محمدحسین بن محمداسماعیل ضیاء خواجویی اصفهانیمحمدحسین بن محمداسماعیل ضیاء خواجویی اصفهانی، شاعر و خوشنویس دانشمند در اصفهان بوده است. ۱ - معرفی اجمالیمحمّدحسین ضیاء ابن ملّامحمّداسماعیل بن محمّدجعفر بن ملّامحمّداسماعیل خواجویی شاعر و خوشنویس دانشمند [از طرف پدر از نوادگان حکیم و فیلسوف مشهور عهد افشاریه ملّااسماعیل خواجویی و از طرف مادر از نوادگان میرزا مهدی‌خان منشی متخلّص به «کوکب» مؤلف «درّه نادره» و «جهانگشای نادری» است. در سال ۱۲۱۷ق در اصفهان متولّد شده و نزد علماء و فضلای عهد خویش به تحصیل پرداخت و در علوم مختلف به خصوص فقه، ادبیات، حکمت، نجوم، حساب و هندسه مهارتی به‌سزا یافت.] خطوط مختلف به‌ویژه نسخ و ثلث را خوش می‌نوشت شعر را نیکو می‌سرود و «ضیاء» تخلص می‌کرد. [او در محلّه خواجو ساکن بود و دختری از نوادگان حکیم مؤمن تنکابنی را به زوجیت اختیار کرد و عمر را به خوشنویسی و سرودن شعر گذرانید.] در سال ۱۲۶۵ق در سن ۴۸ سالگی (در زمان حیات پدر خود) وفات یافته و عزیزان خود را به داغ خویش نشاند. مرحوم مهدی بیانی در کتاب «احوال و آثار خوشنویسان» آثاری از او را معرفی کرده است. در قبرستان‌های قدیم اصفهان و به‌ویژه تخت فولاد الواح قبور فراوانی به خط او وجود داشته که اکنون اندکی از آنها هنوز باقی است از جمله سنگ مزار ملّامحمّدمهدی قمبوانی، شیخ محمّدتقی رازی و شیخ محمّدرحیم شیخ الاسلام. همچنین برای بسیاری از علما و ادبای معاصر خویش مرثیه و ماده تاریخ سروده که بر سنگ مزار آنان نقر گردیده است. ماده تاریخ وفات «ضیاء» را شاعر معاصر او «تاراج» چنین یافته است. ناگه زبان خامه تاراج زان میان ••••• کرد این بیان «بدیده مردم ضیا نماند» مزار ضیاء در تخت فولاد نزدیک مزار فاضل هندی» وجود دارد. دیوان اشعار ضیاء هنوز به طبع نرسیده است. [۱]
مذهب اصفهانی، میرزا محمدعلی، تذکره مدایح معتمدیه: نسخه خطی.
[۲]
حبیب‌ابادی، پرویزبیگی، تذکره حدیقة الشعرا، ج۲، ص۱۰۷۶-۱۰۷۴.
[۳]
بیانی، مهدی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۴، ص۱۱۶۱.
[۴]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۷۳۹.
[۵]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری درتاریخ تخت فولاد، ص۱۶۲-۱۶۳.
[۶]
معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، ج۷، ص۲۴۳۳-۲۴۲۶.
[۷]
همایی، جلال‌الدین، تاریخ اصفهان (هنر و هنرمندان)، ص۱۹۳-۱۹۴.
۲ - پانویس
۳ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۶۲۹. |