طریقت اهل حقاز سلسله اهل حق تا قرن ششم در کتب ملل و نحل و آثار صوفیان نامی نیست. گفته می‌شود که علت این امر سعی پیروان آن‌ها در حفظ اسرار بوده است. آداب و عقاید این سلسله شبیه غالیان است. ۱ - اعتقاداتسلسله اهل حق معتقدند که حضرت علی علیه‌السلام اسرار خود را به حسن بصری انتقال داد و این اسرار به معروف کرخی رسید. [۱]
محمدعلی خواجه الدین، سرسپردگان: تاریخ و شرح عقائد دینی اهل حق، ج۱، ص۱ـ۲، تهران ۱۳۶۲ ش.
[۲]
اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، ج۱، ص۸۴، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴).
[۳]
اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، ج۱، ص۸۹، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴).
۲ - آغاز سلسلهبرخی آغاز سلسله اهل حق را به قرن دوم می‌رسانند که در قرن هشتم شخصی به نام سلطان اسحاق ( سلطان صحاک / سحاک ) در منطقه‌ای کردنشین بین ایران و عراق به تجدید آن همت گماشت. [۴]
محمدعلی خواجه الدین، سرسپردگان: تاریخ و شرح عقائد دینی اهل حق، ج۱، ص۲ـ۳، تهران ۱۳۶۲ ش.
[۵]
اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، ج۱، ص۸۷ ـ ۸۸، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴).
برخی نیز سلطان اسحاق را مؤسس این سلسله معرفی می‌کنند. [۶]
اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، ج۱، ص۸۹، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴).
۳ - مناطق نفوذطرفداران این سلسله بیش‌تر در استان کرمانشاه و لرستان و در برخی شهرها، از جمله در تبریز و اسدآباد همدان و حوالی کرج ( هشتگرد ) و ماکو و میاندوآب کردستان ، زندگی می‌کنند. [۷]
محمدعلی خواجه الدین، سرسپردگان: تاریخ و شرح عقائد دینی اهل حق، ج۱، ص۳ـ۴، تهران ۱۳۶۲ ش.
[۸]
اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، ج۱، ص۸۵ ـ ۸۶، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴).
۴ - فهرست منابع(۱) محمدعلی خواجه الدین، سرسپردگان: تاریخ و شرح عقائد دینی اهل حق، تهران ۱۳۶۲ ش. (۲) اسماعیل قبادی، «تحقیقی پیرامون فرقه اهل حق»، مجله تخصصی کلام اسلامی، سال ۴، ش ۱۴ (تابستان ۱۳۷۴). ۵ - پانویس
۶ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تصوف»، شماره۳۵۸۶. |