زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

قید حکم





قید حکم به معنای قید محدود کننده دامنه شمول حکم اطلاق می‌شود.


۱ - تعریف



قید حکم، مقابل قید موضوع بوده و به قیدی گفته می‌شود که دامنه شمول حکم را محدود می‌کند.

۲ - بیان نمونه



«الماء المتغیر متنجس» یا «الماء اذا تغیر تنجس».

۳ - انواع قید در حکم



همان طور که از مثال به دست می‌آید، قید به دو صورت در حکم لحاظ می‌گردد:
۱. قید مقوم حکم است؛ یعنی به گونه‌ای است که قوام حکم به آن بوده و با نبودن آن، حکم از بین می‌رود، مانند: «الماء المتغیر متنجس» که حکم بر روی آب مقید به «تغیر» رفته است؛
۲. قید مقوم حکم نیست؛ یعنی فقط در عارض شدن حکم بر موضوع در نظر گرفته شده و در برداشتن آن دخالت ندارد؛ به عبارت دیگر، قید، شرط عارض شدن حکم بر موضوع است، مانند: «الماء اذا تغیر تنجس»، که علت پیدا شدن حکم تنجس، دگرگونی (تغیر) آن است، اما با رفع این تغیر، حکم نجاست از بین نمی‌رود.

۴ - پانویس


 
۱. انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۱، ص۳۶۳.    
۲. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۱، ص (۴۳۰-۴۲۹).    


۵ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۶۱، برگرفته از مقاله «قید حکم».    

رده‌های این صفحه : قید




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.