مسلم بن عقیل (مرقد)مرقد مسلم بن عقیل، بیرون ضلع شرقی مسجد کوفه در کوفه قرار دارد. در حال حاضر، بارگاه و صحن مخصوصی برای آن بنا گردیده و به مسجد کوفه متصل شده است. ورود به آن نیز از طریق صحن و شبستان مسجد، امکان‌پذیر است. ۱ - معرفی مسلم بن عقیلمسلم، فرزند عقیل بن ابی‌طالب، پسرعمو و سفیر گرامی امام حسین (علیه‌السّلام) به کوفه بود. پدرش عقیل، برادر امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) و دومین فرزند ابوطالب و از داناترین مردم قریش به تاریخ و انساب آنان بود. او پس از صلح حدیبیه، به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) ایمان آورد و به مدینه هجرت کرد و همراه برادرش، جعفر طیار، در غزوه موته و سپس در غزوه حنین شرکت نمود. او در سال ۶۰ ه. ق، در مدینه منوره درگذشت و قبر وی تاکنون در قبرستان بقیع، باقی است. درباره جزئیات زندگی مسلم بن عقیل تا پیش از رفتن او به کوفه، به عنوان سفیر امام حسین (علیه‌السّلام) ، آگاهی‌های زیادی نداریم. نقل است که مادر وی، یک ام ولد به نام «علیه» بود که عقیل او را از شام، خریداری کرد. مسلم با رقیه، دختر امام علی (علیه‌السّلام) ، ازدواج کرد که حاصل آن، سه فرزند به نام‌های عبدالله، علی و محمد بود. دو تن از فرزندان مسلم در روز عاشورا، کنار امام حسین (علیه‌السّلام) به شهادت رسیدند. یکی از این دو، عبدالله بن مسلم بود که مادرش رقیه، دختر امام علی (علیه‌السّلام) بود که عمرو بن صبیح او را به شهادت رسانید. فرزند دیگر مسلم که در عاشورا به شهادت رسید، محمد بود که مادرش ام ولد و قاتلانش، ابومرهم ازدی و لقیط بن ایاس جهنی بودند. مسلم بن عقیل، سفیر امام حسین (علیه‌السّلام) به کوفه بود. پس از اینکه اهل کوفه به امام (علیه‌السّلام) نامه نوشتند و آن حضرت را به رفتن به کوفه دعوت کردند، امام (علیه‌السّلام) مسلم را نزد خود خواند و به او دستور داد که به کوفه برود و اگر دید کوفیان بر آنچه در نامه‌هایشان نوشته‌اند، پایبندند و برای بیعت با امام (علیه‌السّلام) آماده‌اند، او به امام (علیه‌السّلام) نامه بنویسد. او نیز به کوفه رفت و شیعیان به نزد وی آمدند و او از آنها برای امام حسین (علیه‌السّلام) بیعت گرفت. ولی در نهایت مردم کوفه بر پیمان خود نماندند و مسلم را همراهی نکردند و مسلم بن عقیل به دستور ابن زیاد از بالای دارالاماره به پایین انداخته شد و به شهادت رسید. ۲ - معرفی اجمالی مرقدمرقد مسلم بن عقیل، بیرون ضلع شرقی مسجد کوفه و در فاصله کمی از دارالاماره قرار داشته است. پس از مدتی، بارگاه و صحن مخصوصی برای آن بنا گردید و به مسجد کوفه متصل شد. در حال حاضر، ورود به آن نیز از طریق صحن و شبستان مسجد، امکان‌پذیر است. ۲.۱ - ضریحدر گذشته، روی قبر شریف مسلم، یک ضریح چوبی مشبک وجود داشت که بر آن، اشعاری در مدح حضرت مسلم، نقش بسته بود. تاریخ آن نیز سال ۱۰۵۵ ه. ق، (دوره صفوی) بود. ضریح را یک بانوی ایرانی، به نام «مام آقاخان» هدیه کرده بود. پس از مدتی، این ضریح چوبی، با یک ضریح نقره‌ای، تعویض گردید. [۷]
حرزالدین، شیخ محمد، مراقد المعارف، ج۲، ص۳۰۷-۳۰۹.
۲.۲ - بازسازی بارگاهبارگاه مسلم بن عقیل، براساس کتیبه‌ای که پیش‌تر بر ورودی آنجا قرار داشت، در سال‌های ۱۲۳۲ و ۱۲۳۳ ه. ق، به اهتمام یکی از دولت‌مردان شیعه هندی، به نام نواب حافظ محمد عبدالحسین‌خان بازسازی شد. گنبد بنا تا حدود نیم قرن گذشته، کاشی‌کاری بود. در سال ۱۳۸۴ ه. ق، تعدادی از مؤمنان نزد آیت‌الله سیدمحسن حکیم آمدند و از ایشان برای طلاکاری گنبد حرم حضرت مسلم، اجازه گرفتند. آنها پس از کسب اجازه، از سال ۱۳۸۵ ه. ق- ۱۹۶۵ م، شروع به توسعه و بازسازی حرم و همچنین گنبد نمودند. همچنین به دستور سیدمحسن حکیم ضریح طلا و نقره‌کوب جدیدی برای حرم حضرت مسلم در اصفهان ساخته شد و روی قبر شریف، نصب گردید. کار طلاکاری گنبد نیز از تاریخ ۲۸ ربیع الاول ۱۳۸۷ ه. ق، آغاز شد و یکی از تاجران شیعه، به نام حاج محمدحسین رفیعی بهبهانی کویتی، هزینه کامل آن را پرداخت و سید موسی بحرالعلوم در ماده تاریخ آن، قصیده‌ای را سرود که گرداگرد ساقه گنبد بنا، ثبت گردید. [۸]
حرزالدین، شیخ محمد، مراقد المعارف، ج۲، ص۳۱۰ و ۳۱۴.
۳ - پانویس
۴ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، مقاله «مرقد مسلم بن عقیل»، ج۱، ص۱۰۵-۱۱۶. رده‌های این صفحه : زیارتگاههای شیعیان در کوفه | مکان‌های تاریخی کوفه
|