سدیف بن میمون مکیسدیف بن میمون مکی (م ۱۴۷ هـ)، فردی محدث، شاعر، ادیب، خطیب و از اصحاب و راویان امام باقر (علیه‌السّلام) و از شعرای عباسیان و اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) بود. وی ابتدا خلفای عباسی را مدح می‌کرد و بعدا به تشیع گرایید و در زمره اصحاب نفس زکیه درآمد. ۱ - معرفی اجمالیسدیف بن میمون مکی، اهل مکه و از موالی بنی‌هاشم (امام سجاد (علیه‌السّلام))، آل ابولهب و بنی‌عباس) و به نقلی، از موالی زنی از خزاعه بود و به دلیل این‌که همسرش از بنولهب بود، به آنها منسوب شد. سدیف از یاران امام باقر (علیه‌السّلام) بود و از ایشان روایت نموده است، چنان‌که حنان بن سدیر صیرفی از وی روایت نموده است. او از عرب‌های بادیه‌نشین، سیاه‌چهره، شاعری نیکوسرا و خلاّق، ادیبی متبحر، خطیبی بلیغ، زبان‌آور و صاحب اشعاری روان و بدون تکلف بود. نمری شاعر، اشعار او را بسیار روایت کرده و او را شاعرترین فرد در زمان خود دانسته که بر سرودن اشعاری که اراده می‌کرد، قدرت داشت. نام سدیف را در زمره شعرای اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) آورده‌اند. ۲ - مدح و هجو خلفاسدیف به روزگار امویان آنها را مدح می‌کرد و به روزگار عباسیان به هجو امویان و مدح عباسیان به ویژه سفاح (خلافت ۱۳۲-۱۳۶ هـ) و منصور (خلافت ۱۳۶-۱۵۸ هـ) پرداخت. به هنگام انقراض دولت امویان و روی کار آمدن عباسیان، در مکه بود و برای خوش آمدگویی، از مکه حرکت کرد و نزد ابوالعباس سفاح رفت. در مجلس سفاح با سرودن اشعاری، او را به قتل امویان وا داشت و در مجلس منصور با خواندن شعری او را به قتل شخصی اموی وادار کرد. پیوسته در جست‌وجوی فرزندان بسر بن ابی‌ارطاه بود تا سرانجام دو پسر او را در دمشق یافت و به انتقام دو پسر عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب که به دست بُسر در زمان حکومتش بر یمن کشته شده بودند، آن دو را کشت. ۳ - سرانجامسدیف به سبب مدح منصور، هزار دینار از وی صله گرفت و سرانجام به تشیع گرایید و علی (علیه‌السّلام) و خاندانش را مدح، و منصور را هجو نمود و به جمع یاران محمد بن عبدالله نفس زکیه پیوست و هزار دیناری را که از منصور گرفته بود، به محمد داد تا در مخالفت با منصور هزینه کند. پس از قتل محمد، به برادر وی ابراهیم در بصره پیوست و پس از قتل او به مدینه رفت و از منصور امان خواست. منصور نیز به عبدالصمد بن علی، والی مدینه نوشت تا او را به قتل برساند. ماموران عبدالصمد، سدیف را در جمع مردم دستگیر کردند. عبدالصمد کوشید تا از منصور برای سدیف امان بگیرد، ولی منصور با تهدید، عبدالصمد را به قتل سدیف وا داشت. گویند که عبدالصمد، سدیف را در مدینه تحت نظر داشت و او را اعدام نکرد، منتها در سالی که منصور به سفر حج رفت، قبل از رسیدن منصور به مدینه، سدیف را کشت. به نقلی، وی را در جوالی نهادند، طناب پیچ کردند و آن‌قدر با چوب بر او زدند تا استخوان‌هایش شکست و در حالی که نیمه‌جان بود در چاه انداختند. برخی نیز گفته‌اند که او را به نزد منصور بردند و زنده‌به‌گور کردند. ۴ - آثارمجموعهای از اشعار در سی ورقه اثر سدیف است. ۵ - تاریخ وفاتزمان فوت سدیف را به اختلاف سال‌های ۱۴۵، ۱۴۶ و ۱۴۷ هـ [۲۲]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۲۱۷.
آورده‌اند.۶ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۲۵]
ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۶۸.
[۲۸]
نمازى شاهرودى، على، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۴، ص۱۵.
۷ - پانویس۸ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۵۷، برگرفته از مقاله «سدیف بن میمون مکی». رده‌های این صفحه : ادیبان سده دوم(قمری) | اصحاب امام باقر علیه السلام | درگذشتگان سال 145 (قمری) | درگذشتگان سال 146 (قمری) | درگذشتگان سال 147 (قمری) | راویان از امام باقر | شاعران اهل‌بیت قرن 2 (قمری) | شاعران خلفای عباسی | شرکت‌کنندگان در قیام نفس زکیه | محدثان شیعه قرن 2(قمری)
|