    
۱۸. صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه، ص۴۰۹-۴۱۴.    


۶ - منبع



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «شیخوخة الاجازه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۹/۲۹.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.