مبین (به فتح یا)مبیّن (به فتح یا)، لفظ دلالت کننده بر مراد متکلم به طور روشن می‌باشد. ۱ - معنامبیَّن به صیغه اسم مفعول در لغت به معنای بیان شده، آشکار و پیدا شده است و در اصطلاح اصولی‌ها ، مقابل مجمل بوده و به لفظی گفته می‌شود که دلالتش بر مراد متکلم ذاتاً یا به کمک غیر روشن می‌باشد، مانند:﴿أَنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْء عَلِیمٌ﴾ که دلالت الفاظ آن بر معانی خود ذاتاً روشن است، و مثل:«أقیموا الصلوة» که چگونگی خواندن نماز مبهم بوده ولی به کمک غیر، یعنی به وسیله فعل یا سخن معصوم (علیه السلام) روشن شده است. ۲ - مصادیق مبیننص و ظاهر از مصادیق مبیّن می‌باشد، زیرا در نص، دلالت کلام بر مراد متکلم به یقین روشن است و احتمال خلاف در آن داده نمی‌شود؛ هم چنین دلالت ظاهر، بر مراد متکلم روشن است و هرچند در آن احتمال خلاف داده می‌شود ولی به این احتمال اعتنا نمی‌شود. ۳ - عناوین مرتبطمبین بالذات؛ مبین بالغیر. ۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۸۶، برگرفته از مقاله «مبین (به فتح یا)». |