زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

ساقی کوثر





ساقی کوثر، از القاب علی بن ابی طالب(ع)، به معنای کسی که از حوض کوثر دیگران را سیراب می‌کند.


۱ - معنا شناسی واژه


ساقی کوثر، ترکیبی اضافی از ساقی و کوثر است؛ این ترکیب در قرآن نیامده است، ساقی به معنای آب دهنده یا کسی است که به دیگری شراب یا آب دهد ، در گذشته ساقی به کسی می‌گفتند که آب را در پیاله می‌ریخت و به دیگری می‌داد.کوثر نیز به معنای خیر کثیر است.
[۳] دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، خرمشاهی، بهاء الدین،ج۲، ص۱۲۶۹

برخی از مفسران واژه کوثر را در نخستین آیه سوره کوثر، همان حوض پیامبر(ص) می‌دانند، که آب آن از شیر سفیدتر و از عسل گواراتر است، بنابر روایات شیعه و اهل سنّت، امام علی(ع) ساقی این حوض است.
در اشعار نیز بارها به از حضرت علی(ع) به عنوان ساقی کوثر یاد شده است.
[۷] دیوان اشعار ابن یمین، ص۳۹-۴۰؛
[۸] دیوان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، ص۷۴۳؛
[۹] کلیات شمس تبریزی، مولوی، جلال الدین محمد،غزل ۳۲۱۳، ص۱۱۸۹؛
[۱۰] منطق الطیر، عطار نیشابوری،ص۲۶.

۲ - پانویس


 
۱. فرهنگ لغت عمید، ذیل ساقی    
۲. دهخدا، لغت نامه ذیل، ساقی    
۳. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، خرمشاهی، بهاء الدین،ج۲، ص۱۲۶۹
۴. الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور، سیوطی، ذیل کوثر، آیه۱    
۵. المناقب، موفق بن احمد اخطب خوارزم،ج۱، ص۲۹۴     ؛
۶. ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی القربی، احمد بن عبداللّه طبری،ج۱، ص۸۶    
۷. دیوان اشعار ابن یمین، ص۳۹-۴۰؛
۸. دیوان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، ص۷۴۳؛
۹. کلیات شمس تبریزی، مولوی، جلال الدین محمد،غزل ۳۲۱۳، ص۱۱۸۹؛
۱۰. منطق الطیر، عطار نیشابوری،ص۲۶.


۳ - منابع



•دیوان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، باهتمام سیدمحمدرضا جلالی نائینی و نذیر احمد، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۱ش.
• ابن یمین فریومدی، دیوان اشعار، تصحیح حسینعلی باستانی راد، بی‌جا، انتشارات کتابخانه سنائی، ۱۳۴۴ش.
• عطار نیشابوری، فریدالدین محمد، منطق الطیر (مقامات الطیور)، به اهتمام سیدصادق گوهرین، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۵۶ش.
• سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
• موفقبن احمد اخطب خوارزم، المناقب، چاپ مالک محمودی، قم، ۱۴۱۴ق.
• طبری، احمدبن عبداللّه، ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی القربی، قاهره ۱۳۵۶، چاپ افست بیروت (بی‌تا.)
•حسن عمید، فرهنگ لغت عمید، سرپرست تألیف و ویرایش: فرهاد قربان‌زاده، ناشر: اَشجَع، چاپ نخست، ۱۳۸۹ش.
• خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، دوستان - ناهید، تهران، ۱۳۷۷ش. مدخل کوثر، ص۱۹۰۸-۱۹۰۹.



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.