محمدجعفر بن محمدصادق لاهیجی لنگرودی اصفهانیحاج محمّدجعفر بن محمّدصادق لاهیجی معروف به «لنگرودی» از اجلّه حکماء و افاضل مدرّسین فلسفه در قرن سیزدهم هجری در اصفهان می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیحاج محمّدجعفر بن محمّدصادق لاهیجی معروف به «لنگرودی» از اجلّه حکماء و افاضل مدرّسین فلسفه در قرن سیزدهم هجری است. در اصفهان ساکن بوده و نزد جمعی از علمای اصفهان به تحصیل پرداخته است و فلسفه را نزد ملّاعلی نوری تحصیل نموده است. [۱]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۴۳۳.
[۲]
لاهیجی، محمّدجعفر بن محمّدصادق، شرح رساله مشاعر، ص۱۵.
ولی شاگردی حاجی لنگرودی نزد میرزا ابوالقاسم مدرس مورد تردید است.لنگرودی در اصفهان مجلس درس برپای داشته و شاگردان زبده‌ای همچون آقاعلی مدرس حکیم، آقامحمّدمهدی کلباسی، ملّامحمّد تنکابنی و آقامحمدرضا قمشه‌ای از او کسب فیض کرده‌اند. ۲ - وفاتوی در ۹ ربیع الثانی ۱۲۶۰ق وفات یافته است. شیخ محمّدحسین رشتی از نوادگان حکیم لنگرودی نقل می‌کردند: «دست نوشته‌ای به خط حاج میرزا محمود کلباسی دیدم که نوشته بود: امروز که روز هفتم وفات مرحوم سیّد حجّةالاسلام شفتی است، حاج محمّدجعفر لنگرودی هم وفات یافتند. نماز مرحوم سیّد را فرزندشان حاج سیّداسداللّه خواندند و نماز حاج محمّدجعفر را حاجی محمّدابراهیم کلباسی خواندند». مرحوم رشتی می‌افزاید: «جنازه مرحوم لنگرودی به نجف اشرف انتقال یافته و در قبرستان وادی السّلام، نزدیک مقبره هود و صالح (علیهما‌السّلام) دفن شد». (مصاحبه غلامرضا نصرالهی با مرحوم شیخ محمّدحسین رشتی در ۵ خرداد ۱۳۷۰ش). ۳ - فرزند لنگرودیفرزندش میرزا محمّدکاظم از فقهاء قرن سیزدهم هجری است. میرزا حسین تحویلدار که معاصر اوست درباره او می‌نویسد: «مرحوم حاجی محمّدجعفر لاهیجی، کهنه استاد بوده و پسرش مرحوم حاجی میرزا محمّدکاظم با فقهاء پیوند نمود، [(صبیه مرحوم حاج محمّدمهدی) کلباسی را گرفت] طریق فقاهت را پیمود، باب علم پدر از اولادش مفتوح نشد.» [۳]
میرزا حسن خان، جغرافیای اصفهان، ص۶۸.
۴ - تالیفاتکتب زیر از تالیفات و آثار اوست: ۱. «رساله در اصالت وجود» (به نقل از مرحوم شیخ محمّدحسین رشتی.) ۲. «حاشیه بر شرح جدید تجرید» که آن را بر بخش «الهیات» شرح تجرید و قوشچی و حاشیه خفری نوشته است. نسخه‌ای از آن به شماره ۲۱۹ در کتابخانه اهدایی آقای مشکات به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است و نام کاتب و تاریخ کتابت آن معلوم نیست. [۴]
فهرست کتابخانه مشکاه، ج۳، ص۲۳۶.
۳. «شرح حکمت العرشیه» که نسخه‌ای از آن نزد شیخ احمد شیرازی بوده و او قصد چاپ آن را داشته است. ۴. «شرح مشاعر» که آن را در سال ۱۲۵۱ق به خواهش حاج میرزا آقاسی صدراعظم محمّد شاه قاجار نوشته است. نسخه‌ای از آن در جمعه ۹ جمادی الثّانی ۱۲۵۵ق کتابت شده و به شماره ۳۰۲ جزو کتب اهدایی آقای مشکات به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است. [۶]
فهرست کتابخانه مشکاه، ج۳، ص۲۸۲.
نسخه دیگری از این کتاب که محمّدرضا تبریزی آن را در رمضان ۱۲۵۵ق در اصفهان کتابت کرده است، به شماره ۷۴۰ در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. [۷]
آستان قدس رضوی، فهرست کتابخانه آستان قدس رضوی، ج۴، ص۱۹۲.
نسخه‌ای از «شرح مشاعر» لنگرودی به شماره ۳۹۸/۲ در کتابخانه مدرسه صدر بازار اصفهان موجود است که میرزاحسین گرجی در سال ۱۲۷۸ق به امر آقامیرزاعبدالکریم کتابت کرده است. [۸]
حسینی‌اشکوری، سیدجعفر، فهرست کتابخانه صدر بازار، ج۲، ص۲۸۳-۲۸۴.
نسخه دیگری نیز به شماره ۳۳۲۰ در کتابخانه مسجد اعظم قم موجود است که در سال ۱۲۵۹ق کتابت شده است. [۹]
استادی، رضا، فهرست کتابخانه مسجد اعظم قم، ص۲۶۴.
۵. «شرح ابیات محمود دهدار» که میرزا حسین گرجی آن را کتابت کرده و به شماره ۳۹۸/۳ در کتابخانه مدرسه صدر بازار اصفهان موجود است. [۱۰]
حسینی‌اشکوری، سیدجعفر، فهرست صدر بازار، ج۲، ص۲۸۳-۲۸۴.
[۱۱]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الکرام البرره، ج۱، ص۲۳۹-۲۵۷.
[۱۴]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۱، ص۲۰۶.
[۱۵]
کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۴۸.
]۵ - پانویس
۶ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۳۰۶-۳۰۷. رده‌های این صفحه : عالمان اصفهان | عالمان ایران | عالمان سده سیزدهم (قمری) | فلاسفه اسلامی | فلاسفه اسلامی سده سیزدهم (قمری) | مدرسان اصفهان | مدرسان اصفهان سده سیزدهم (قمری) | نویسندگان اصفهانی | نویسندگان ایرانی
|