فضایل نوح (قرآن)در این مقاله فضایل حضرت نوح علیه‌السلام با توجه به آیات قرآن معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۲ - اخلاص ۳ - از صالحان ۴ - اسوه بودن ۵ - امانت ۶ - انابه ۷ - ایمان ۸ - برتری ۹ - برگزیدگی ۱۰ - تسلیم ۱۱ - تقوا ۱۲ - توحید ۱۳ - توکّل ۱۴ - خشوع ۱۵ - خوف ۱۶ - زهد ۱۷ - سبقت در خیر ۱۸ - سجده ۱۹ - سلام خدا ۲۰ - سلوک در صراط مستقیم ۲۱ - شجاعت ۲۲ - شکر ۲۳ - صبر ۲۴ - صدق ۲۵ - عبودیّت ۲۶ - عصمت ۲۷ - علم ۲۸ - پانویس ۲۹ - منبع ۱ - احسان••• نوح عليه‌السلام از زمره نیکوکاران و محسنان: ۱. ... وَ نُوحاً هَدَيْنا ... وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ۲. سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ••• احسان نوح عليه‌السلام موجب اعطاى نام نیک به او از سوى خداوند: وَ لَقَدْ نادانا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِيبُونَ وَ تَرَكْنا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ••• احسان نوح عليه‌السلام سبب نجات وى و باقى ماندن نسل او در زمین: وَ لَقَدْ نادانا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِيبُونَ وَ نَجَّيْناهُ وَ أَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ وَ جَعَلْنا ذُرِّيَّتَهُ هُمُ الْباقِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ••• احسان نوح عليه‌السلام، موجب بهره‌مندى وى از هدايت‌هاى ويژه الهى: ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ ... وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ۲ - اخلاصاخلاص نوح عليه‌السلام در تبلیغ دین خدا: ۱. وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ ... فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ .... ۲. وَ يا قَوْمِ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مالًا إِنْ أَجرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ .... ۳. إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَ لا تَتَّقُونَ وَ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلى رَبِّ الْعالَمِينَ. ۳ - از صالحاننوح عليه‌السلام از صالحان درگاه الهى: ۱. ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ .... كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ. ۲. ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ .... ۴ - اسوه بودن••• نوح عليه‌السلام، الگويى هدایت يافته از سوى خداوند: ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ ... أُولئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ .... ••• پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله، موظّف به الگوگيرى از هدايت‌هاى نوح عليه‌السلام: ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً ... أُولئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ .... ••• نوح عليه‌السلام، الگويى براى موحّدان، در شکرگزاری خداوند: ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ كانَ عَبْداً شَكُوراً . اختصاص نوح عليه‌السلام به يادآورى، آن‌هم با وصف «عبداًشكورا» ناظر به اين جهت است كه شما از نسل نوح و همراهان او هستيد، پس او را الگوى خود قرار دهيد، همان‌طور كه پدران‌تان را الگو قرار مى‌دهيد. ۵ - امانتامانتداری نوح عليه‌السلام براى قومش: إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَ لا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ. ۶ - انابهبازگشت و انابه نوح عليه‌السلام در كارها به خداوند: شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً ... اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ يُنِيبُ. ۷ - ايماننيل نوح عليه‌السلام به درجه مؤمنان خاص، سبب دستيابى آن حضرت به پاداش نيكوكاران: سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ. ۸ - برترىبرترى نوح عليه‌السلام و ديگر انبیای اولواالعزم بر ساير پيامبران: وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثاقَهُمْ وَ مِنْكَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهِيمَ وَ مُوسى وَ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ... ذكر نام اين پنج پيامبر پس از واژه «النبيين» ذكر خاص بعد از عام است و مى‌تواند بيانگر برترى آنان باشد. ۹ - برگزيدگىبرگزیدگی نوح عليه‌السلام، از سوى خدا: ۱. إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِينَ. ۲. ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ .... وَ اجْتَبَيْناهُمْ وَ هَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ. ۳. شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً ... اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ يُنِيبُ. ۱۰ - تسليمتسلیم بودن نوح عليه‌السلام، در برابر فرمان‌هاى خداوند: وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ .... إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ. ۱۱ - تقوانوح عليه‌السلام، از تقواپیشگان: قِيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا ... وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ .... إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقِينَ. ۱۲ - توحيدنوح عليه‌السلام از موحّدان و مبرّا از هرگونه شرک: ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ ... ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ لَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما كانُوا يَعْمَلُونَ. ۱۳ - توكّلتوکل نوح عليه‌السلام به خداوند، در برابر اتّحاد مخالفان قومش، عليه وى: وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ إِنْ كانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقامِي وَ تَذْكِيرِي بِآياتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُوا أَمْرَكُمْ وَ شُرَكاءَكُمْ .... ۱۴ - خشوع••• نوح عليه‌السلام از خاشعان در برابر پروردگار: وَ نُوحاً .... وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ. ••• خشوع نوح عليه‌السلام زمينه‌ساز اجابت دعاى وى و نجات از غم و اندوه بزرگ: وَ نُوحاً إِذْ نادى مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنا لَهُ فَنَجَّيْناهُ وَ أَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ ... وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ. ۱۵ - خوف••• نوح عليه‌السلام، از خائفان درگاه خداوند، هنگام راز و نیاز: وَ نُوحاً إِذْ نادى مِنْ قَبْلُ .... إِنَّهُمْ كانُوا ... يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً .... ••• خوف نوح عليه‌السلام از خدا، از ابتلاى قومش به عذاب: ۱. لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَقالَ ... إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ. ۲. