شهرت عملی قدماشهرت عملی قدما به رواج عمل به روایتی توسط فقهای نزدیک به عصر امامان علیهم‌السّلام اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفشهرت عملی قدما، در موردی است که اشتهار عمل به روایت صدور فتوا به استناد آن در میان عده زیادی از اصحاب ائمه علیهم‌السّلام و گذشتگان از فقهای امامیه محقق شده باشد. ۲ - مراد از قدما«قدما» فقیهانی هستند که یا هم عصر ائمه علیهم‌السّلام بوده‌اند، یا در زمان غیبت و یا در فاصله کمی بعد از آن می‌زیسته‌اند که بزرگانی هم چون « ابن جنید اسکافی ، ابن ابی عقیل ، علی بن بابویه قمی و فرزند بزرگوارش شیخ صدوق ، شیخ مفید و دو شاگرد بزرگوارش سید مرتضی و شیخ طوسی ، ابن زهره ، ابوالصلاح حلبی ، سلار ، قاضی ابن براج و ابن ادریس عجلی (بنابر نظر برخی)» را شامل می‌شود. ۳ - دیدگاه فقهای امامیهمشهور فقهای امامیه اعتقاد دارند شهرت عملی قدما موجب جبران ضعف سند روایت ضعیف، و اعراض مشهور قدما از عمل به روایتی، موجب ضعف روایت صحیح می‌گردد، هر چند برخی با این امر مخالفت نموده‌اند. ۴ - دلیل حجیت شهرت عملی قدمادلیل حجیت شهرت عملی قدما، تعبد آنها به مضمون روایات بوده است که این امر سبب حصول اطمینان نسبت به مستند بودن فتوای آنها به این روایت خاص یا روایت دیگری با همین مضمون می‌باشد. [۱]
مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۲۷۷.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۲۹، برگرفته از مقاله «شهرت عملی قدما». |