لفظ ظاهرلفظ ظاهر، لفظ دارای ظهور در یک معنا، با احتمال خلاف مرجوح است. ۱ - تعریفلفظ ظاهر، از اقسام الفاظ واضح بوده و عبارت است از لفظی که در معنای خود ظهور دارد؛ یعنی هر چند از شنیدن لفظ، اراده معنای دیگر احتمال داده می‌شود، اما آن احتمال ضعیف و مرجوح بوده و مانع ظهور در معنای مورد نظر نمی‌گردد؛ ۱.۱ - مثالدر کلمه «فاقطعوا» در آیه : ﴿وَالسّارِقُ وَالسّارِقَةُ فَاقْطَعُوا اَیْدِیَهُما﴾ دو معنا احتمال داده می‌شود؛ یکی جدا ساختن دست از بدن و دیگری مجروح ساختن آن، ولی معنای اولی که رجحان دارد معنای ظاهری است. در کتاب « مبادی الوصول الی علم الاصول » آمده است: «الرابع: اللفظ المفید، ان لم یحتمل غیر مافهم عنه، فهو النص و ان احتمل فان تساویا فالمجمل والا فالراجح ظاهر والمرجوح مؤوّل». [۴]
اصول الفقه الاسلامی، زحیلی، وهبه، ج۱، ص۳۱۳.
[۵]
اصول الفقه الاسلامی، زحیلی، وهبه، ج۱، ص۳۱۷.
[۶]
اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۱۶.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۷۲، برگرفته از مقاله «لفظ ظاهر»۶۷۲. رده‌های این صفحه : الفاظ واضح
|