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ .... إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ أَلِيمٍ. ۱۶ - زهدزهد نوح عليه‌السلام در تبلیغ دين خدا: ۱. وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ ... فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ .... ۲. وَ يا قَوْمِ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مالًا إِنْ أَجرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ .... ۳. إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَ لا تَتَّقُونَ وَ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلى رَبِّ الْعالَمِينَ. ۱۷ - سبقت در خيرپیشگامی نوح عليه‌السلام در خوبي‌ها: وَ نُوحاً إِذْ نادى مِنْ قَبْلُ .... إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ ... بنابراين كه ضمير «انهم» به انبياى ذكر شده در آيات قبل، از جمله نوح عليه‌السلام برگردد. ۱۸ - سجدهنوح عليه‌السلام از سجده‌كنندگان، هنگام شنيدن آیات الهی: ... نُوحٍ ... إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُ الرَّحْمنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِيًّا. ۱۹ - سلام خدا••• سلام خدا به نوح عليه‌السلام، پاداش نيكوكارى او: سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ. ••• سلام الهى براى نوح عليه‌السلام و مؤمنان به وى: قِيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَيْكَ وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ .... ۲۰ - سلوك در صراط مستقيمنوح عليه‌السلام، از سالکان و راه‌يافتگان به صراط مستقیم: ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ .... وَ اجْتَبَيْناهُمْ وَ هَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ. ۲۱ - شجاعتشجاعت و قاطعیّت نوح عليه‌السلام در تحدّی قومش براى قتل وى: وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ إِنْ كانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقامِي وَ تَذْكِيرِي بِآياتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُوا أَمْرَكُمْ وَ شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ لا يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَيَّ وَ لا تُنْظِرُونِ. ۲۲ - شكر••• نوح عليه‌السلام، بنده شكرگزار خداوند: ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ كانَ عَبْداً شَكُوراً . نوح عليه‌السلام به هنگام خوردن غذا، آشامیدن آب، پوشیدن لباس و قضای حاجت، خدا را شکر مى‌كرد. ••• توصیه الهى به نوح عليه‌السلام براى سپاسگزاری در برابر نعمتهاى او: وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ ... فَإِذَا اسْتَوَيْتَ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ. «حمد» در آيه مذكور، در برابر نعمت و به معناى شكر است. ۲۳ - صبرصبر نوح عليه‌السلام و پيروانش، در برابر مشكلات: قِيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَيْكَ وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ .... تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيها إِلَيْكَ ... فَاصْبِرْ .... ۲۴ - صدقاطمینان نوح عليه‌السلام به صدق خود در ادعای نبوّت و دعوت مردم به خدا: ۱. وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ إِنْ كانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقامِي وَ تَذْكِيرِي بِآياتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُوا أَمْرَكُمْ وَ شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ لا يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَيَّ وَ لا تُنْظِرُونِ. ۲. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ ... قالَ يا قَوْمِ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَ آتانِي رَحْمَةً مِنْ عِنْدِهِ .... ۲۵ - عبوديّتعبودیّت نوح عليه‌السلام، به درگاه خداوند: ۱. ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ كانَ عَبْداً شَكُوراً. ۲. سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ. ۳. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَكَذَّبُوا عَبْدَنا وَ قالُوا مَجْنُونٌ وَ ازْدُجِرَ. ۴. ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا .... ۲۶ - عصمت••• عصمت نوح عليه‌السلام و برگزيدگى او از سوى خداوند: ۱. إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً .... ۲. ... وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ .... وَ اجْتَبَيْناهُمْ وَ هَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ أُولئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ .... ••• عصمت نوح عليه‌السلام در تبليغ رسالت: ۱. لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ ... قالَ يا قَوْمِ لَيْسَ بِي ضَلالَةٌ وَ لكِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ أُبَلِّغُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي .... ۲. إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَ لا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ. ۲۷ - علم••• نوح عليه‌السلام، تعلیم يافته از جانب خداوند: لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ ... أُبَلِّغُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ أَنْصَحُ لَكُمْ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ. ••• آگاهى نوح عليه‌السلام از پديد آمدن نسل تبهكار و كفرپيشه از قوم خويش: وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكافِرِينَ دَيَّاراً إِنَّكَ إِنْ تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبادَكَ وَ لا يَلِدُوا إِلَّا فاجِراً كَفَّاراً . ز امام باقر علیه‌السلام سؤال شد: نوح عليه‌السلام از كجا فهميد كه قومش غير از فاجر و کافر زاد و ولد نمى‌كند. امام عليه‌السلام فرمود: از سخن خدا كه به او فرمود: «لن يؤمن من قومك». ••• اعتراف نوح عليه‌السلام به عالم نبودن به غيب: وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ .... ••• نوح عليه‌السلام نا آگاه به گسستن پيوندهاى خود با فرزند فساد پيشه‌اش: قالَ يا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صالِحٍ فَلا تَسْئَلْنِ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجاهِلِينَ. ۲۸ - پانویس۲۹ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۱۴، برگرفته از مقاله «فضایل نوح». رده‌های این صفحه : حضرت نوح | موضوعات قرآنی
|