درآمدی بر علم تجوید (کتاب)درآمدی بر علم تجوید تالیف محمد بن محمد بن جزری ترجمه ابو الفضل علامی- صفر سفیدرو ، کتاب پیرامون یکی از موضوعات علوم قرآنی یعنی مساله تجوید نوشته شده است. ۱ - معرفی کتابمؤلف که از دانشمندان علوم اسلامی به شمار می‌رود، در این کتاب آنچه را که یک استاد و معلم قرائت به آن نیازمند می‌باشد توضیح داده است. وی مطالب کتاب را در ده بخش بیان نموده: بخش اول: نحوه قرائت قرآن در زمان خویش و بدعت‌هایی را که از طرف آنان ایجاد شده توضیح می‌دهد. بخش دوم: تجوید ، ترتیل و تحقیق و تفاوت آنها را با یکدیگر تشریح نموده است. بخش سوم: اصول و قواعد قرائت را بیان می‌کند. بخش چهارم: لحن (غلط خواندن) را تعریف و اقسام آنرا بیان کرده است. بخش پنجم : همزه وصل و قطع و اقسام هر کدام را توضیح می‌دهد. بخش ششم: را اختصاص به حروف داده. فصل هفتم :اسباب و القاب آنها را بیان می‌کند. بخش هشتم :که طولانی‌ترین فصل کتاب به شمار می‌رود، مخارج حروف را به تفصیل مورد بررسی قرار داده است. [۱]
درآمدی بر علم تجوی ، محمد بن محمد بن جزری ترجمه ابو الفضل علامی- صفر سفیدرو ، ص۱۰۴.
بخش نهم : نون ساکن را توضیح داده و اقسام آنرا بیان کرده و در آخرین بخش، اقسام وقف و ابتدا را همراه با مثالهای آن ذکر نموده است. با توجه به ویژگیهای آن، کتاب دربردارنده موضوعاتی است که می‌تواند مورد استفاده قرآن پژوهان بویژه اساتید قرائت قرآن قرار گیرد. [۲]
درآمدی بر علم تجوی ، محمد بن محمد بن جزری ترجمه ابو الفضل علامی- صفر سفیدرو ، ص۱۵۲.
۲ - ساختار کتابکتاب دارای ده بخش می‌باشد که هر بخش شامل چند فصل (که مجموعا هفده فصل) می‌باشد و فهرست مطالب آن به قرار زیر است: بخش اول: چگونگی قرائت معاصران. بخش دوم: تجوید شامل پنج فصل: تجوید، تحقیق و ترتیل، معنای ترتیل، تفاوت بین تحقیق و ترتیل، چگونگی تلاوت و ویژگیهای قرائت پیشوایان قرائت. بخش سوم: اصول و قواعد قرائت. بخش چهارم: لحن و اقسام آن شامل دو فصل معنای لحن در لغت و لحن و حقیقت آن. بخش پنجم: همزه وصل و قطع شامل دو فصل همزه ابتدای افعال و اقسام الف (همزه) در اول اسامی. بخش ششم: گفتاری درباره حرکات و حروف شامل دو فصل: حروف و حرکات و ارتباط آنها و حروف «مد» و «لین» و حرکات. بخش هفتم: نام‌های حروف و اسباب آن شامل دو فصل: القاب و نام‌های حروف و صفات حروف و اسباب آن. بخش هشتم: مخارج حروف-. بخش نهم: احکام نون ساکن و تنوین بخش. دهم: وقف و ابتدا شامل چهار فصل: وقف «تام»، وقف «کافی»، وقف «حسن» و وقف «قبیح». ۳ - ویژگی‌ها۱- در بخش هشتم: به صورت مفصل پیرامون حروف و مخارج مربوط به هر کدام از آنها بحث نموده، حروف ۲۹ گانه را به صورت مستقل با ویژگیهای آن تشریح می‌کند. ۲- در بخش سوم: اصول و قواعد قرائت مانند: مد، قصر، اشباع و... مورد بحث قرار گرفته، ویژگیهای هر کدام بیان شده است. ۳- در بخش پنجم: همزه وصل و قطع مورد بحث و بررسی قرار گرفته. وی در ابتدا این بحث را در افعال (همزه وصل) و در ادامه در اسماء مطرح کرده است. ۴- در بخش دوم: پس از تعریف سه واژه: تجوید ، تحقیق و ترتیل تفاوت بین تحقیق و ترتیل را ذکر ، آنگاه ویژگیهای قرائت پیشوایان قرائت را توضیح می‌دهد. ۵- در بخش اول: قرائت‌های معاصر خود را بررسی و بدعت‌هایی را که در هنگام قرائت قرآن ایجاد شده (همچون خواندن قرآن به صورت غنا و ترعید (لرزاندن صدا) توضیح می‌دهد. ۴ - نسخه شناسی (فارسی)درآمدی بر علم تجوید کتاب یک جلد، متن آن فارسی و دارای ۲۴۰ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- نوع کاغذ: معمولی ۲- جلد: شومیز ۳- نوبت چاپ: اول ۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۷۶ هجری شمسی ۵- ناشر: مؤسسه فرهنگی- انتشاراتی حضور ۶- تیراژ: ۳۰۰۰ نسخه ۷- دارای فهرست: الف: احادیث ب: اشعار ج: اسامی د: منابع: تحقیق ه: مطالب کتاب ۸- نام کتاب: درآمدی بر علم تجوید ۹- نام مؤلف: محمد بن محمد بن جزری ۱۰- نام مترجمان: ابو الفضل علامی و صفر سفیدرو تذکر: این کتاب، ترجمه کتاب: التمهید فی علم التجوید (ابن جزری) است که توسط آقایان: ابو الفضل علامی و صفر سفیدرو به فارسی ترجمه شده و موارد زیر به آن اضافه گردیده است. ۱- آدرس آیات و مطالبی که در متن کتاب، مؤلف از دیگران نقل کرده است ۲- شرح بعضی از لغات مشکل ۳- آدرس دهی بعضی از مباحث به کتابهای دیگر که در علم تجوی د نوشته شده است. ۴- استفاده از نظرات دیگران در توضیح مباحث و مطالب کتابشناسی. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکاة الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|