دندهدنده به معنی استخوان پهلو است که در زبان عربی به آن ضلع و اضلاع (جمع ضلع) نیز می گویند. از احکام آن در باب ارث و دیات سخن رفته است. ۱ - تعریف دندهبه هریک از استخوانهای بلند و قوسی شکلی که دیوارۀ قفسۀ سینۀ مهره داران را می‌سازد، دنده گویند. ۲ - تشخیص جنسیت خنثی با تعداد دندهاز نشانه‌های برشمرده شده از سوی برخی برای تشخیص جنسیّت خنثیٰ، تساوی و عدم تساوی دنده‌های سمت چپ و راست او است. در صورت تساوی دنده‌های دو طرف، ملحق به زن وگرنه ملحق به مرد می‌گردد. ۳ - اقسام دیه شکستن دندهبنابر مشهور دیۀ شکستن هریک از دنده‌های محاذی قلب، ۲۵ دینار؛ دیۀ کوبیدن آن دوازده و نیم دینار؛ دیۀ جابه جایی آن هفت و نیم دینار و دیۀ سوراخ شدن و نیز نمایان شدن آن، یک چهارم دیۀ شکستن آن است. به قول مشهور، دیۀ شکستن دنده‌های بالاتر از قلب، به طرف کتف و بازو، ده دینار؛ دیۀ کوبیدن آنها هفت دینار؛ دیۀ جابه جایی آنها پنج دینار و دیۀ آشکار شدن و نیز سوراخ شدن آنها، یک چهارم دیۀ شکستن آنها است. ۳.۱ - قول مطلق در دیه دندهبرخی برای شکستن هریک از دنده‌ها مطلقا قائل به ثبوت ۲۵ دینار شده‌اند. ۳.۲ - قول به تفصیل در دیه دندهبرخی دیگر، دیۀ شکستن دنده‌های سمت چپ را که محیط بر قلب‌اند، ۲۵ دینار و دیگر دنده‌ها را ده دینار ذکر کرده‌اند. [۷]
تفصیل الشریعة (الدیات)، ص۲۱۰.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۶۵۸-۶۵۹. |