زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

خورشیدپرستی بلقیس (قرآن)





ملکه سبا زنی بود به نام بلقیس که در اوج حکومت با عظمتش به جای خداپرستی، با قوم خود خورشید را پرستش می‌کردند.


۱ - پرستش آفتاب



انی وجدت امراة تملکهم... • وجدتها وقومها یسجدون للشمس من دون الله... «من زنی را دیدم که بر آنها حکومت می‌کند و همه چیز در اختیار داشت (مخصوصا) تخت عظیمی دارد... «من زنی را دیدم که بر آنها حکومت می‌کند و همه چیز در اختیار داشت (مخصوصا) تخت عظیمی دارد.
(اما) من او و قومش را دیدم که برای غیر خدا -خورشید- سجده می‌کنند و شیطان اعمالشان را در نظرشان زینت داده آنها را از راه بازداشته و آنها هدایت نخواهند شد».

۲ - زیبا جلوه دادن آفتاب‌پرستی



انی وجدت امراة تملکهم... • وجدتها وقومها یسجدون للشمس من دون الله وزین لهم الشیطـن اعمــلهم...
این آیه، دلیل بر این است که مردم آن شهر وثنی مذهب بوده‌اند و آفتاب را به عنوان رب النوع می‌پرستیده‌اند.
(و زین لهم الشیطان اعمالهم)- این جمله به منزله عطف تفسیر است، برای جمله قبلیش و در عین حال زمینه است برای جمله بعدی که می‌فرماید: (فصدهم عن السبیل) یعنی شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان زینت داده و در نتیجه از راه بازشان داشته. آری، زینت دادن شیطان سجده آنها را بر آفتاب و سایر تقرب‌جویی‌هایشان را زمینه بود برای جلوگیری ایشان از راه خدا، که همانا، پرستش او به تنهایی است. و اگر سبیل را مطلق آورد و نگفت: سبیل الله، برای این بود که اشاره کند به اینکه برای انسان بر حسب فطرتش و بلکه برای هر چیزی بر حسب خلقت عمومی، راه، تنها و تنها یکی است و آن راه خدا است، راه دیگری نیست، تا برای تعیین راه خدا محتاج باشد به اینکه کلمه خدا را نیز بیاورد.
(فهم لا یهتدون)- این جمله، تفریع و نتیجه گیری از محرومیت‌شان از راه خدا است، چون وقتی بنا شد غیر از راه خدا راهی نباشد و آن یک راه هم از دستشان برود، دیگر راهی ندارند، در نتیجه اهتداء نخواهند داشت.

۳ - خورشیدپرستی مانع خداپرستی



انی وجدت امراة تملکهم... • وصدها ما کانت تعبد من دون الله انها کانت من قوم کـفرین. (اینکه فاعل «صد» کیست، احتمالاتی وجود دارد: جمعی فاعل آن را سلیمان علیه‌السّلام و برخی خدا و بعضی معبود بلقیس _ شمس+ دانسته‌اند. ). (این برداشت بر اساس احتمال سوم است).

۴ - منع بلقیس از پرستش غیرخدا



انی وجدت امراة تملکهم... • وصدها ما کانت تعبد من دون الله انها کانت من قوم کـفرین. (بنا بر یک احتمال، فاعل «صد»، سلیمان علیه‌السّلام است. ).

۵ - پانویس


 
۱. نمل/سوره۲۷، آیه۲۳.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۲۴.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۴۴۰.    
۴. نمل/سوره۲۷، آیه۲۳.    
۵. نمل/سوره۲۷، آیه۲۴.    
۶. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۵، ص۵۰۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۳۷۶.    
۸. نمل/سوره۲۷، آیه۲۳.    
۹. نمل/سوره۲۷، آیه۴۳.    
۱۰. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۳، ص۳۶۹ - ۳۷۰.    
۱۱. نمل/سوره۲۷، آیه۲۳.    
۱۲. نمل/سوره۲۷، آیه۴۳.    
۱۳. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۳، ص۳۶۹ - ۳۷۰.    


۶ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۲۸۶، برگرفته از مقاله «خورشیدپرستی بلقیس».    


رده‌های این صفحه : بلقیس | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.